اثر چای ترش بر بیماری های دستگاه گردش خون
چای مکی یا چای ترش( Hibiscus sabdariffa) از خانواده پنیرک( Malvaceae) گیاهی گلدار و نهاندانه از جنس بامیه (Hibiscus ) و خانواده پنیرک است.
علفی یکساله و بومی جامائیکاست اما در اکثر کشورهای جهان در سراسر دو نیمکره کشت می شود. این گیاه ظاهری شبیه به پنبه دارد اما برگ های آن غیر پنبه ای و گل های سفید و کاسچه ریز و متعدد، رنگین، خوراکی و ترش مزه است.
کشت این گیاه در نقاطی از استان سیستان و بلوچستان ایران انجام می شود. این چای قرمز پر رنگ، ترش با طعم و مزه عصاره تمشک و از کاسبرگ ها است.
کاسه و کاسچه گل این گونه جمع آوری می شود که ابتدا رنگ آن سبز است اما به مرور زمان به رنگ قرمز ارغوانی در می آید. این گیاه چون سرشار از اسید های آلی نظیر اسید سیتریک، اسید استیک سرشار است، مزه ای ترش دارد.
این گیاه از رایج ترین نوشیدنی ها در جهان است که به دو صورت گرم و سرد مصرف می شود.
برای معطر کردن این گیاه از انواع چای عطری و اسانس گیاهان معطر استفاده می کنند و برای شیرین کردن هم از قند و شکر، مربا، عسل، شربت و عصاره میوه های شیرین بهره می برند و از طعم دهنده هایی نظیر دارچین و زنجبیل و غیره نیز استفاده می کنند. کاسه و کاسچه پای گل این گیاه تدریجا قرمز و ترش مزه می شود . پس از جمع آوری آنها در 35 درجه سانتی گراد خشک و پس از بسته بندی به بازار مصرف ارایه می شود.
خواص دارویی چای ترش
این چای دارای ترکیبات مهم نظیر ویتامین C، اسید های آلی مختلف، آنتی اکسیدان های قوی، قندهای مرکب، فلاونوئید ها، دلفی نین و مواد کانی و عناصر معدنی فراوان است و خواص دارویی مختلفی دارد. آرام بخشی و خواب آوری از جمله مهمترین خواص این گیاه است که برای درمان کم خونی کاربرد دارد.
همچنین این گیاه مانع خونریزی داخلی و خارجی می شود و محرک مراکز خون ساز و آنزیم های سیکل تولید هموگلوبین و سلول های گلبول قرمز است.
این گیاه ادرار آور(مدر)، معرق(عرق آور) و صفرا آور است که از این طریق مانع چرب شدن کبد می شود. همچنین این گیاه فشار خون را تنظیم و سموم را از بدن و خون دفع می کند.
* دکترمجید قربانی نهوجی، گیاه شناس و عضو هیات علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی
