اتوبوس‌های بین شهری، بمب‌های متحرک ویروس کرونا

اتوبوس‌های بین شهری در آذربایجان غربی به دلیل رعایت نکردن دستورالعمل های بهداشتی و نیز عدم نظارت مسوولان به عنوان یکی از کانون‌های مهم انتقال ویروس کرونا، این وسایل نقلیه را تبدیل به بمب های متحرک انتقال بیماری کووید ۱۹ کرده است.

به گزارش ایرنا، هرچند که براساس ضوابط و بخشنامه های صادر شده از سوی وزارت بهداشت در شرایط قرمز اتوبوس های بین شهری حداکثر تا ۵۰ درصد ظرفیت با حفظ فاصله اجتماعی و رعایت دستورالعمل های وزارت بهداشت مسافر جابجا کنند ولی عملا مشاهده می شود نه تنها این ۵۰ درصد رعایت نمی شود و گاهی حتی به ۱۰۰ درصد و بیش از آن هم می رسد بلکه مدیران در این بخش، اولیه ترین و پیش پا افتاده ترین اصول بهداشتی برای جلوگیری از شیوع کرونا را نیز رعایت نمی کنند.

این روزها ضعف نظارتی دستگاه های مرتبط از جمله دانشگاه علوم پزشکی به عنوان متولی سلامت از یک سو و راهداری و حمل و نقل جاده ای و پلیس راه از سوی دیگر باعث شده تا این مصوبه از سوی رانندگان و حتی شرکت های مسافربری صادرکننده بلیت نیز رعایت نشود.

بازدید میدانی خبرنگار ایرنا از شماری از پایانه های مسافربری استان نشان داد که نه تنها شمار زیادی از رانندگان اینگونه اتوبوس ها زدن ماسک و یا استفاده از مواد ضدعفونی را رعایت نمی کنند بلکه هیچ الزامی نیز از خود برای استفاده آن توسط مسافران نشان نمی دهند.

این درحالی است که ضدعفونی کردن کامل اتوبوس ها در هر بار جابجایی مسافر رعایت نمی شود و محدودیت و یا حتی تذکر لسانی نیز به کسانی که دستورالعمل های بهداشتی را رعایت نمی کنند در محوطه پایانه های مسافربری و محل انتظار شرکت های مسافربری وجود ندارد.

نکته جالب‌تر آن که هنگام اخذ بلیط از شرکت های مسافربری هنگامی که از آنها این سوال می شود که آیا ۵۰ درصد ظرفیت اتوبوس ها رعایت می شود یا خیر؟ با این جواب مواجه می شوی که ممکن است راننده اتوبوس در بین راه اقدام به سوار کردن مسافر کند از این رو قول صددرصد نمی دهیم!

اگرچه شرکت های مسافربری پیش از این در سال گذشته که برخی از دستورالعمل های بهداشتی به صورت سختگیرانه تر نظارت می شد برای مصون ماندن از جریمه برای هر اتوبوس حدود نصف ظرفیت بلیت صادر می کردند و این شرکت ها با همدستی رانندگان خاطی مابقی ظرفیت مسافران را در خارج از پایانه های مسافری در ایستگاه های بین راهی بدون بلیت تکمیل می کردند ولی هم اکنون نظارت آنچنان ضعیف شده است که شرکت های مسافربری نیز خود را ملزم به رعایت ۵۰ درصد نکرده و بیش از آن بلیت صادر می کنند.

پروتکل‌های بهداشتی در هیچکدام از اتوبوس‌های بین شهری رعایت نمی‌شود

یکی از مسافران اتوبوس بین شهری مهاباد – ارومیه می گوید: پروتکل های بهداشتی و رعایت سقف ۵۰ درصد مسافر در اتوبوس ها نه تنها توسط شرکت های مسافربری حتی از سوی رانندگان نیز در هیچکدام از اتوبوس های بین شهری رعایت نمی شود.

