تبلیغ جنس چینی در شبکه بازار سیما

گرچه یکی از مشاوران رئیس سازمان صدا و سیما در گذشته اعلام کرده بود هدف
از راه‌اندازی شبکه بازار فقط حمایت از تولیدات داخلی و کالاهای ارزان
قیمت و مورد استفاده مردم است، اما تبلیغات متنوعی که در این شبکه شاهد
هستیم، متوجه می‌شویم کالاهایی که در این شبکه تبلیغ می‌شود نه تنها ارزان
قیمت نیستند، بلکه چینی هم هستند!

پخش
آزمایشی شبکه بازار از 15 آبان ماه به مدیریت عباس پورنصاری شروع شد و 29
همین ماه با حضور مسئولان در 24 ساعت افتتاح رسمی شد. در ابتدا هدف از
راه‌اندازی این شبکه معرفی کالاهای ملی و تولید ایرانی اعلام شد، اما به
مرور زمان تبلیغات این شبکه رنگ و لعاب دیگری به خود گرفت و تبلیغ
کالاهایی دیده شد که با وجود آنکه نامشان ایرانی بود، اما عملاً از
تولیدات چین بود.

مسلماً با توجه به شعار امسال “تولید ملی حمایت
از سرمایه و کار ایرانی” وظیفه شبکه بازار سنگین‌تر از سال گذشته شده است،
چرا که در این باره مسئولان این شبکه باید دقت بیشتری داشته باشند تا
کالاهایی تبلیغ شود که ساخت ایران است، نه اینکه اختصاص به تولیدات چین
داشته باشد.

یکی از شبکه‌های رادیویی هم چندی پیش گزارش جالبی از
شبکه بازار پخش کرد که شنوندگان را به فکر وا می‌داشت. در این گزارش
گلایه‌های یکی از خریداران پخش شد که بعد از دیدن تبلیغ کالایی در شبکه
بازار آن را خریداری کرده و بعد از خرید متوجه شده که ساخت این کالا برای
چین است.

پخش چنین گزارش‌هایی از صدا و سیما کار ارزنده‌ای است و
باید به چنین گزارشگرانی افتخار کرد که این گونه با صراحت سوژه‌هایی از
رسانه را انتخاب کرده و روی آن کار می‌کنند. با پخش چنین گزارشی این سئوال
در ذهن ایجاد می‌شود که وقتی رسانه‌ای تا این حد حاضر است درباره سوژه‌ای
کنکاش کند، چرا قبل از پخش کالا چنین کاری را انجام نمی‌دهد؟ این در حالی
است که پخش چنین آثاری از شبکه بازار با اهداف زمان راه‌اندازی این شبکه
تفاوت دارد.

یکی دیگر از اهداف راه‌اندازی شبکه بازار معرفی
تولیدات ایرانی با قیمت مناسب بود تا به بنگاه‌های تولیدات داخلی کمک شود
تا کالاهایشان را به مردم معرفی کنند، اما آن طور که مشخص است به دلیل
تعرفه‌های این شبکه بنگاه‌های تولیدات داخلی هم چندان تمایلی به معرفی
کالاهایشان در این شبکه ندارند، چرا که احساس می‌شود بعد از پرداخت هزینه
ممکن است آن طور باید و شاید در این شبکه دیده شود.

نکته جالب دیگر
24 ساعته بودن این شبکه است. مسلماً این شبکه نمی‌تواند در این 24 ساعت
فقط کالاهای داخلی را تبلیغ کند، چرا که تعداد تولیدکنندگان داخلی آنقدر
نیست که تمام ساعات این شبکه را به خودشان اختصاص بدهند و به مرور زمان
تولیدات خارجی هم در این شبکه جایگاهی را از آن خود می‌کنند.
 
دیدن
چنین مواردی چند سئوال را برای بیننده ایجاد می‌کند که آیا این شبکه دغدغه
مردم بوده یا صدا و سیما؟ آیا کسر بودجه‌ای که سازمان صدا و سیما دارد
منجر به راه اندازی شبکه بازار شده است؟ این شبکه بیشتر مورد استفاده مردم
قرار می‌گیرد یا  به کام تلویزیون است؟

البته این شبکه 24 ساعته
فقط یک امتیاز مثبت دارد و آن هم مربوط به پخش آیتم‌هایی می‌شود که در این
آیتم‌ها مخاطب یاد می‌گیرد که اگر وسیله‌ای از زندگی‌اش خراب شد، چگونه آن
را بدون آنکه نیاز به تعمیرکار پیدا کند، درست کند. پخش چنین آیتم‌هایی
باعث می‌شود تا مهارت زندگی مخاطبان افزایش یابد و بدانند چطور می‌توانند
مشکلاتی که در زندگی برایشان ایجاد می‌شود بدون آنکه آن را به یک بحران
تبدیل کنند، حل کنند.

پخش چنین آیتم‌هایی خوب است، اما ای کاش
مسئولان این شبکه به جای اینکه تا این حد عجله برای راه‌اندازی این شبکه
داشتند که به مرور زمان ماهیت آن فراموش شود و کالاهایی تبلیغ شود که نه
تنها برای مردم گران است، بلکه تلاش می‌کردند با رصد بنگاه‌های تولیدات
داخلی تبلیغات بهتری در این شبکه داشتند و از سوی دیگر با تبلیغ کالاهای
رنگارنگ فرهنگ مصرف‌گرایی هم ترویج ندهند.

گرچه شبکه بازار،
شبکه‌ای جوان است، اما به نظر می‌رسد ایده آن در ابتدای راه آنقدر صحیح
نبوده و نمی‌توان برای این سئوالات پاسخ‌های مناسبی پیدا کرد. البته به
تازگی مدیر شبکه بازار تغییر کرده و با حکم تقدسی‌نژاد معاون اداری و مالی
سازمان صدا و سیما، مجید رجبی‌معمار مدیریت این شبکه را بر عهده گرفت.

با
توجه به اینکه او پیش از رفتن به شبکه بازار در گذشته مدیریت شبکه‌های
تهران و جام جم را بر عهده داشته است، حال امید است او با بهره بردن از
تجربیات‌اش عملکرد مناسبی برای مدیریت شبکه بازار داشته باشد و بتواند این
شبکه را احیاء کند.

از سوی دیگر باید مسئولان سازمان آنقدر که به
فکر کمیت شبکه‌های تلویزیونی هستند کمی هم به کیفیت توجه کنند و با عجله
شبکه‌های مختلف را راه‌اندازی نکنند تا مبادا بعد از گذشت چند ماه از
راه‌اندازی شبکه ماهیت آن فراموش شود.