انفجار در گمرک اسلام‌قلعه/آتش مهار شد
حوالی ظهر امروز خبری منتشر شد که حاکی از بروز یک حادثه مهیب در مرز مشترک میان ایران و افغانستان بود. براساس شنیده‌ها حادثه ناشی از انفجار یک تانکر سوخت بود که ظاهرا این انفجار به سایر تانکرهای سوخت نیز سرایت داشته است.
نخستین اخباری که از این رویداد تلخ منتشر می‌شد، حاکی از بروز حادثه در مرز اسلام‌قلعه افغانستان بود که این آتش‌سوزی موجب تخلیه گمرک دوغارون نیز شد.
همان زمان یک منبع محلی در هرات اعلام کرد که چندین تانکر حامل سوخت و مواد نفت و گاز در گمرک اسلام‌قلعه افغانستان منفجر شده است.
سید وحید قتالی، والی هرات، در این خصوص گفته بود «تلاش برای مهار کردن آتش در جریان است و از کشور همسایه، ایران درخواست کمک برای مهار آتش داریم».
مرز دوغارون تخلیه شد
شدت حادثه و شرایط مرزی به گونه‌ای بود که نیروهای امدادی ایران برای امدادرسانی و مدیریت بحران به منطقه اعزام شدند.
کمی بعدتر و با روشن‌تر شدن ابعاد حادثه تلاش‌ها برای امدادرسانی شدت گرفت.
در همین خصوص رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان تایباد اظهار کرده بود «تمام نیروهای نظامی و امدادی در تلاش هستند مرز دوغارون را تخلیه کنند تا بتوانند آتش را مهار کنند».
به گفته هادی رمضانی بر اثر انفجار چند دستگاه تانکر سوخت آتش‌سوزی مهیبی در گمرک اسلام قلعه افغانستان رخ داد که شعله‌های این آتش سوزی مرز دوغارون را هم بی‌نصیب نگذاشته است.
او تصریح کرده بود «از دقایق اول آتش سوزی تیم‌های امدادی بلافاصله به مرز دوغارون اعزام شدند اما تاکنون هیچ اطلاعات درست و دقیقی از وضعیت هر دو مرز ایران و افغانستان در دست نیست».
این اظهار نظر او همزمان بود با اعلام تعداد مصدومان این حادثه از تلویزیون ایران که از حادثه دیدن ۸ نفر خبر می داد اما رمضانی در این خصوص گفته بود «در شبکه خبر اعلام شده ۸ نفر مصدوم این حادثه هستند که در این خصوص هنوز هیچ خبر موثقی در دست نیست».
آنچه که بیش از همه بزرگی و شدت حادثه را نشان می داد، این گفته رانندگان خودروهای ترانزیت در مرز دوغارون بود که اظهار کرده بودند «بیش از ۵۰۰ تانکر سوخت در حال آتش گرفتن است».
از دیگر سو مقامات افغانستانی نیز اعلام کرده بودند آتش هنوز خاموش نشده و نیروی هوایی نیز برای اطفای آتش تا لحظه ارسال خبر به منطقه اعزام نشده است.
براساس گفته‌های مسئولان افغانی ظاهرا بدون نیروی هوایی، امکان اطفای حریق نیست.
همچنین هیچ خبر دقیقی از تعداد آسیب‌دیدگان این حادثه در دست نبود.
مقامات ایرانی و افغانستانی در تماس با یکدیگرند
وضعیت به گونه‌ای بود که سخنگوی وزارت خارجه نیز در واکنش به این ماجرا امروز اظهار کرد «هنوز گزارشی درباره صدمه به اتباع ایرانی در آتش‌سوزی افغانستان دریافت نکرده‌ایم».
سعید خطیب‌زاده از تماس استاندار هرات در افغانستان با استاندار خراسان رضوی و درخواست کمک جهت جلوگیری از آسیب بیشتر به تاسیسات و همچنین حاضرین در محوطه گمرک خبر داد.