مهران پدرام افزود: رانندگانی که موظف به سوار کردن مسافر به میزان نصف ظرفیت هستند، نه تنها این مصوبه را رعایت نمی کنند بلکه با تکمیل ظرفیت، دیگر پروتکل بهداشتی که همان رعایت فاصله گذاری اجتماعی را نیز زیرپا می گذارند.

وی گفت: هیچ بازرسی نیز چه از سوی مرکز بهداشت و چه از سوی راهداری در پایانه ها بر اتوبوس ها وجود ندارد از این رو آنها بدون هیچ ترس و واهمه ای اقدام به تخلف کرده و در صورت اعتراض مسافران نیز به آنها می گویند که اگر از این شرایط ناراحت هستند پیاده شده و با سواری بین شهری مسافرت کنند.

یکی دیگر از شهروندان ارومیه ای نیز گفت: تقریبا در طول ماه چند بار از اتوبوس استفاده می کند اما در طول یک سال گذشته تقریبا هیچ اتوبوسی فاصله گذاری اجتماعی را رعایت نکرده است و مواردی که باعث برخورد با رانندگان متخلف شود را در این مدت مشاهده نکرده است.

نوشین رحمانی افزود: تمام اتوبوس ها چه آن هایی که مبدا حرکت آن ها از ارومیه و چه آنهایی که از دیگر شهرهای استان است چنانچه ظرفیت ۵۰ درصد را نیز در داخل پایانه رعایت کرده باشند، در مسیر اقدام به مسافرگیری کرده و عملا پروتکل های بهداشتی را زیرپا می گذارند.

وی تاکید کرد: جالب آنکه در مسیر حرکت نیز در هیچکدام از پاسگاه های پلیس راه که رانندگان موظف به توقف و زدن ساعت هستند نیز ماموران پلیس راه و دیگر متولیان، نظارتی بر رعایت پروتکل های بهداشتی در ناوگان حمل و نقل برون شهری ندارند.

کسی جوابگوی اعتراض مسافران نیست 

یکی از مسافران پایانه ارومیه نیز می گوید: روز گذشته از این شهرستان با اتوبوس به سمت یکی از شهرهای غرب کشور حرکت کردم، در ابتدا فاصله گذاری در اتوبوس تا اندازه‌ای رعایت شد، اما به محض خروج از پایانه و بین راه، راننده در هر شهر اقدام به مسافرگیری کرد و در صندلی های خالی کنار مسافران، مجددا مسافران جدید نشاند.

محمدرضا قلی پور افزود: به دلیل عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی مراتب اعتراض خود را به راننده اتوبوس اعلام کردیم، اما پاسخی نشنیدیم و راننده بدون توجه به این اعتراض ها اعلام می کرد که این مسافران از قبل بلیت های خود را رزرو کرده اند.

وی اضافه کرد: بلافاصله با شماره تلفن ۱۱۰۱۲۰ که در جلو اتوبوس به عنوان شماره تماس با پلیس راهور برای اعلام تخلفات راننده نصب شده بود با ارسال پیامک تماس گرفته و موضوع را اطلاع دادم ولی متاسفانه تا زمان رسیدن به مقصد این تخلف از سوی پلیس در هیچکدام از پاسگاه های پلیس راه مورد رسیدگی قرار نگرفت.  

این مسافر ادامه داد: پس از آن با شماره تلفن شرکت مسافربری مستقر در پایانه ارومیه تماس گرفتم که مسوول این شرکت نیز در جواب گفت که صورت وضعیت ۵۰ درصد ظرفیت برای این اتوبوس صادر شده‌ است و وظیفه وی نیست پشت سر راننده حرکت کرده تا در جاده ها ببیند آیا مسافر دیگری سوار می‌کند یا خیر!!

مسافرانی که در صندوق اتوبوس جای داده شدند !!

این مسافر همچنین مدعی شد: هنگام بازگشت نیز با یکی از اتفاقات نادری که تاکنون با آن مواجه نشده بودم روبرو شدم و آن سوار کردن شماری از مسافران که بیشتر آنها را سرباز تشکیل می داد به صورت پنهانی در داخل صندوق اتوبوس بود!

