روشهایی برای مبارزه با آلزایمر
بیست و یکم ماه سپتامبر (سیام شهریور ماه) روز جهانی آلزایمر نام گرفته است. آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است که حافظه، افکار، مهارتهای کلامی و قضاوت، درک مطلب و به طور کلی عملکرد شناختی بیمار را تحت تاثیر قرار میدهد.
آلزایمر بیماری فردی نیست؛ بلکه یک دغدغه خانوادگی و اجتماعی است.
تمرکز روز جهانی آلزایمر در سال ۲۰۱۹ میلادی بر دید اجتماعی بر این بیماری و شکستن کلیشههایی است که بیمار و خانواده او را میرنجاند. آلزایمر یک شوخی نیست و بیمار مبتلا شایسته احترام و درک متقابل است.
خانواده فرد مبتلا با موقعیتی ترسناک و دشوار مواجه هستند و واکنشهای اجتماعی، تمسخر و رفتارهایی دور از شان میتواند این افراد را تحت فشار بیشتر قرار دهد.
یکی از مهمترین دلایل بروز آلزایمر، تجمع پلاکهای پروتئین آمیلوئید در مغز است.
آمیلویید یک اصطلاح عمومی برای پروتئینهایی است که به طور طبیعی در بدن بوجود میآیند. در مغز افراد سالم، این پروتئین نابود میشود؛ ولی در مغز افراد مبتلا به آلزایمر، تجمع مییابد.
آخرین آمار منتشر شده از سازمان جهانی بهداشت در مورد زوال عقل
-آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است.
زوال عقل یکی از مهمترین دلایل ناتوانی و وابستگی سالمندان در سراسر جهان است.
-زوال عقل نه تنها تاثیر جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی بر مبتلایان دارد، بلکه خانواده و جامعه را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
– اکنون حدود ۵۰ میلیون نفر به زوال عقل مبتلا هستند و سالانه حدود ۱۰ میلیون نفر به این تعداد افزوده میشود.
– گرچه قربانیان زوال عقل عمدتا سالمندان هستند؛ ولی این عارضه یک بخش طبیعی از پیری نیست.
-حدود پنج درصد از مبتلایان به آلزایمر در دهه چهل و پنجاه سالگی علائم اولیه را نشان میدهند.
روشهایی برای مبارزه با آلزایمر
– استرس را کاهش دهید
اجتناب از استرس در زندگی مدرن امروزی تقریبا غیر ممکن است؛ ولی با راهکارهایی میتوان استرس را مدیریت کرد و اثرات مضر آن را کاهش داد. استرس مزمن مغز را تحت تاثیر قرار میدهد و میتواند در دراز مدت فرد را مستعد ابتلا به بیماریهای عصبی از جمله آلزایمر کند. اجتناب از اخبار منفی، انجام منظم ورزشهایی مانند یوگا، پیاده روی و پیلاتس، قدم زدن در طبیعت، مطالعه، گوش دادن به موسیقی ملایم، استراحت کافی، پیروی از رژیم غذایی سبک و سالم، وقت گذراندن با دوستان و افراد شاد، دوری از افراد مضطرب و نگران، دوش آب ولرم و مهمتر از همه توکل به خدای بزرگ و نیایش از جمله مهمترین روشهای مدیرین استرس و ایجاد آرامش هستند.
– به طور منظم ورزش کنید
مطالعات اخیر نشان میدهد ورزش منظم علاوه بر اثرات جسمی، پیشرفت بیماری آلزایمر را کُند میکند. ورزش با تنظیم انتقالدهندههای عصبی از جمله دوپامین و سروتونین در کنترل آلزایمر موثر است.
– روابط اجتماعی قوی داشته باشد
یکی از مهمترین دلایل بروز آلزایمر، تجمع پلاکهای پروتئین آمیلوئید در مغز است. آمیلوئید یک اصطلاح عمومی برای پروتئینهایی است که به طور طبیعی در بدن بوجود میآیند. در مغز افراد سالم، این پروتئین نابود میشود؛ ولی در مغز افراد مبتلا به آلزایمر، تجمع مییابد.
مطالعات جدید نشان میدهد ترکیب پروتئین بتا آمیلویید با تعاملات و روابط اجتماعی پایین، فرآیند کاهش شناختی و آلزایمر را تسریع میکند. تعاملات و روابط اجتماعی و زوال شناختی کاملا مرتبط هستند و هرچه فرد حضور پررنگتری در اجتماع داشته باشد، مصونیت بیشتری در مقابل آلزایمر دارد.
شرکت در فعالیتهای اجتماعی، دورهمیهای دوستانه و خانوادگی، رفت و آمد با اطرافیان و حضور در برنامههای خیرخواهانه همگی در انعطافپذیری مغز نقش دارند و از طرفی با کاهش احتمال بروز افسردگی، فرد را در مقابل زوال شناختی ایمن میکنند. احساسات خود را با افراد به اشتراک بگذارید و به درددل های دیگران گوش کنید.
– خواب کافی داشته باشید
خواب کافی ۶ تا ۹ ساعت بین ۱۱ شب تا هفت صبح با تقویت عملکرد مغز و حافظه در کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر و کاهش روند بیماری موثر است.
– کلسترول بد را کاهش دهید
سطح کلسترول LDL نقش مهمی در بروز و توسعه بیماری آلزایمر دارد. لیپو پروتئین کم چگالی (LDL) در زبان عامیانه به کلسترول بد معروف است. این دسته از لیپو پروتئینها کلسترول را به بافتهای خارج کبدی انتقال میدهند.
مطالعات اخیر نشان میدهد سطح بالای کلسترول LDL سن ابتلا به آلزایمر را کاهش میدهد. محققان احتمال می دهند ارتباط کلسترول با آلزایمر به دلیل فاکتورهای ژنتیکی باشد.
– فشار خون را کاهش دهید
مطالعات محققان دانشگاه کلمبیا نشان میدهد درمان پرفشاری خون احتمال بروز زوال عقل مرتبط با افزایش سن را کاهش میدهد.
-ا ز رژیم غذایی MIND پیروی کنید
این رژیم غذایی که ترکیبی از رژیم مدیترانهای و روشهای غذایی موثر در کاهش فشار خون است، احتمال ابتلا به آلزایمر را ۵۳ درصد کاهش میدهد
در این رژیم غذایی مصرف روزانه میوه و سبزی، آجیل به جای تنقلات ناسالم، مصرف چند بار لوبیا در هفته، مصرف گوشت ماکیان و ماهی و محصولات خانواده توت توصیه شده و مصرف گوشت قرمز، کره و مارگارین، شیرینی، پنیر پرچرب (مانند پنیر پیتزا) فست فود و غذای سرخ کرده را منع میکند.
بیست و یکم سپتامبر به منظور افزایش آگاهی در مورد آلزایمر و یادآوری روشهای پیشگیری از این بیماری، روز جهانی آلزایمر نام گرفته است.