واکسن آنفلوانزا از سرماخوردگی محافظت نمی کند

مسعود مردانی، با اشاره به اینکه آنفلوانزا بیماری رایج فصل سرما است که با برودت هوا شیوع بیشتری پیدا می‌کند، افزود: عفونت‌های ویروسی که عامل سرماخوردگی یا آنفلوانزا هستند از عواملی است که دستگاه تنفسی را دچار مشکل می‌کنند.

وی، بهترین روش برای جلوگیری از ابتلا به آنفلوانزا را، رعایت بهداشت فردی، شستشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون، خودداری از تماس دست با چشم، بینی و دهان، استفاده از دستمال یک‌بارمصرف، حفظ فاصله با افراد مبتلا و تزریق سالانه واکسن آنفلوانزا ذکر کرد.

این متخصص بیماری‌های عفونی، ادامه داد: واکسن آنفلوانزا محتوی آنتی‌ژن‌های سطحی ویروس آنفلوانزا است، این واکسن وارداتی از کشورهای هلند و فرانسه، به‌ صورت سوسپانسیون در سرنگ‌های آماده و یک دوز مصرف، به شکل مایعی شفاف و بی‌رنگ برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا توصیه می‌شود.

به گفته مردانی، بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفلوانزا اواخر شهریور یا اوایل مهراست، زیرا بدن فرصت آن را دارد تا قبل از رسیدن زمستان و فصل آنفلوانزا ایمنی خود را بالا ببرد.

عضو کمیته کشوری آنفلوانزا، در پاسخ به این سئوال که چه کسانی باید واکسن آنفلوانزا را  تزریق کنند، خاطرنشان کرد: دو گروه سنی الزاماً باید از این واکسن استفاده کنند، کودکان ۶ ماهه تا شش‌ساله و افراد بالای ۶۰ سال مهم‌ترین گروه سنی و کاندید دریافت این واکسن هستند.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تأکید کرد: سالمندان، کودکان و بچه‌های خیلی کوچک، کلیه افراد مبتلابه بیماری‌های مزمن و صعب‌العلاج، بیماران کلیوی، افرادی که همودیالیز می‌شوند، مبتلایان به دیابت، بیمارانی که مشکلات قلبی و یا اختلالات ریوی نظیر آسم و برونشیت مزمن دارند، افرادی که پیوند قلب شده‌اند، کسانی که آنژیوپلاستی کرده‌اند، افرادی که آنژیوگرافی عروق کرونی انجام داده‌اند، مبتلایان به هیستیمیک قلبی، بیماران مبتلابه تنگی عروق قلب، مبتلایان به بیماری نارسایی قلبی و بیمارانی که پیوند کلیه می‌شوند باید سالی یکبار واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند.

مردانی افزود: بیماران مبتلابه سرطان، افرادی که رادیوتراپی یا شیمی‌درمانی می‌شوند و یا کسانی که با داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی تحت درمان هستند نیز لازم است واکسن آنفلوانزا را تزریق کنند.

وی با تأکید بر ضرورت تزریق دریافت واکسن آنفلوانزا در دوران بارداری، خاطرنشان کرد: واکسن آنفلوانزا در دوران بارداری بی‌خطر است و حتی مزیت‌های زیادی برای نوزاد در حال رشد در بطن مادر دارد.

این فوق تخصص بیماری‌های عفونی، با بیان اینکه بیماری آنفلوانزا به‌احتمال‌زیاد سبب بروز شرایط حادتری در زنان باردار نسبت به سایر بانوان می‌شود یادآور شد: خانم‌های باردار بدون توجه به سن بارداری، چه در سه‌ماهه اول، دوم و یا سوم بارداری باشند باید برای دریافت واکسن آنفلوانزا اقدام کنند.

عضو کمیته کشوری آنفلوانزا بابیان این‌که تحقیقات و پژوهش‌های علمی حاکی بر این مهم است که تزریق واکسن آنفلوانزا به افراد چاق کمک می‌کند تا با تولید بیشتر پادتن در بدن در برابر ویروس این بیماری مقاوم شوند اظهار داست: تمامی افراد چاقی که کاندید عمل جراحی لاغری هستند نیز باید قبل از شروع فصل سرد سال اقدام به تزریق واکسن آنفلوانزا کنند.

وی با تأکید بر اینکه بیماران روماتیسمی نیز واکسن آنفلوانزا تزریق کنند، گفت: بیماران روماتیسمی که تحت درمان با آسپرین هستند یا هر کس که به دلیلی آسپرین مصرف می‌کند، توصیه می‌شود این واکسن را تزریق کند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: دریافت واکسن آنفلوانزا برای پزشکان، کارکنان پزشکی، پرستاران و تمامی افرادی که در خط مقدم ارائه خدمات بهداشتی و درمانی فعالیت می‌کنند ضروری است.

مردانی به افرادی که برای کسب‌وکار و گردشگری به شهرها و استراحتگاه‌های توریستی و یا خارجی سفر می‌کنند نیز توصیه کرد از واکسن آنفلوانزا استفاده کنند.

وی درباره ممنوعیت تزریق واکسن آنفلوانزای ۴ ظرفیتی در کودکان زیر سه سال، گفت: واکسن آنفلوانزای چهار ظرفیتی مجوز استفاده از سوی سازمان بهداشت جهانی در کودکان زیر سه سال را ندارد و فعلاً فقط برای بزرگسالان و کودکان بالای سه سال قابل‌ استفاده است.

عضو کمیته کشوری آنفلوانزا افزود: اکنون ۲ نوع واکسن سه و چهار ظرفیتی آنفلوانزا در بازار موجود است، این ۲ نوع واکسن نسبت به هم برتری ندارند، ولی در واکسن چهار ظرفیتی یک نوع ویروس بیشتر است، بنابراین افرادی که در معرض خطر هستند، بهتر است که از نوع چهار ظرفیتی استفاده کنند.

به گفته این استاد دانشگاه، فرآیند دریافت واکسن آنفلوانزا در کودکان زیر سه سال همانند سایر گروه‌ها است و همان یک نوبت تزریق حتی برای اولین بار کافی است.

مردانی در ادامه از تامین و توزیع واکسن آنفلوانزای فصلی سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹-۲۰۲۰)  در سراسر داروخانه‌های کشور خبر داد و گفت: واکسن آنفلوانزا با تمام فوایدی که برای محافظت از بدن دارد،عوارض جانبی ناخواسته‌ای را نیز در برخی افراد ایجاد می‌کند که احساس سوزش و خارش در محل تزریق واکسن  و یا تب یکی از این عوارض است.

وی افزود: منع مصرف تزریق واکسن آنفلوانزا به‌ طورکلی وجود ندارد ولی چون این واکسن در لایه‌های تخم‌مرغ تولید می‌شود در افرادی که به تخم‌مرغ حساسیت دارند واکنش حساسیتی ایجاد می‌کند.

مردانی با اشاره به این باور غلط که تزریق واکسن آنفلوانزا سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند، اظهار کرد: این واکسن نه‌تنها موجب تضعیف سیستم ایمنی نمی‌شود بلکه سیستم ایمنی را در برابر ویروس آنفلوانزا تقویت می‌کند و این باور اشتباه که بعد از تزریق ممکن است به‌سرعت دچار علائم سرماخوردگی شویم اشتباه است چراکه برخی علائم بیماری سرماخوردگی و آنفلوانزا مشابه هم است.

وی افزود: واکسن آنفلوانزا افراد را در مقابل سرماخوردگی محافظت نمی‌کند چرا که سرماخوردگی توسط باکتری یا ویروس ایجادشده و ربطی به آنفلوانزا ندارد.