وی افزود: با توجه به تکمیل ظرفیت اتوبوس که به صورت صددرصدی حتی در داخل پایانه انجام گرفت راننده اتوبوس به حدود ۶ نفر از سربازانی که قصد بازگشت به ارومیه را داشتند گفت تا برای آنکه پاسگاه پلیس راه متوجه این تخلف آنها نشود آنها با تاکسی خود را به محلی پس از پاسگاه پلیس برسانند تا وی آنها را پس از عبور از پاسگاه سوار کند.

این مسافر ادامه داد: در پاسگاه پلیس راه نیز با وجود آنکه افسر این پاسگاه متوجه این تخلف راننده شد ولی با کمال تعجب تنها به جریمه کردن راننده اکتفا کرده و از توقیف یا ضبط دفترچه راننده برای این تخلف آشکار و بسیار خطرناک خودداری کرد.

وی گفت: در کنار اینکه حضور این افراد در صندوق اتوبوس به هیچ عنوان مجاز نیست بلکه مطابق با دستورالعمل های بهداشتی نیز نبوده و خطرات جانی که این افراد را تهدید می کند به مراتب بیشتر از خطر کروناست که متاسفانه این قوانین به طور آشکار زیر پا گذاشته می شود.

این مسافر با بیان اینکه چند ماه قبل بود که اتوبوس حامل خبرنگاران در آذربایجان غربی به دلیل عدم رعایت موارد فنی و ایمنی دچار حادثه شد و جامعه رسانه ای کشور را به سوگ نشاند، تاکید کرد: ظاهرا مسوولان استان از این حادثه درس کافی نگرفته و باید حادثه دیگری از این دست اتفاق بیفتد که به هوش بیایند.

رانندگان اتوبوس‌های مسافربری پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند

ثریا جوانرودی مسافر مسیر ارومیه به همدان گفت: از ابتدای شیوع ویروس کرونا تاکنون همواره با ناوگان عمومی برای رسیدن به مقصد جابجا می شوم، در گذشته نکات بهداشتی بهتر رعایت می شد و پس از ورود به اتوبوس حتما دست هایمان از سوی شاگرد راننده ضدعفونی و اگر ماسک نداشتیم، ارائه می شد.

وی با بیان اینکه با گذشت زمان انگار همه چیز عادی شده است و خدمات بهداشتی نه تنها ارائه نمی شود بلکه سختگیری روزهای ابتدایی شیوع کرونا نیز وجود ندارد، افزود: علاوه بر این امر هم اکنون شاهد ترفندهای جدیدی نیز از سوی رانندگان برای دور زدن قانون هستیم.

این مسافر تاکید کرد: در ابتدای شیوع ویروس کرونا شاهد بودیم که ۵۰ درصد ظرفیت اتوبوس که تکمیل می شد راننده اقدام به حرکت می‌کرد اما اکنون بیش از ۸۰ درصد تکمیل می شود و در طول مسیر و  ورودی شهرها هم اقدام به مسافرگیری می کنند.

وی با اشاره به عادی انگاری انجام شده از سوی رانندگان و متصدیان شرکت های مسافربری افزود: عادی انگاری در وسایل حمل و نقل حتی به جایی رسیده است که اولیه ترین امر در رعایت دستورالعمل های بهداشتی که زدن ماسک است نیز نه از سوی رانندگان رعایت نمی شود.

صدور بلیت در شرکت های تعاونی براساس ۵۰ درصد ظرفیت است

مدیر تعاونی ایران پیمای ارومیه می گوید: تمامی بلیت های صادر شده برای اتوبوس ها از مبدا این شهرستان به تمام نقاط کشور به دلیل شیوع کرونا براساس ظرفیت ۵۰ درصد صورت می گیرد و هنگام صدور نیز شماره ملی مسافر استعلام می شود تا مبتلا به کرونا نباشد.