وی ادامه داده بود «بلافاصله اقدام اولیه جهت ارائه تسهیلات بیشتر به افراد و خودروهای گرفتار شده در منطقه آتش‌سوزی هماهنگی شد و سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هرات طی تماس‌هایی با مقامات این استان، از جمله استاندار ابعاد حادثه را مورد بررسی قرار داد. همچنین با هماهنگی وزارت امور خارجه و مرزبانی و سایر دستگاه‌های ذیربط مرز اسلام قلعه دوغارون روی کامیون‌ها، خودروها و افرادی که برای گریز از آتش سوزی به سمت مرزهای کشورمان گریخته بودند باز نگاه داشته شد».
او از اتخاذ تدابیر دولت جمهوری اسلامی برای کمک به آسیب دیدگان این حادثه خبر داد.
خطیب‌زاده نیز در خصوص آمار تلفات انسانی این حادثه بیان کرد «تاکنون در خصوص آسیب‌دیدگان احتمالی حادثه گزارشی واصله نگردیده و همینطور در خصوص وارد آمدن صدمه به اتباع ایرانی نیز اطلاعی دریافت نکرده ایم و امید داریم با کمک مقامات دو کشور در مرز، هر چه سریعتر دامنه آتش سوزی مهار شود».
تمام مسیرها به مرز دوغارون مسدود شده است
ساعت ۱۶.۳۳ خبری روی خروجی ایسنا قرار گرفت مبنی بر اینکه تمام مسیرها به مرز دوغارون مسدود شده و توسط نیروهای مرزبانی و انتظامی کنترل می‌شود.
محمد کوه‌گرد، مدیرکل گمرک دوغارون، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرده بود «در پی آتش‌سوزی در گمرک اسلام قلعه واقع در مرز ایران و افغانستان، بازارچه مرزی و منطقه ویژه اقتصادی دوغارون تخلیه شد».
وی ادامه داد «فقط نیروهای امدادی امکان تردد به سمت مرز دوغارون را دارند».
براساس گفته مسئولان استان برای مهار آتش در مرز دوغارون اکنون ۸ دستگاه آمبولانس در تایباد مسقر و ۱۳ آمبولانس و اتوبوس آمبولانس اعزام شده، اورژانس هوایی گناباد به تایباد اعزام شده و بیمارستان تایباد در آماده‌باش ۱۰۰ درصدی است.
آمار تلفات حادثه مرز دوغارون را طرف افغان اعلام خواهد کرد
در آخرین اظهار نظر نیز استاندار خراسان رضوی در جمع خبرنگاران حضور یافت و به تشریح آخرین خبرها از ابعاد حادثه امروز پرداخت.
محمد صادق معتمدیان اظهار کرد «هنوز از دلایل بروز این حادثه اطلاعات دقیقی منتشر نشده است. به دلیل بزرگ بودن حجم انفجار و آتش‌سوزی و همچنین استقرار سایر تانکرهای سوخت در این منطقه، جهت حفاظت از تانکرهای سوختی که در مرز ایران قرار دارد، تدابیر لازم اندیشیده شده و به سرعت تمام خودروها و کامیون‌هایی که در سه واحد اقتصادی منطقه ویژه اقتصادی، گمرک و بازارچه مرز ایران قرار داشت، تخلیه و به پارکینگ جدیدی که اخیرا در این منطقه ایجاد شده است، منتقل شد».
وی بیان کرد «در حال حاضر تمام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از بروز آسیب‌های احتمالی که ممکن بود در پی این انفجار برای خودروهای حامل سوخت در مرز رخ دهد، انجام شده است. در مرحله بعد با توجه به کمبود امکانات در افغانستان و تماس والی هرات با من و براساس درخواست کمکی که شد، ستاد مدیریت بحران در مرکز استان با حضور اعضا تشکیل جلسه داد و تدابیری در حوزه پیشگری و برنامه‌ریزی برای ارائه کمک‌های امدادی به طرف افغان صورت گرفت».
استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه همچنین در زمینه تامین آمبولانس تدابیر لازم صورت گرفت، عنوان کرد «در حال حاضر تعداد زیادی آمبولانس به مرز دوغارون اعزام شده است. خودروها و تجهیزات آتش‌نشانی نیز به محل حادثه روانه شده و چندین دستگاه بالگرد نیز در تایباد برای امدادرسانی احتمالی مستقر شده است. علاوه بر این قرار است اردوگاه‌هایی برای کمک به حادثه‌دیدگان در تایباد ایجاد شود که در صورت نیاز مورد استفاده قرار خواهد گرفت و از این طریق خدماتی به آسیب‌دیدگان ارائه خواهد شد».
