تاثیرات مخرب سیگار الکترونیکی بر قلب و ریه

سیگارهای الکترونیکی دستگاه هایی هستند که با باتری کار می کنند و مایعی را که معمولا حاوی نیکوتین است ، گرم کرده و تبدیل به بخار قابل استنشاق می کنند. این نوع سیگارها طی 2 دهه گذشته وارد بازار شد و بر اثر تبلیغات گسترده تا حدودی هم مورد استقبال قرار گرفت.

دکتر حامد مهدی نژاد عضو هیات علمکی دانشگاه علوم پزشکی بابل افزود : مصرف طولانی مدت سیگار الکترونیکی اثرات مخربی بر سلامتی دارد و این روش به مصرف کنندگان تنباکو کمکی نمی کند تا سیگار را ترک کنند.وی ادامه داد : در بسیاری از مناطق سیگار الکترونیکی به عنوان کالاهای مصرفی و بدون مقررات دولتی وارد بازار شده که ابتدا توسط شرکت های کوچک تولید شد ولی شرکت های بزرگ دخانیات آنها را خریداری کرده و در حال تولید و فروش به صورت آنلاین در فروشگاه ها هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: شواهدی مبنی بر اینکه سیگارهای الکترونیکی به عنوان عامل مناسب برای ترک سیگار و یا یک عامل کمک رسان برای ترک باشد وجود ندارد و مطالعات بیشتری برای ارزیابی ایمنی و عدم آسیب رسانی آن لازم است.وی با اشاره به اینکه در تمام محصولات تجاری مؤلفه اصلی  مایع تبخیر شده نیکوتین است که از غلظتی بین ۶ تا ۳۶ میلی گرم در هر میلی لیتر برخوردار است؛ بیان داشت : هرچند بر روی برخی از آنها برچسب عاری از نیکوتین (Nicotin free) چسبانده شده ، اما غلظت هایی از نیکوتین در آنها یافت شده و پروپیلن گلیکول یا گلیسرول و اسانس های مختلف و فلزاتی مانند قلع ، سرب ، نیکل ،کروم ، منگنز و آرسنیک از دیگر ترکیبات آن می باشند.

مهدی نژاد با اعلام این که در بعضی از برندهای سیگار الکترونیک ، ترکیبات سرطان زا نیز شناسایی شده ، هشدار داد : متاسفانه استفاده از سیگار الکترونیکی در بین افراد جوان ، تحصیل کرده و قشر پر درآمد به سرعت درحال افزایش است.وی توضیح داد : اگر چه بسیاری از جوانان و افراد بالغ که به سیگارهای الکترونیکی روی آوردند ، قبلا سیگاری بودند و به امید ترک سیگار به آن روی آوردند ، ولی تعدادی از این افراد هم به هیچ عنوان سیگار نمی کشیدند و اکنون در حال استعمال سیگار الکترونیک هستند.

فوق تخصص ریه گفت : شاید مضرات سیگار الکترونیکی از سیگارهای معمولی کمتر باشد ، ولی ایمنی آن برای کاربران و اطرافیان آنها مشخص نیست و این احتمال وجود دارد که به دلیل در دسترس بودن سیگار الکترونیکی و عدم امکان ترک سیگار، آسیب ناشی از نیکوتین موجود در محلول سیگارهای الکترونیکی باعث وابستگی بیشتر شود.

وی افزود : استفاده از نیکوتین در نوجوانی ممکن است خطر ابتلا به اعتیاد به سایر داروها را افزایش دهد لذا برخی از مواد تشکیل دهنده سیگارهای الکترونیکی می توانند باعث آسیب به ریه ها شوند برای مثال اسانس های موجود در سیگارهای الکترونیکی هر چند برای دستگاه گوارش مشکلی ایجاد نمی کنند ولی قابل متابولیزه شدن توسط ریه نیستند.

مهدی نژاد گفت : نیکوتین دارای برخی از اثرات بالقوه زیان آور بر همودینامیک قلب و عروق (افزایش ضربان قلب و فشار خون) می باشد و ممکن است عملکرد اندوتلیال عروق را تضعیف و مقاومت به انسولین را افزایش دهد.

مصرف سیگار الکترونیکی در جمع، کودکان را  مسموم میکند
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به اینکه کودکان و بزرگسالان با بلع، تنفس یا جذب مایع سیگار الکترونیکی از طریق پوست یا چشم دچار مسمومیت می شوند ، هشدار داد : مهم ترین اثر سیگار الکترونیکی، آسیب جمعیتی آن است که ممکن است باعث تحریک رفتار سیگار کشیدن بیشتر شود و به ابتلای بیشتر جوانان و بزرگسالان که کمتر سیگار می کشیدند، بینجامد.

وی افزود : طبق آمارهای موجود ۷۰ درصد افراد سیگاری تمایل به ترک دارند و ۵۰ درصد جهت ترک تلاش می کنند ، ولی نرخ ترک سیگار به صورت خود به خود یک درصد در سال است که با توصیه ساده پزشکان به ترک، نرخ ترک تا سه درصد افزایش می یابد و با برنامه های مداخله حداقل نرخ ترک به ۵ درصد تا ۱۰ درصد افزایش یافته است در حالی که درمان های شدید تر از جمله کلینیک های ترک سیگار، می توانند این میزان را به ۲۵  الی۳۰ درصد افزایش دهند.

مهدی نژاد اظهار داشت : استراتژی اصلی برای ترک سیگار شامل مجموعه ای از مشاوره های ترک و درمان های دارویی است که بعضی از افراد بدون مشورت با مشاور سلامت خود از داروهای بدون نسخه ترک استفاده می کنند که این نه تنها باعث اثر بخشی محدود داروها می شود بلکه عوارض دیگری مثل افسردگی، اعتیاد به الکل و دیگر اختلالات رفتاری را به همراه دارد.
فوق تخصص بیماریهای ریه تاکید کرد: ارزیابی استرس ها، برخورد با افراد سیگاری و دوستان و عوامل اجتماعی دیگر قبل از درمان دارویی لازم است و برای یک برنامه خوب ترک سیگار با فوق تخصص ریه و روانپزشک مربوطه مشورت لازم انجام شود.