کلاه‌قرمزی در شخصیت‌پردازی جنس مؤنث شکست خورده است
نگین حسینی پژوهشگر ارتباطات در جدیدترین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات –اردیبهشت ماه 92- موضوع
شخصیت‌پردازی مؤنث در مجموعه پرطرفدار کلاه‌قرمزی را مورد توجه قرار داده و
در بخشی از مطلب خود با عنوان « نَه دست، نَه جیغ، نَه هورا!» ضمن اشاره
به اینکه این برنامه بدون تردید یکی از پربیننده‌ترین مجموعه‌های
تلویزیونی نوروزی و حتی غیر نوروزی در تاریخ صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران
است که توانسته با برقراری ارتباط عاطفی قوی با بینندگان کم‌سال و
بزرگسال، آنها را در چند نسل پیاپی همراه خود کند آورده: در تمام مسیری که
کلاه قرمزی تا به امروز طی کرده، نکته‌ای شایان توجه است که موضوع اصلی این
مطلب نیز هست و آن اینکه شخصیت‌های ثابت مجموعه کلاه قرمزی عمدتاً مذکر
هستند. به عبارت دیگر، بینندگان مؤنث کلاه قرمزی (که احتمالاً جمعیت بزرگی
را شامل می‌شوند)، کمتر عروسکی را سراغ دارند که هم‌جنس آنها باشد و این
جمعیت بزرگ را به شکلی نمایندگی کند.
او در بخش دیگری از یادداشت خود با اشاره به اینکه توجه به حضور اصلیِ
شخصیت‌های مؤنث در محصولات تلویزیونی و سینمایی مختص کودکان، مدت‌هاست که
به یکی از بحث‌های عمده فرهنگی و اجتماعی در حول و حوش رسانه تلویزیون و
سینما در جهان و به خصوص در هالیوود تبدیل شده استبه ذکر مواردی از این دست
پرداخته و با طرح این پرسش کهچرا دختران؟ می‌نویسد:
به نظر می‌رسد دلایل متعددی پشت این ایده باشد که فارغ از دیدگاه‌های
افراطی و تفریطی در مورد جنسیت، می‌تواند مورد توجه برنامه‌سازان قرار
بگیرد. دلیل اول به تغییر سبک زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و
سیاسی زنان در جوامع مختلف و از جمله ایران مربوط می‌شود. نقش‌های جدیدی که
زنان در دهه‌های اخیر در بستر زندگی خانوادگی و اجتماعی به عهده گرفته‌اند
و پیشرفت‌ها و افزایش توانمندی‌های آنها قابل انکار نیست. به همین نسبت،
رویکرد رسانه‌های جمعی و به خصوص محصولات پرمخاطب، باید همسو با این تحولات
پیش رود. در یکی از بخش‌های کلاه قرمزی 92، وقتی آقای مجری می‌خواهد با
خواندن داستان‌هایی کمک کند که بچه‌ها به خواب روند، همه آنها از
داستان‌های سنتی و قدیمی، همچون خاله سوسکه و پیرزن و کدو قلقله زن ایراد
می‌گیرند و با منطق و استدلال، به درستی بیان می‌کنند که این ماجراها واقعی
نیست. همین نکته که در متن نمایش کلاه قرمزی گنجانده شده، شاهدی است بر
این که دنیای امروز و نسل‌های جدیدش، داستان‌ها و داستان‌پردازی‌های گذشته
را برنمی‌تابد. کودکان امروز نیازمند شنیدن و دیدنِ قصه‌ها و
شخصیت‌پردازی‌هایی هستند که با ذهنیت امروزشان همخوانی داشته باشد. مجموعه
کلاه‌قرمزی به نظر می‌رسد با وجود همه نقاط قوتی که دارد، در شخصیت‌پردازی
جنس مؤنث شکست خورده است.
متن کامل این یادداشت در سی‌وششمین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات منتشر شده است.