آماده باش بیمارستان‌های خراسان‌رضوی برای پذیرش مجروحان گمرک اسلام قلعه
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی نیز در این رابطه به ایسنا گفت: بیمارستان‌های خراسان‌رضوی برای پذیرش مجروحان حادثه گمرک اسلام قلعه اعلام آمادگی کردند.
محسن نجات در خصوص امدادرسانی و کمک‌های ایران در پی درخواست والی هرات اظهار کرد: در پی این حادثه ۲۰ دستگاه خودرو سبک و سنگین با تجهیزات کامل اطفاء حریق و نیروی آموزش دیده ، تعداد ۲۱ دستگاه آمبولانس از اورژانس و جمعیت هلال احمر و ۳ فروند بالگرد اورژانس و نیروی انتظامی برای کمک‌رسانی در منطقه استقرار پیدا کردهاند.
وی در رابطه با آمار مجروحان این حادثه اظهار کرد: از آنجایی که این حادثه در کشور افغانستان رخ داده است در حال حاضر آمار دقیقی در این خصوص اعلام نشده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی با اشاره به آماده باش بیمارستان‌های استان در خصوص کمک به مجروحان این حادثه عنوان کرد: در صورت نیاز بیمارستان‌های مشهد، فریمان، تربت‌جام، تایباد و خواف آمادگی صد در صدی برای امدادرسانی به مجروحان را خواهند داشت. درخواست داریم تا مردم از مراجعه به منطقه که باعث اخلال در روند امدادرسانی می‌شود، پرهیز نمایند.
آتش در خانه همسایه، آتش در خانه ماست
به دنبال انتشار خبر انفجار در مرز ایران و افغانستان، مدیر کل غرب آسیا وزارت خارجه در صفحه توییتر خود به دو زبان فارسی و انگلیسی نوشت: «هشدار؛ آتش در خانه همسایه، آتش در خانه ماست. آتش سوزی گسترده در اسلام قلعه مرز ایران با افعانستان . باید با تمام قوا به کمک افعانستان رفت . هر کاری را که در حیطه وظایم بود انجام دادم اکنون منتظرم ببینم در عمل چه خواهد شد؟»
اعزام تیم های امدادی هلال به محل وقوع انفجار در گمرک اسلام‌قلعه
ساعاتی بعد مهدی ولیپور، رییس سازمان امداد و نجات هلال احمر ایران از اعزام تیم های امدادی به محل وقوع انفجار و آتش سوزی در گمرک «اسلام قلعه» خبر داد.
همچنین مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد از اعزام آتش‌نشانان مشهدی به مرز ایران و افغانستان خبر داد.
مسعود ظهوریان گفت: ۱۱ دستگاه خودروی تخصصی اطفاء حریق سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد با هماهنگی ستاد مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی برای پشتیبانی و امدادرسانی احتمالی به مرز دو کشور در منطقه دوغارون شهرستان تایباد اعزام شده‌اند.
ترددهای مرزی به صورت مسافری و تجاری در مرز ایران و افغانستان متوقف شده است
ناظر گمرکات خراسان رضوی با اعلام این خبر به ایسنا گفت: در پی وقوع آتش‌سوزی در گمرک اسلام قلعه تاکنون آسیبی به تاسیسات گمرکی و نیروی انسانی استان گزارش نشده است.
امید جهانخواه افزود: در حال حاضر ترددهای مرزی چه به صورت مسافری و چه به صورت تجاری در مرز این دو کشور متوقف شده است.
آتش همچنان در گمرک اسلام قلعه افغانستان شعله‌ور است
آخرین خبرها به گفته مدیر اجرایی منطقه ویژه اقتصادی دوغارون حاکی از آن است که شعله‌های آتش همچنان در حال زبانه کشیدن است و هنوز وضعیت آرام نشده است.
حسین آخوندزاده به ایسنا گفت: طبق اطلاعات جمع آوری شده از مسئولان گمرک اسلام قلعه افغانستان متاسفانه بالغ بر ۳۰۰ خودروی حامل سوخت گاز، گازوئیل و بنزین منفجر شده که اطلاعات درست و دقیقی از رانندگان آن‌ها در دست نیست.
