تحرکات واشنگتن در آستانه مذاکرات برجامی؛ آمریکا بدنبال چیست؟
این روزها چهار مقام آمریکایی به غرب آسیا سفر کرده اند تا در آستانه مذاکرات وین، با متحدان و همپیمانان خود گفت و گو و رایزنی کنند. آنها در تمام این تحرکات و رایزنی ها، نسبت به این مهم بخوبی واقف هستند که «ایران به گزینه ای جز مذکرات نتیجه محور و لغو تحریم ها فکر نمی کند.»
به گزارش ایرنا، راب (رابرت) مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران و مذاکره کننده ارشد هسته ای آمریکا یکی از چهار مقام آمریکایی است که پیش از مذاکرات درباره ازسرگیری اجرای برجام و لغو تحریمهای ظالمانه و غیرانسانی آمریکا علیه ایران قرار است ۲۹ نوامبر (هشتم آذر) در وین برگزار شود، به منطقه غرب آسیا سفر کرد تا پرده ای از نمایش اجماع را اجرا کند.
علاوه بر رابرت مالی، لوید آستین وزیر دفاع آمریکا، تیم لندرکینگ نماینده ویژه آمریکا در یمن و لیندا توماس گرینفیلد نماینده آمریکا در سازمان ملل به منطقه غرب آسیا سفر کرده اند.
راب مالی مذاکره کننده ارشد هسته ای آمریکا در ریاض همراه با معاونان وزرای خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان و نمایندگان اعضای شورای همکاری خلیج فارس، اقدام به صدور بیانیه مشترک ضدایرانی کرد و در حساب کاربری خود از دو راه تنش و فرصت مذاکرات سخن گفت اما مدعی شد فرصت برای انتخاب کوتاه است.
او همچنین در یک سخنرانی خطاب به شرکتکنندگان در هفدهمین نشست امنیتی منامه، مدعی افزایش اورانیوم غنیشده در تاسیسات هستهای ایران شد و گفت که اگر تهران با سرعت فعلی به پیشرفت غنیسازی اورانیوم ادامه دهد، زمانی خواهد رسید که احیای برجام غیرممکن خواهد شد.
رابرت مالی در حالیکه کشورش از بزرگترین فروشندگان سلاح در جهان بوده و صاحب چندین هزار کلاهک هستهای است، مدعی شد که زمان رو به اتمام است و آنها (ایران) در حال ایجاد بحران اشاعه سلاح هستند.
مالی در این کنفرانس مدعی شد که هدف سفرش به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، گفتگو با متحدان آمریکا در منطقه پیش از سرگیری مذاکرات با ایران در وین است.
او با با تکرار ادعاهای سایر مقامات آمریکایی و صهیونیستی بدون توجه به گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران افزود که واشنگتن اجازه دستیابی ایران را به سلاح هستهای نمی دهد.
نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران به رغم اقدامات تنش آفرین واشنگتن کیلومترها دورتر از این کشور ادعا کرد دولت بایدن متعهد به امنیت منطقه و مراقب فعالیتهای ایران در منطقه است.
این مقام آمریکایی تاکید کرد که مذاکرات وین نه تنها درباره توافق هستهای است بلکه بازگشت به این توافق یک عنصر مهم در ایجاد ثبات در منطقه است و امیدواریم که اگر به توافق برگشتیم بتوانیم در مورد معماری امنیت منطقهای گفتگو کنیم.
واکنش ایران به بیانیه کارگروه خودخوانده
رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران و نمایندگان سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه و نمایندگان شورای همکاری خلیج فارس در ریاض در تداوم اتهام پراکنیها و سیاست شکست خورده ایران هراسی درباره نفوذ منطقهای ایران، ادعاهای بی پایه و اساس همیشگی درباره نفوذ منطقه ای و برنامه هسته ای ایران را تکرار کردند.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران در خصوص بیانیه کارگروه خودخوانده آمریکا، تروئیکای اروپا و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در خصوص ایران گفت: این نشست و بیانیه تنظیم شده، آنچنان ساختگی، نمایشی و فاقد مشروعیت است که ارزش پاسخگویی ندارد.