علی محمودی با بیان اینکه رانندگان اتوبوس ها، مجاز به سوار کردن مسافر خارج از این ظرفیت نیستند، اضافه کرد: پس از خروج اتوبوس از پایانه، نظارتی از سوی این شرکت بر رعایت این ظرفیت وجود ندارد هرچند که مسافران خود می توانند در صورت عدم رعایت این امر در نخستین پاسگاه پلیس راه مراتب را به پلیس اطلاع دهند تا برخورد قانونی در این زمینه با راننده خاطی انجام شود.

وی با بیان اینکه تاکنون تعدادی از مسافران موارد تخلف را به پلیس گزارش داده اند افزود: با این وجود برخورد چندان جدی و سفت و سختی از سوی پلیس راه در این زمینه مشاهده نشده است که همین امر می تواند خود راننده خاطی را بر تکرار تخلف راغب تر سازد.  

وی ادامه داد: اهمال پلیس در برخورد با رانندگان متخلف در این زمینه عملا موجب شده است تا شرکت های مسافربری زیرسوال قرار بگیرند زیرا در این موارد پلیس حتی قادر است دستور تخلیه کامل اتوبوس و توقیف آن را صادر کند و شرکت های مسافربری نیز موظف هستند تا اتوبوس جایگزین اعزام کنند.

مدیر تعاونی ایران پیمای ارومیه اضافه کرد: نظارت شرکت های مسافربری بررعایت موارد بهداشتی در داخل اتوبوس ها تا زمانی است که اتوبوس از سکو خارج می شود و پس از آن چنانچه برای شرکت محرز شود که راننده ای اقدام به تخلف کرده است با آن برخورد جدی انجام می دهد.

وی با انتقاد از عدم رعایت پروتکل های بهداشتی در محوطه پایانه ها اظهار داشت: مرکز بهداشت و یا ستاد مقابله با کرونا متاسفانه نظارتی براین امر ندارند در حالیکه می توانند با استقرار یک گروه در پایانه بر رعایت دستورالعمل های بهداشتی در محوطه و حتی در داخل اتوبوس ها تا قبل از حرکت آنها اعمال نظارت کنند.

خود شهروندان از دلایل و عاملان اصلی بروز تخلفات هستند

معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل ونقل جاده ای آذربایجان غربی گفت: نظارت بر رعایت دستورالعمل های بهداشتی در محیط پایانه ها و حتی اتوبوس ها به طور مکرر و دقیق از سوی ماموران مستقر در پایانه ها انجام می گیرد و بر رعایت ظرفیت اعلام شده و در اتوبوس ها و پروتکل های بهداشتی کنترل های لازم صورت می گیرد.

فروغ فاریابی با تایید برخی تخلفات صورت گرفته در زمینه عدم رعایت دستورالعمل های اعلام شده ستاد کرونا در این حوزه اظهار داشت: متاسفانه با وجود کنترل های لازم در این زمینه توسط راهداری، عدم همکاری مردم از جمله اصرار آنها بر سفر در شرایط فعلی برای تامین اتوبوس عملا این نظارت ها را کمرنگ ساخته است.

وی افزود: در بسیاری از موارد مسافران با پیشنهاد ” کرایه های افسانه ای” به رانندگان اتوبوس ها آنها را مجاب به تخلف و زیرپانهادن دستورالعمل های بهداشتی از جمله مسافرگیری خارج از ظرفیت کرده اند.

این معاونت بصورت مکرر چه برای صاحبان شرکت های مسافربری و چه برای رانندگان اتوبوس های بین شهری جلسات آموزشی در زمینه نحوه رعایت پروتکل های بهداشتی برگزار کرده است ولی در عمل شماری از رانندگان در مقابل اصرار مردم مقاومت نکرده و مرتکب تحلف می شوند.

رعایت پروتکل های بهداشتی در محوطه پایانه ها برعهده شهرداری است   

رییس اداره حمل و نقل مسافر اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای آذربایجان غربی اظهار داشت: رعایت پروتکل های بهداشتی در شرکت های مسافربری و داخل اتوبوس ها برعهده این اداره و در محوطه پایانه ها برعهده شهرداری است از اینرو اگر در محوطه پایانه ها در این زمینه نظارت و یا کنترلی صورت نمی گیرد این قصور برعهده شهرداری هاست.

