نوع روغن مهمتر از میزان مصرف!
روغن های نباتی بیشتر به صورت مایع هستند و در کارخانه آن ها را تبدیل به روغن جامد می کنند که در این صورت به آن روغن نباتی هیدروژنه(جامد) می گویند. در این شرایط یک نوع اسید چرب غیرعادی نیز تولید می شود که به آن اسید چرب ترانس می گویند. اسیدچرب ترانس هم مانند اسیدچرب اشباع برای سلامت مضراست.
اسیدهای چرب مختلف اثر متفاوتی بر سلامت مصرف کنندگان دارند. ارتباط بین مصرف اسیدهای چرب اشباع و ترانس با بیماری های عروق کرونر(CAD) گزارش شده است . مصرف زیاد روغن های جامد ، باعث رسوب اسیدهای چرب اشباع در رگ ها و ایجاد آترواسکلروزیس می شود و باید توجه داشت که مصرف نوع روغن از مقدار مصرف روغن مهم تر است .
یکی از راه های پیشگیری از بیماری های قلبی – عروقی مصرف بهینه چربی های اشباع نشده یا مایع با منشأ گیاهی است. چربی های مایع، روند بروز آترواسکلروز را کند می کند و چهار فاکتور دیابت، فشار خون، چربی و سیگار نیز از عوامل خطرساز بیماری های قلبی – عروقی است. البته چربی ها بسیار خطرناک تر از عوامل دیگر است و ثابت شده است که فاکتور های دیگر به اندازه چربی ها خطرساز نیست، اما این به معنای بی اهمیت بودن عوامل دیگر نیست.
همچنین باید توجه داشت که کلسترول از طریق غذا و اختلال آنزیم های کبدی افزایش می یابد،بنابراین رژیم غذایی در کنترل کلسترول و چربی های خون، اهمیت زیادی دارد و با توجه به این که شایع ترین علت مرگ ومیر در میان ایرانیان، بیماری های قلبی – عروقی و در رأس آن ها بیماری های عروق قلب است، باید به این موضوع توجه زیادی کرد. هم اکنون میزان مرگ و میر ناشی از بیماری های مادرزادی و ژنتیکی قلب به علت پیشگیری و پیشرفت علم پزشکی بسیار کاهش یافته است. اما در واقع مشکل دنیای امروز بیماری های عروق قلب است.روغن نباتی مایع اسید چرب اشباع پایینی دارد و اسید چرب ترانس هم ندارد بنابراین مصرف آن به روغن های دیگر ارجحیت دارد.
روغن ها از واحدهای اسیدچرب ساخته می شود و با توجه به تعداد کربن های سازنده آن ها یا وجود و نبود پیوندهای دوگانه که اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع را می سازد، طبقه بندی می شود. بدن انسان قادر به ساخت انواع خاصی از اسیدهای چرب نیست که به آن ها اسیدهای چرب ضروری گفته می شود(مثل امگا 3 و 6)که این مواد تنها از طریق خوردن غذا تامین می شود. بنابراین از آن جا که چربی ها در قالب روغن های مصرفی در آشپزخانه و چربی طبیعی موجود در مواد غذایی نقش مهمی در بسیاری از فرایندهای طبیعی بدن ایفا کرده و 30 درصد از کل کالری دریافتی روزانه را به خود اختصاص می دهد، شناخت انواع مختلف روغن ها و ویژگی های هریک می تواند سهم به سزایی در ارتقای آگاهی و سلامت جامعه داشته باشد.