زنان، بیشترین قربانیان پوکی استخوان

جلسه شبکه ملی تحقیقات استئوپروز کشور با حضور باقر لاریجانی نائب رئیس کمیته ملی پیشگیری و مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، سید محمود طباطبایی رئیس انجمن استئوپروز ایران، محمد پژوهی رئیس شبکه تحقیقات استئوپروز کشور، افشین استوار رئیس مرکز تحقیقات استئوپروز پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم و شماری از اساتید برجسته عضو شبکه تحقیقات از دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، روز سه شنبه ۲۸ مرداد ماه به صورت مجازی برگزار شد.

در ابتدای این جلسه  باقر لاریجانی رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، پاندمی کووید۱۹ را فرصتی خواند که می توان جلسات را بصورت مجازی و با سهولت بیشتر برگزار کرد.

او از مشارکت همکاران جدید از رشته‌های مختلف ابراز خرسندی کرد و گفت: تلاش برای شبکه سازی و همکاری مشترک در سطح ملی ادامه دارد.

لاریجانی در ادامه خلاصه‌ای از پروژه‌های کاربردی مرکز تحقیقات استئوپروز پژوهشگاه همچون ارائه خدمات یکپارچه شکستگی در قالب کلینیک‌های FLS با مشارکت وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، نظام ثبت داده‌های استئوپروز، مطالعه چند مرکزی استئوپروز ایرانیان (آیموس) و برنامه‌های روز جهانی استئوپروز را تبیین کرد.

نائب رئیس کمیته ملی پیشگیری و مدیریت بیماری‌های غیرواگیر با اشاره به تقابل بین بیماری کووید۱۹ و بیماری‌های غیرواگیر گفت: آمار‌ها نشان داده اند افرادی که دچار ریسک فاکتور‌های بیماری‌های غیرواگیر هستند، نوع شدیدتر بیماری کووید۱۹ را تجربه خواهند کرد.

لاریجانی تصریح کرد: مطالعه جدید آیموس داده‌های ارزشمندی را در مورد کشور فراهم می‌کند که متاسفانه پاندمی کووید۱۹ مشکلاتی را در عملیاتی کردن این مطالعه ایجاد کرده است و امیدواریم هر چه سریع‌تر این مطالعه از سر گرفته شود.

او گفت: بیماری استئوپروز را یکی از معضلات جدی بهداشت عمومی کشور به شمار می رود که در سطح منطقه و دنیا نیز بار ناشی از این بیماری خاموش در خور توجه است. این مرکز تنها مرکز همکار سازمان بهداشت جهانی در منطقه EMRO است که متمرکز بر استئوپروز است.

نائب رئیس کمیته ملی پیشگیری و مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت افزود: بر اساس گزارش‌های جهانی، یک دهم از زنان بالای ۶۰ سال و دو سوم زنان بالای ۹۰ سال درگیر پوکی استخوان هستند.

او بر لزوم برنامه ریزی وسیع برای پایش سنجش تراکم استخوان تاکید کرد و ادامه داد: بر اساس مطالعات ۱۰ درصد افزایش BMD در سنین قبل از یائسگی می تواند ۱۳ سال وقوع استئوپروز را به تعویق بیندازد.

لاریجانی با بیان اینکه سالانه ۹ میلیون شکستگی در سراسر جهان رخ می‌دهد، خاطرنشان کرد: هر ۳ ثانیه ۱ نفر در جهان شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه می‌کند و ۱ زن از هر ۳ زن و ۱ مرد از هر ۵ مرد بالای ۵۰ سال دچار شکستگی می‌شوند. ۸۰ درصد افرادی که در معرض شکستگی هستند به نوعی شکستگی را تجربه کرده اند، اما متاسفانه بعد از درمان شکستگی مورد پیگیری از نظر پوکی استخوان قرار نگرفته اند.

او با بیان این که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ میزان شکستگی مخصوصا در ناحیه لگن در مردان سه برابر افزایش یابد ادامه داد: اگرچه ۶۱ درصد از شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان در زنان رخ می‌دهد، اما مردان هم در معرض خطر قرار دارند.

۱۲ درصد شکستگی‌های خاورمیانه در ایران رخ می‌دهد

 لاریجانی افزود: با توجه به اینکه شکستگی استقلال بیمار را با اختلال مواجه می‌کند، هزینه‌های بسیاری هم بر فرد و هم بر سیستم بهداشت و درمان وارد می‌شود طوری که تا سال ۲۰۳۰ هزینه ناشی از بیماری پوکی استخوان ۲۷ درصد افزایش خواهد یافت.

او در ادامه به وضعیت نامطلوب نمایه توده استخوانی در جمعیت خاورمیانه اشاره کرد و تصریح کرد: شکستگی‌های لگن در جمعیت ساکن در این منطقه ۲ الی ۳ برابر میانگین دنیا است و متاسفانه کشور ما نیز با توجه به قرار گرفتن در چنین جغرافیایی از این شرایط مستثنی نیست، به طوری که ۱۲ درصد شکستگی‌های خاورمیانه در ایران رخ می‌دهد و ایران ۸۵/. % از بار جهانی شکستگی لگن را به خود اختصاص داده است.

او افزود: در همین راستا پژوهشگاه علوم غدد نیز نگاه نظام مندی برای مدیریت این بیماری در اختیار گرفته و همزمان با مراکز پیشگام جهانی در این زمینه درحال فعالیت است.