ماجرای حذف شرکت ایرانی از پروژه یک میلیارد دلاری افغانستان با فشار عربستان
دبیر انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی اظهار داشت:حدود یک ماه پیش یکی از شرکت‌های ایرانی در یکی از مناقصه‌های افغانستان شرکت کرده بود و برنده این مناقصه 1 میلیارد دلاری شد اما ظاهرا عربستان یکی از اعضای هیئت مدیره تامین کننده منابع مالی برای این پروژه بود که شرکت ایرانی را از این دایره خارج کرد.
بهمن صالحی جاوید در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد وضعیت صادرات خدمات فنی و مهندسی به افغانستان با توجه به تحولات سیاسی رخ داده در این کشور اظهار کرد: افغانستان یکی از کشورهای بازار هدف و همسایگان ما است که نزدیکی‌های فرهنگی، هم‌زبانی و…. بستر خوبی را برای همکاری با آنها ایجاد کرده است. متاسفانه به دلیل نوسانات سیاسی در افغانستان شرکت‌های ما دچار افت و خیز می‌شوند و ریسک حضور آنها در این کشور بیشتر می‌شود.
وی افزود: دولت مرکزی افغانستان نیز در نگاه خود درباره حضور شرکت‌های ایرانی در عرصه پیمانکاری افغانستان تاثیرپذیر است که این موضوع نیز مشکل‌ساز می‌شود. حدود یک ماه پیش یکی از شرکت‌های ایرانی در یکی از مناقصه‌های افغانستان شرکت کرده بود و برنده این مناقصه 1 میلیارد دلاری شد اما ظاهرا عربستان یکی از اعضای هیئت مدیره تامین کننده منابع مالی برای این پروژه بود که شرکت ایرانی را از این دایره خارج کرد.
صالحی جاوید تصریح کرد: کمیسیون مشترک ایران با پیگیری وزارت راه و کمیته تخصصی افغانستان در انجمن صادرات خدمات فنی و مهندسی به خوبی درحال سازماندهی پروژه‌ها و شرکت‌های حاضر و علاقه‌مند به بازار افغانستان است. ولی با توجه به تغییراتی که اتفاق افتاده شرکت‌های ایرانی ملزم هستند که احتیاط بیشتری برای حضور در بازار افغانستان کرده و کمی صبر کنند تا یک امنیت نسبی در این کشور ایجاد شود تا ان‌شاالله دوباره بتوانند فعالیت خود را در افغانستان توسعه دهند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: تا قبل از تحولات اخیر در افغانستان کاهش حضور شرکت‌های ایرانی در این کشور به دلیل مباحث دیگری مانند حضور آمریکایی‌ها، فشار آنها برای کاهش حضور شرکت‌ها و پیمانکاران ایرانی، مسائل بانکی، مشکلات بیمه‌ای و… بود. تحولات اخیر این کشور هم فضا را کمی ناامن می‌کند، وقتی خطر آسیب جانی برای شرکت‌های ایرانی به وجود بیاید، طبیعی است که این شرکت‌ها فعلا صبر کنند. کمااینکه شرکت‌های دیگر کشورها هم این کار را می‌کنند.
دبیر انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی با اشاره به اهمیت افغانستان در تجارت گفت: افغانستان بازاری است که راه را برای کار برای کشورهای دیگر مانند کشورهای فارسی‌زبان مثل تاجیکستان یا کشورهایی مانند ترکمنستان باز می‌کند. گرچه ما با ترکمنستان یا پاکستان مرز مشترک داریم اما تجارت با آنها از طریق افغانستان نیز قابل پیگیری است.
وی اضافه کرد: یکی از احساس خطرهای بزرگ ما، ادامه روند ناامنی در افغانستان است چراکه شرکت‌های بیمه بین‌المللی شرکت‌های ایرانی را بیمه نمی‌کنند و پشتیبانی بیمه‌های ایرانی هم به صورت تمام خطر نیست. به همین جهت اگر چنین اتفاقی رخ دهد شرکت‌های ایرانی وارد ریسک بالایی می‌شوند و زیان زیادی می‌کنند.
صالحی جاوید با انتقاد از عدم توجه کافی به صادرات خدمات فنی و مهندسی گفت: امیدواریم دولت بعد به صادرات خدمات فنی و مهندسی توجه جدی کند. در برنامه‌های سازمان توسعه تجارت یا نهادهای دیگری که برای تجارت برنامه‌ریزی می کنند، صادرات خدمات فنی و مهندسی به عنوان یکی از بخش‌هایی که بیشتری مزیت‌ها را در آن داریم اصلا مورد توجه نیست.
وی در ادامه خاطرنشان ساخت: همچنین امیدواریم دولت آینده موفق شود که مناسبات بانکی بهتری را با کشورهای همسایه ایجاد کند تا پیمانکاران ایرانی بتوانند حضور پررنگ‌تری در این کشورها برای بازسازی یا توسعه زیرساخت داشته باشند. کشورهای همسایه پروژه‌های بسیار زیادی را دارند و ما انتظار داریم که از میان 1000 میلیارد دلار واردات در کشورهای همسایه سهم 10 درصدی داشته باشیم ولی اکنون سهم ما کمتر از 2 درصد است.