امیر خیراندیش افزود: در تمامی پایانه ها نمایندگان این اداره حضور داشته و موظف هستند تمامی اتوبوس های خروجی را هم در مورد رعایت ۵۰ درصد مسافر و هم رعایت پروتکل های بهداشتی از جمله زدن ماسک و در اختیار قرار دادن مواد ضدعفونی نظارت کنند.

وی تاکید کرد: براساس توافق هایی که با پلیس راه استان صورت گرفته است اتوبوس هایی که از پایانه خارج می شوند به دلیل عدم دسترسی اهداری برای کنترل آنها باید توسط پلیس راه مورد نظارت قرار گرفته و در صورت مشاهده تخلف در زمینه عدم رعایت ظرفیت مسافرگیری و پروتکل های بهداشتی از جمله نزدن ماسک ، رانندگان خاطی را جریمه و حتی اتوبوس را توقیف و به پارکینگ انتقال دهند.

خیراندیش اضافه کرد: نظارت بر مسافرگیری خارج از محدوده پایانه با بررسی صورت وضعیت صادر شده برای اتوبوس ها و نیز رعایت پروتکل های بهداشتی برعهده پلیس راه است که متاسفانه بخوبی انجام نمی گیرد.

وی افزود: چنانچه پلیس راه اتوبوس های خاطی را به این اداره کل معرفی کند علاوه بر دریافت تعهد محضری از شخص راننده، از فعالیت اتوبوس نیز به مدت ۱۰ روز جلوگیری می شود. 

خیراندیش افزود: با وجود آنکه با شماری از رانندگان خاطی برخوردهای قانونی شده و جریمه نیز می شوند ولی همچنان به تخلفات خود ادامه می دهند.

رانندگان، جریمه پلیس را از مسافران اخذ می کنند 

شماری از مسافران خطوط مختلف در گفت و گو با خبرنگاران ایرنا دلیل آنکه برخی از رانندگان به نخلفات خود با وجود جریمه شدن همچنان ادامه می دهند را اخذ مبلغ جرایم توسط رانندگان از خود مسافران عنوان کردند!

یعقوب گوزلی یکی از مسافران پایانه ارومیه می گوید: با توجه به آنکه رانندگان خود بر این امر واقفند که ممکن است در صورت مشاهده ماموران راهداری و یا پلیس راه جریمه شوند ولی با این وجود همچنان به این تخلفات ادامه می دهند چون قبل از سوار کردن مسافر اضافه با آنها طی می کنند که در صورت جریمه شدن خود مسافر باید آن را پرداخت کند.

وی افزود: این گونه رانندگان برای اینکه ماموران راهداری را دور زده و آنها پی به تخلف آنها نبرند مسافران اضافه را به خارج از پایانه راهنمایی کرده و در آنجا سوار کرده و در برخی موارد حتی به آنها توصیه می کنند با کرایه کردن یک خودرو در مکانی پس از پاسگاه پلیس راه رفته و در آنجا آنها را سوار کنند. 

این مسافر ادامه داد: در تمامی این مراحل راننده همواره مسافران را مجاب می سازند در صورت جریمه شدن خود وی باید آن را بپردازد.

نیروی کافی برای استقرار ثابت در پایانه ها نداریم

مسوول روابط عمومی مرکز بهداشت ارومیه می گوید: این مرکز هم اکنون از نیروی کافی برای استقرار ثابت برای کنترل رعایت پروتکل های بهداشتی در محوطه و داخل اتوبوس ها ندارد ضمن آنکه کنترل این موارد بهداشتی در محوطه پایانه ها برعهده شهرداری و داخل اتوبوس ها نیر برعهده راهداری است.

رسول صالحی افزود: در ابتدای شیوع کرونا این مرکز اقدام به تب سنجی، گرفتن تست، سمپاشی اتوبوس ها و حتی داخل آنها می کرد ولی هم اینک این نظارت ها بصورت دوره ای و توسط پلیس بهداشت صورت می گیرد که این به صورت سرزده و در هفته ۲ تا سه بار است.