ورود غیرقانونی افراد به ایران در پی انفجار گمرک اسلام قلعه صحت ندارد
در پی بروز شایعاتی مبنی بر ورود غیرقانونی برخی افراد به کشور، محسن نجات، مدیر کل مدیریت بحران استانداری خراسان رضوی ضمن رد این خبر، به ایسنا گفت: در مرز ایران همه چیز سرجای خودش قرار دارد و امنیت کامل برقرار است و مشکلی نداریم.
بازدید هوایی استاندار خراسان رضوی از محل حادثه انفجار گمرک اسلام قلعه
همچنین به منظور ارزیابی، اتخاذ تدابیر لازم و اقدامات پیشگیرانه، استاندار خراسان رضوی از محل حادثه انفجار گمرک اسلام قلعه بازدید کرد.
براساس گزارش اداره کل روابط عمومی استانداری خراسان رضوی، محمدصادق معتمدیان همگام با حضور نیروهای امدادی، آتش‌نشانی، اورژانس و امدادگران زبده، عازم محل وقوع سانحه انفجار در مرز ایران و افغانستان «گمرک اسلام قلعه» شد و به صورت میدانی و هوایی شرایط منطقه را مورد بررسی قرار داد.
استاندار خراسان رضوی در این بازدید که منظور ارزیابی، اتخاذ تدابیر لازم و اقدامات پیشگیرانه صورت گرفت، دستور تداوم امدادرسانی و بسیج نیروها را برای اطفای حریق صادر کرد.
در پی تماس امروز والی هرات با استاندار خراسان رضوی و اعلام کمبود امکانات در افغانستان، ستاد استانی بحران برپا و نیروهای زبده امدادگر همراه با چندین فروند بالگرد امدادی، آمبولانس و تجهیزات آتش‌نشانی به منطقه مرزی حادثه‌دیده اعزام شدند.
تماس تلفنی جهانگیری با استاندار خراسان رضوی
معاون اول رییس جمهور در تماس تلفنی با استاندار خراسان رضوی که در مرز دوغارون شهرستان تایباد حضور داشت، در جریان آخرین وضعیت آتش سوزی در گمرک اسلام قلعه افغانستان قرار گرفت.
براساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، دکتر اسحاق جهانگیری در تماس تلفنی با محمدصادق معتمدیان استاندار خراسان رضوی، بر لزوم امدادرسانی همه جانبه و بسیج نیروهای آتش‌نشانی استان تاکید کرد.
وی با تاکید بر اینکه از هیچ کمک و تلاشی برای اطفای حریق در مرز دوغارون ایران و افغانستان مضایقه نشود، از استاندار خراسان رضوی خواست تمامی نیروهای امدادی و آتش نشانی استان در آماده باش کامل باشند تا در صورت نیاز برای کمک به محل آتش‌سوزی اعزام شوند.
استاندار خراسان رضوی نیز که در مرز دوغارون در شهرستان تایباد حضور داشت، در این تماس تلفنی گزارشی از بررسی ها و بازدیدهای میدانی خود به معاون اول رییس جمهور ارائه کرد.
محمدصادق معتمدیان همچنین به ارائه توضیحاتی در خصوص جلسه برگزار شده در مرز دوغارون پرداخت و گزارشی از اعزام نیروهای امدادی و آتش نشانی از شهرستانهای همجوار به مرز دو کشور ارائه کرد و گفت: تمام نیروهای امدادی و آتش نشانی در شهرستانهای نزدیک به محل آتش سوزی در آماده باش کامل هستند تا در صورت لزوم به گروههای حاضر در محل حادثه اضافه شوند.
آتش مهار شد
محمد کوه‌گرد، مدیرکل گمرک دوغارون، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در حال حاضر خودروهای افغانستانی از گمرک دوغارون خارج شدند و در پارکینگ‌های اطراف مرز ساماندهی شده‌اند.
وی ادامه داد: تمامی نیروهای نظامی، امنیتی، مرزبانی، امدادی و پرسنل مجموعه گمرک برای جلوگیری از خطرات احتمالی ناشی از آتش سوزی در مرز دوغارون آماده باش هستند.
