تحریمها با ظریف چه میکند؟
قرار گرفتن افراد در فهرست تحریمهای خزانه داری آمریکا شامل تحریمهای یک جانبه آمریکا از جمله توقیف اموال و عدم اجازه ورود به خاک این کشور میشود، اما این تحریمها فرا سرزمینی نیست.
به گزارش الف، شامگاه چهارشنبه، وزارت خزانه داری آمریکا، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران را در لیست تحریمهای این کشور قرار داد، تحریم وزیر امور خارجه از سوی آمریکا، با واکنشهای زیادی در رسانههای داخلی و خارجی همراه شد.
محمدجواد ظریف وزیرامورخارجه کشورمان در واکنش به این تحریمها اعلام کرد که «دلیل اصلی ایالات متحده برای قرار دادن من در لیست تحریمها، این است که من سخنگوی اصلی ایران در جهان هستم. آیا حقیقت اینقدر دردناک است؟ از آنجا که من هیچ دارایی یا منفعتی در خارج از ایران ندارم این تحریم بر من یا خانوادهام هیچ اثری ندارد. متشکرم که مرا چنین تهدید بزرگی برای پیاده کردن اهداف و برنامههای تان قلمداد میکنید.»
تحریم محمدجواد ظریف، توسط اداره کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا (OFAC) و در چارچوب فرمان اجرایی ترامپ به این عنوان که وی مجری فرامین رهبری است، صورت گرفته است.
این اقدام آمریکا، تابعی از دستورالعمل اجرایی تحریم مقام معظم رهبری است که اخیر صادر شد، از قبل پیشبینی میشد که بعد از تحریم رهبر انقلاب، در آیندهای نزدیک دامنه آن تحریم به افراد و موسساتی که مستقیما به ایشان مرتبط هستند، تسری پیدا کند که محمد جوادظریف، نخستین کسی است که تحریم شد.
لیست SDN هم شامل افراد و شرکتهای تحت تحریم اولیه و هم افراد و شرکتهای تحت تحریم ثانویه است. SDN لیستی از افراد و شرکتها است که تحت مالکیت یا کنترل کشورهای هدف تحریم هستند یا برای آنها یا به نمایندگی از طرف آنها فعالیت میکنند. در بخش اولیه، تمام دارایی و سود حاصل از دارایی شخص تحریم شده که در ایالات متحده است، باید توقیف شده و به اوفک گزارش شود. مقررات اوفک به طور کلی تمام ارتباطات میان هر شخص آمریکایی در ایالت متحده را که به دارایی یا سود حاصل از دارایی اشخاص تحریمی مرتبط است را ممنوع کرده است.
در بخش ثانویه نیز، علاوه بر این، اشخاصی که در معاملات مشخص با این فرد که امروز تحریم شده دخیل باشند، در معرض تحریم قرار خواهند گرفت. همچنین، هر موسسه مالی خارجی که آگاهانه معاملهای برای یا از جانب وی انجام داده باشد یا آن را تسهیل نماید، میتواند موضوع تحریمهای حساب کارگزاری یا حساب قابل پرداخت قرار گیرد.
اثربخشی این تحریمها در خارج از آمریکا هم تا حد بسیار زیادی می تواند تحت تاثیر عنصر روانی و ترس واقع شود، که معمولا از آن به نام «تبعیت بیش از حد» از تحریم ها یا over-compliance یاد می شود.
نکته مهم دیگری که وجود دارد این است که قرار گرفتن در لیست SND تبعات زیادی را به همراه دارد اما تنها شامل تحریمهای یک جانبه آمریکا از جمله توقیف اموال، عدم اجازه ورود به خاک این کشور محسوب میشود.
در این مورد هم این نوع تحریم فرا سرزمینی نبوده است و سایر کشورها میتوانند با وزیر امورخارجه ایران دیدار و همچنین مصاحبههای مطبوعاتی داشته باشند و ممانعتی در مورد سفرها وجود ندارد.
اصولا همه تحریم های آمریکا یکجانبه هستند و سایر دولتها الزامی برای تبعیت ندارند. اگر هم دولتهایی تبعیت می کنند، به دلیل ملاحظات سیاسی یا اقتصادی آنها و نوع روابطی است که با آمریکا دارند.
با این حال موضوع صدور روادید سازمان ملل برای ظریف نکته ای است که همچنان محل ابهام است.
از نظر قانون داخلی آمریکا، قاعده این است که صدور روادید سازمان ملل برای افراد تحریمی ممنوع است. البته وزیر خارجه آمریکا این اختیار را دارد که مجوز خاص بدهد.
اما از نظر مقررات «قرارداد مقر» که بین آمریکا و سازمان ملل امضا شده، قاعدتا این روادید باید صادر شود.