ایالت های آبی و قرمز خاورمیانه / مخالفان ایران و برجام در کدام دسته قرار می گیرند؟

استیون کوک در فارین پالیسی نوشت: یکی از پدیده های مهم در سیاست خارجی آمریکا در طول یک دهه گذشته دو قطبی شدن واشنگتن در قبال مسائل خاورمیانه است.
اما در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ شاهد پررنگ تر شدن اختلافات بین دو حزب جمهوری خواه و دموکرات بر سر سیاست خاورمیانه بودیم.

به گزارش انتخاب ؛ در ادامه این مطلب آمده است: در حال حاضر می توان خاورمیانه را به دو دسته «کشورهای حزب جمهوری خواه» و «کشورهای حزب دموکرات» تقسیم کرد.

البته کشور اردن در این میان استثنا محسوب می شود، زیرا هر دو حزب روابط خوبی با عبدالله دوم، پادشاه این کشور دارند. اما کشورهای اسرائیل، مصر، امارات و عربستان در کمپ جمهوری خواهان قرار دارند،
از این لحاظ که سیاست مداران یا رای دهندگان جمهوری خواه بیشتر از منافع یا نگرانی های این کشورها حمایت می کنند. در مقابل، دموکرات ها بیشتر به توافق هسته ای ایران و حمایت از حقوق فلسطینی ها اهمیت می دهند.

از اواسط دهه 2000 روابط بین آمریکا و اسرائیل در کنار حق حمل سلاح، مالیات، قوانین سقط و بودجه دفاعی به یکی از موضوعات مهم برای جمهوری خواهان تبدیل شده است. آن ها اشاره میکنند که اسرائیل تنها کشور دموکراتیک در خاورمیانه است، منافع و ارزش های مشترکی با آمریکا دارد و منبع ترویج خشونت در منطقه نیست. بدون شک برخی فعالان و تحلیلگران صحت این ادعاها را زیر سوال می برند. در مقابل، در سال های اخیر تعداد بیشتری از دموکرات ها نسبت به پیوند ویژه بین دو کشور ابراز تردید کرده اند. آن ها به طور ویژه نگران مسائلی همچون حقوق بشر، عدالت بین المللی و مداخله گرایی نظامی هستند. در نتیجه، دو حزب همچون گذشته در مورد حمایت از اسرائیل اجماع نظر ندارند. تلاش نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل برای نابود کردن توافق هسته ای ایران نیز باعث افزایش سطح بی اعتمادی دموکرات ها نسبت به دولت اسرائیل شد.

مصر نیز یکی از دیگر نقاط اختلاف بین دو حزب محسوب می شود. در سال 2013 کودتای ارتش به رهبری عبدالفتاح السیسی به سرنگونی حکومت محمد مرسی و بازگشت یک حکومت اقتدارگرا در این کشور منجر شد. دولت اوباما به خاطر مسائلی همچون نقض حقوق بشر روابط خوبی با رژیم السیسی نداشت. به همین خاطر مصری ها از پیروزی دونالد ترامپ در سال 2016 استقبال کردند. اما سیاست مداران جمهوری خواه اولویت زیادی برای مسائل حقوق بشر و دموکراسی در مصر قائل نیستند، زیرا معتقدند که اسلام گرایی خطر بزرگ تری برای منافع آمریکا در منطقه است. جمهوری خواهان آقای السیسی را به عنوان یکی از متحدان قوی خود در جنگ علیه افراط گرایی می بینند.

اما امارات متحده عربی و رهبر این کشور نیز همچون جمهوری خواهان آمریکا معتقدند که ایران و اسلام گراها تهدیدات اصلی در مقابل ثبات و امنیت منطقه هستند. البته دموکرات ها نیز با این دیدگاه موافق هستند. اما سیاست مداران جمهوری خواه و رهبران امارات راه حل های ارائه شده توسط دموکرات ها از جمله مذاکره و تغییرات دموکراتیک را ساده لوحانه تصور می کنند. واشنگتن و ابوظبی از زمان پیروزی آقای ترامپ در انتخابات روابط نزدیکی با یکدیگر داشته اند. آقای محمد بن زاید، رهبر امارات در دسامبر 2016 با برخی مقامات نزدیک به ترامپ در شهر نیویورک دیدار کرد. ترامپ همچنین به طور عمومی از محاصره اقتصادی قطر توسط امارات، عربستان و متحدانشان حمایت کرد.

اما بدون شک در حال حاضر عربستان به عنوان مهم ترین متحد آقای ترامپ در نظر گرفته می شود. عربستان و محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور در ماه های اخیر به خاطر قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار منتقد صعودی و همچنین مداخله نظامی خود در یمن شدیدا مورد انتقاد قرار گرفتند. اما ترامپ تمام تلاش خود را برای محافظت از آقای بن سلمان انجام داد. اخیرا نمایندگان دموکرات در مجلس آمریکا به دنبال تصویب لایحه ای برای قطع کمک های آمریکا از ائتلاف نظامی عربستان در یمن بودند. اما در نهایت نمایندگان جمهوری خواه مانع تصویب این لایحه شدند.

یکی از نقاط اشتراک اسرائیل، امارات و عربستان مخالفت آن ها با توافق هسته ای ایران است. این موضوع به نزدیک تر شدن روابط بین این کشورها و جمهوری خواهان کمک کرده است. البته بیشتر دموکرات ها نیز حامی ایران نیستند، اما باقی ماندن آمریکا در توافق هسته ای را به صلاح کشور خود و منطقه می دانستند. آن ها معتقدند که خروج ترامپ از برجام باعث افزایش بی ثباتی و بالا رفتن احتمال تقابل نظامی بین دو کشور شده است.

مناقشه بین فلسطینی ها و اسرائیلی ها نیز به یکی از موضوعات حساس برای دموکرات ها تبدیل شده است. البته هنوز بیشتر سیاست مداران هر دو حزب حامی اسرائیل هستند. اما تلاش های اخیر اسرائیل برای ضمیمه کردن بخش هایی از کرانه باختری باعث ایجاد اختلافاتی بین دو حزب شده است. اخیرا بسیاری از نمایندگان مجلس و کاندیداهای انتخابات 2020 به طور عمومی به آقای نتانیاهو در مورد عواقب تصمیم خود هشدار داده اند. تعدادی از آن ها حتی در مورد قطع کمک های آمریکا به تل آویو صحبت کرده اند.

در طول دو سال گذشته شاهد بودیم که اختلافات دو حزب در زمینه سیاست خارجی چه عواقب مخربی می تواند برای اقتصاد آمریکا و ثبات جهان داشته باشد. آقای ترامپ اشتیاق زیادی برای لغو کردن توافق ها و دستاوردهای باراک اوباما نشان داده است. بدون شک رئیس جمهور دموکرات بعدی نیز تلاش خواهد کرد که سیاست های دوره ترامپ را کنار بگذارد و مسیر جدیدی را دنبال کند. اما دو حزب نمی توانند با ادامه دادن این رویکرد به طور موثر کشور خود را مدیریت کنند.