کوه‌گرد بیان کرد: اکنون برای اتخاذ تصمیمات جدی برای مهار و کنترل این حادثه جلسه فوری ستاد بحران با حضور استاندار خراسان رضوی در مرز دوغارون در حال برگزاری است.
با تلاش همگانی نیروهای افغانستانی و ایرانی آتش مهار شد
بخشدار بخش مرکزی تایباد گفت: از لحظاتی پیش با تلاش همه جانبه نیروهای افغانستانی و ایرانی آتش در گمرک اسلام قلعه افغانستان مهار شد.
غلامرضا قیاسی اظهار کرد: در حال حاضر آتش مهار شده و تمام نیروها برای کنترل حوادث جانبی و پاکسازی محل آتش سوزی آماده باش هستند.
وی اظهار کرد: هنوز اطلاعات درستی از تعداد مصدومان و جانباختگان در دست نیست.
دوغارون خسارتی از حادثه ندیده است
غلامرضا صیادی نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در جلسه‌ای که ساعتی پیش با حضور والی هرات و استاندار خراسان رضوی در گمرک دوغارون برگزار شد، تدابیری جهت ساماندهی خودروهای پارک شده در گمرک دوغارون اندیشیده شد.
وی ادامه داد: عصر امروز ۲۴ دستگاه خودروی سنگین آتش نشانی از تایباد، مشهد و تربت‌جام به گمرک اسلام قلعه افغانستان اعزام شد.
صیادی بیان کرد: همچنین نیروهای امداد و نجات هلال احمر از شهرهای تربت جام، خواف و تایباد برای کمک‌رسانی تا فردا به صورت آماده باش هستند.
وی در ادامه توضیح داد: هنوز هیچ درخواستی از سمت کشور همسایه برای ردیابی مصدومان و جانباختگان اعلام نشده و تمام نیروهای عملیاتی در صورت لزوم آماده باش هستند که چنانچه اعلام کمک از سمت کشور همسایه شود، به محل اعزام شوند.
صیادی مطرح کرد: با توجه به اینکه محل اصلی آتش سوزی در کشور همسایه بوده، تا کنون هیچگونه اطلاعات و آمار درست و دقیقی در خصوص تعداد مصدومان و جانباختگان در دسترس نیست.
وی با بیان اینکه والی هرات از لحظه ورود به گمرک دوغارون ساماندهی خودروهای افغانستانی را در دستور کار خود قرار داده، گفت: خیلی از خودروهایی که از مسیر اسلام قلعه خارج شده و در محوطه گمرک پارک بودند، ساماندهی شد.
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان خراسان رضوی اعلام کرد: والی هرات در جلسه امشب کلیه اخبار مبنی بر غارت اموال خودروهای ترانزیتی، حملات انتحاری و شلیک گلوله در این حادثه که در فضاهای مجازی منتشر شده را تکذیب کرد و از مردم خواست اخبار را تنها از منابع موثق و خبرگزاری‌های رسمی دنبال کنند.
وی ادامه داد: از لحظه اول حادثه استاندار، فرمانده مرزبانی و نیروهای عملیاتی خراسان رضوی از مرکز به تایباد آمده و در صحنه حضور داشتند.
صیادی خاطرنشان کرد: کلیه نهادهای خدماتی تا فردا همچنان در آماده‌باش هستند و اگر چنانچه فردا درخواستی برای کمک از سمت کشور افغانستان نشود، نیروها به شهرهای خود باز خواهند گشت.
حاضر هنوز خبرها از مرز دوغارون در حال انتشار است و هنوز از میزان تلفات انسانی حادثه خبر موثقی در دست نیست. با این حال به نظر می رسد آنچه که مهمتر از هر چیز باشد، رسیدگی به موقع به آسیب دیدگان احتمالی و همچنین کمک به کشور همسایه است. آنچه که مهم است، این است که پس از این حادثه باید بررسی شود که تا چه میزان امکانات لازم برای مدیریت بحران ناشی از بروز چنین حوادثی در مرزها فراهم شده است. با این حال نمی‌توان بزرگی حادثه مزبور را نیز فراموش کرد و با توجه به ارسال کمک‌ها از استان به مرز، امید می‌رود میزان آسیب‌های جانی و مادی کاهش یابد.
