کبد چرب، قاتلی خاموش که میتازد
دانشیار دانشگاه جندی شاپور اهواز گفت: کبد چرب بدلیل نداشتن علامت و نشانههای ظاهری بعنوان قاتل خاموش جوامع بشری امروزی شناخته میشود.
به گزارش مشرق، پژمان علوی نژاد دانشیار دانشگاه جندی شاپور اهواز و عضو مرکز تحقیقات گوارش و کبد خوزستان گفت: بیماری کبد چرب هیچگونه علائم بالینی و ظاهری ندارد و این بیماری فقط از طریق آزمایش و سونوگرافی قابل تشخیص است.
او با بیان اینکه سیروز و نارسایی کبدی غیرقابل بازگشت است و راهی جز پیوند کبد وجود ندارد، افزود: تنها زمانی نشانهها ظاهر میشود که کبد چرب پیشرفت کرده و منجر به سیروز و نارسایی کبدی شده است.
علوی نژاد در تشریح مکانیسم بیماری کبد چرب بیان داشت: زمانی که چربی در بافت کبد جایگزین سلولهای سالم کبدی میشوند و این تجمع چربی به بیش از ۵ درصد وزن خود کبد برسند، از لفظ کبد چرب به آن استفاده میشود.
دانشیار دانشگاه جندی شاپور اهواز ادامه داد: هر چه میزان این تجمع بیشتر باشد به همان میزان عملکرد کبد کاهش مییابد و همان گونه که قبلا اشاره شد هیچ علامتی ندارد و چنانچه در برخی موارد دردی حس شود، این درد مربوط به همجواری آناتومیک برخی اعضاء بدن با کبد است و ارتباط با کبد چرب ندارد.
عضو مرکز تحقیقات گوارش و کبد خوزستان درخصوص میزان شیوع کبد چرب اذعان داشت: از هر ۳ الی ۴ نفر، یک نفر مبتلا به کبد چرب میشود که حدود ۱۰ درصد از این تعداد، طی دوره ۱۰ ساله کبد خود را از دست میدهند.
پژمان علوی نژاد تصریح کرد: از جمله عوامل اصلی که در ایجاد و پیشرفت کبد چرب موثرند میتوان به مواردی از جمله؛ چاقی و اضافه وزن، کم تحرکی یا بی تحرکی، سبک تغذیهای نامناسب، استفاده زیاد از غذاهای فست فود و فرآوری شده، چربیهای اشباع شده، استفاده از منابع غذایی حیوانی و گیاهی که دستکاری ژنتیکی شده اند، مواد غذایی غیراورگانیک و ناسازگار با بدن انسان هستند.
او اظهار داشت: تمامی موارد مذکور در سبک زندگی ناسالم خلاصه میشود، ضمن اینکه برخی بیماریها نظیر؛ دیابت نوع ۲، مصرف دخانیات و مشروبات الکلی از عوامل موثر بر ایجاد کبد چرب شناخته شده است.
راهکارهایی برای درمان کبد چرب
علوی نژاد ادامه داد: اولین و مهمترین گام در درمان کبد چرب تغییر سبک زندگی، کاهش وزن، افزایش تحرکی بدنی که شامل؛ ورزش حداقل ۳ روز در هفته و پیاده روی و پرهیز از موارد ممنوعه که در بالا ذکر شد، که البته درمانهای دارویی و استفاده از برخی گیاهان و همچنین کنترل قند و چربی خون را نیز نباید فراموش کرد که تمامی این اقدامات باید به تجویز و دستور پزشک انجام شود.
دانشیار دانشگاه جندی شاپور بیان کرد: به دلیل شهر نشینی و کم تحرکی و استفاده از موادغذایی چرب و مضر کبد چرب در میان کودکان و نوجوانان نیز رشد نگران کنندهای دارد و همه گروههای سنی در معرض خطر هستند و متأسفانه کنترل نکردن کبد چرب نه تنها موجب فیبروز، سیروز و نارسایی کبد شده، بلکه حتی باعث تصلب شرائین و بروز سکتهها قلبی و مغزی خواهد شد.
پژمان علوی نژاد گفت: گروهای خطر یعنی افراد چاق و کم تحرک، مصرف کنندگان دخانیات و مشروبات الکلی، بیماران دیابتی و دچار چربی خون بالا باید آزمایش و تستهای دورهای و منظم داشته باشند و با تغییر سبک زندگی و حذف عوامل خطرزا به سمت داشتن کبدی سالم حرکت کنند و قبل از اینکه کارشان به پیوند کبد و شرایط نامناسب کشیده شود چارهای بیاندیشند.