وی اضافه کرد: در طی این بازدیدها اماکن و متخلفانی که پروتکل های بهداشتی را رعایت نکرده اند جریمه، پلمپ و حتی به دادگاه معرفی شده اند.

کنترل و نظارت اصلی بر فعالیت و رفتار اتوبوس ها برعهده سازمان راهداری است

فرمانده پلیس راه آذربایجان غربی گفت: کنترل حمل و نقل محورهای برون شهری بر عهده راهداری بوده و  این اداره کل موظف است چه در داخل پایانه ها و چه خارج از آن نظارت کافی را بر نحوه فعالیت اتوبوس های بین شهری داشته باشد زیرا امر نظارت از جمله وظایف ذاتی آنها به شمار می رود.

سرهنگ حجت مشتاق قره باغ اظهار داشت: کارشناسان راهداری در داخل پایانه ها موظف هستند اتوبوس هایی که خارج می شوند را به لحاظ فنی و ایمنی مورد ارزیابی قرار داده و علاوه بر این در زمینه رعایت ۵۰ درصد ظرفیت و رعایت پروتکل های بهداشتی نیز کنترل کنند ضمن آنکه چون نظارت بر ناوگان مسافربری برعهده این اداره کل قرار داده شده است آنها موظفند در بین راه و در طی مسیر نیز فعالیت آنها را رصد کنند.

وی اضافه کرد: پلیس راه نیز به صورت رندومی اتوبوس ها را هنگامی که در پاسگاه های پلیس راه متوقف می شوند و چه در طی مسیر با استفاده از گشت های پلیس راه در زمینه رعایت موارد ایمنی و رعایت دستورالعمل های بهداشتی کنترل می کنند.

وی افزود: در طی این کنترل ها چنانچه اتوبوسی موارد گفته شده را رعایت نکرده باشد براساس مواد قانونی ۱۱ و ۱۲ با آنها برخورد و ضمن جریمه راننده اتوبوس با شرکت متخلف نیز برخورد قانونی انجام می دهد.

سرهنگ حجت مشتاق با بیان اینکه روزانه به طور متوسط پنج تا ۶ اتوبوس متخلف اعمال قانون شده و با آنها برخورد می شود افزود: متاسفانه در قانون نیز نقص هایی وجود دارد که برخورد و توقیف اتوبوس ها را با مشکلاتی مواجه کرده است.

با توجه به اینکه مردم در این روزها نمی‌توانند با وسیله نقلیه شخصی خود سفر کنند از اینرو از اتوبوس‌ها و دیگر وسایل حمل‌ونقل عمومی بین‌شهری استفاده می کنند می طلبد مسوولان امر نظارت بیشتری برای جابجایی مسافران داشته باشند و با تخلف‌هایی که از سوی برخی رانندگان و شرکت‌ها صورت می گیرد برخورد قاطع صورت گیرد.

در این ایام که خودروهای شخصی حق تردد در محورهای برون شهری را ندارند، بیشترین بار جابجایی مسافر بر عهده حمل و نقل عمومی است و در همین راستا اجرای درست پروتکل‌های بهداشتی از محدودیت پذیرش مسافر تا ارائه بسته‌های بهداشتی به مسافران باید به درستی رعایت و ناظران بدون اعمال این ضوابط اجازه خروج هیچ وسیله نقلیه‌ای را از ترمینال‌ها ندهند و در خارج از پایانه ها نیز با احساس مسوولیت بیشتری در این زمینه عمل کنند.

شانه خالی کردن مسوولان امر از وظایف ذاتی خود و انداختن توپ به زمین دیگران نه تنها میزان شیوع ویروس کرونا را در کاهش نخواهد داد بلکه موجب شیوع بیش از پیش این ویروس توسط اتوبوس ها از یک شهر به شهر دیگر و از استانی به استان دیگر می شود که این امر تمامی زحمات شبانه روزی کادر سلامت را به هدر می دهد