بزرگترین کوه یخی جهان متلاشی شد

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، یک پست جدید در وب‌سایت رصدخانه زمین ناسا نشان می‌دهد که جنوبگان اصطلاحا در حال تبدیل به یک “سوپ الفبا” از کوه‌های یخی شکسته شده است، به این معنی که کوه‌های یخ شکسته شده در حال ادغام در یکدیگر و نابودی هستند.

در یک عکس ماهواره‌ای که در تاریخ ۱۱ فوریه ۲۰۲۱ گرفته شده، خطوط ناهموار ۱۱ کوه یخ شکسته در اطراف یک جزیره دور افتاده و پر از پنگوئن به نام “جورجیای جنوبی”(South Georgia) واقع در حدود ۱۵۰۰ کیلومتری شمال شرقی شبه جزیره جنوبگان قرار دارد.

جنوبگان(Antarctica) قاره‌ای در قطب جنوب زمین است. این قاره سردترین جای زمین است و کمابیش همه سطح آن با یخ پوشیده شده ‌است.

هر قطعه یخی در این عکس، قطعه‌ای از کوه یخ بزرگ “A-۶۸a” است که بیش از سه سال عنوان بزرگترین کوه یخی جهان را در اختیار داشت تا اینکه چند هفته پیش به ۱۲ قطعه شکسته شد. اکنون هر قطعه شکسته از این پازل نام خود را دارد که با “A-۶۸b” شروع می‌شود و آخرین قطعه “A-۶۸M” نام دارد. (چندین کوه یخ در این عکس قابل مشاهده نیستند.)

کوه یخ یا یخ‌کوه(iceberg) “A-۶۸a” در ابتدا در تاریخ ۱۲ جولای ۲۰۱۷ از “یخ‌تاق”(ice shelf) موسوم به “لارسن سی”(Larsen C) جنوبگان جدا شد. در آن زمان، اندازه آن بیش از ۶۰۰۰ کیلومتر مربع بود. اما برخلاف وسعت چشمگیر آن، فوق العاده نازک بود و از آوریل سال ۲۰۲۰ شروع به از دست دادن قطعات بزرگ از خود کرد.

“یخ‌تاق”که در فارسی سکوی یخی، یخ‌رف، یخ‌سکو، یخ‌پشته و تاقچه یخی نیز نامیده می‌شود، بستری ضخیم و شناور از یخ است و جایی‌ که یخچال‌های طبیعی یا یخسارها به سوی کناره‌ها یا سطحِ اقیانوس جریان یابند، شکل می‌گیرد. به بیان دیگر یخ‌تاق‌ها، لایه‌های افقی بزرگی از یخ هستند که از یک سو با یخچال‌های روی خشکی پیوند داشته و از سویی دیگر به دریا راه دارند. یخ‌تاق‌ها تنها در جنوبگان، گرینلند و کانادا یافت می‌شوند.

در اواخر سال ۲۰۲۰ به نظر می‌رسید که این یخ‌کوه در مسیر برخورد با جزیره “جورجیای جنوبی” است. محققان نگران بودند که این یخ‌کوه در نزدیکی این جزیره ساکن شود و مسیرهای تغذیه هزاران فُک و پنگوئن و سایر ساکنان این جزیره را قطع کند و احتمالاً منجر به قحطی گسترده شود.

اما خوشبختانه این کوه یخ مسیر خود را تغییر داد و حتی قبل از اینکه امروز به چندین قطعه خرد شود، شروع به رانش در اطراف این جزیره کرد و اکنون این تهدید برای حیوانات ساکن این جزیره پایان یافته است.

محققان انگلیسی اکنون مشتاق مطالعه تأثیر احتمالی این یخ‌کوه شکسته شده بر آب دریای اطراف جزیره جورجیای جنوبی هستند. قبلا گزارش شده بود که قرار است دو ربات غواص برای مدت چند ماه درجه حرارت آب، شوری و شفافیت بقایای یخ‌کوه “A-۶۸a” (و حالا همه قطعات جدا شده از آن) را مطالعه کنند.