وی تصریح کرد: دولت آمریکا به عنوان ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ و طرفی که از برجام خارج شده و مسئول وضعیت فعلی پیش آمده است و به عنوان تنها کشور با سابقه استفاده از تسلیحات هستهای، با سابقهای سیاه از مداخلههای متعدد در امور داخلی کشورهای مختلف و اصلیترین فروشنده سلاح و مهمات به مناطق مختلف دنیا، بار دیگر درصدد بحرانآفرینی و فضاسازی علیه ایران است.
خطیب زاده افزود: کشورهایی که باید پاسخگوی ماجراجوییها و تجاوزهای خود در منطقه از جمله تجاوز هفت ساله به سرزمین یمن باشند نمیتوانند در مقام مدعی علیه دیگران اتهامات بی اساس مطرح کنند و مسئولیت این جنایتها را از خود سلب و اذهان عمومی را منحرف کنند.
تلاش برای همسویی رویکردهای پکن و مسکو
نماینده ویژه دولت بایدن در امور ایران به این اظهارات بسنده نکرد و در حساب کاربری خود در توییتر نوشت که تماس تلفنی بسیار سازندهای با ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و معاون وزیرخارجه چین داشته است.
رابرت مالی با بیان اینکه سه کشور توافق قوی درباره لزوم و ضرورت بازگشت به پایبندی کامل به برجام دارند، افزود که ما با یکدیگر از طریق همسو کردن رویکردهای خود در حالی که به سوی هفتمین دور گفتگو ها می رویم، برای دستیابی به بازگشت به پایبندی کامل به برجام همکاری می کنیم.
نماینده آمریکا در امور ایران روز یکشنبه نیز دوباره به گفتگوی خود با “سرگئی ریابکوف” و “ژائوژو ما” معاونان وزیر امور خارجه روسیه و چین اشاره کرد و گفت: همانطور که معاون وزیر امور خارجه چین در تماس مشترک ما با ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه گفت، ما باید با هم همکاری کنیم تا بطور مشترک راه حل دیپلماتیک موفق را از طریق پایبندی متقابل به برجام پیش ببریم.
دفتر نمایندگی چین در سازمان ملل نیز این گفتگو را تایید کرد اما جزئیاتی درباره مذاکرات منتشر نکرده است.
سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین که ریاست هیات روس در نشست کمیسیون مشترک برجام را برعهده دارد در آستانه برگزاری دور بعدی گفتوگوهای وین تصریح کرد که مذاکرات پیشرو باید نتیجه محور باشد.
میخائیل اولیانوف مذاکرات وین را سرنوشتساز خواند و تصریح کرد که گفتوگوها باید منجر به موفقیت شود. او پیشتر در گفتوگویی اظهار داشت که هنوز برای اجرای برجام فرصت هست. اما پیش بینی اینکه مذاکرات وین چقدر طول خواهد کشید، سخت است.
وی افزود: باید منتظر ماند تا ایران به وین برگردد و ابتدا به موضع این کشور گوش دهیم.
خودداری نفتالی بنت از دیدار با رابرت مالی و وحشت اسرائیل از پیشرفت در مذاکرات وین
اظهارات راب مالی در حالی است که بر اساس گزارش رسانههای رژیم صهیونیستی، نفتالی بنت نخستوزیر این رژیم، با او دیدار نکرده تا تاکیدی بر مخالفت قاطع تل آویو با هر شکلی از اجرای برجام باشد.
هرچند همواره روابط آمریکا و رژیم صهیونیستی راهبردی بوده اما از آنجا که تلاش های این رژیم در سال ۲۰۱۵ در دولت اوباما با شکست مواجه شد، اکنون نیز در دولت بایدن این رژیم ازهرگونه توافقی با تهران واهمه دارد.
روزنامه “اسرائیلهیوم” نوشته است که اسرائیل نگران است آمریکا به توافقی بدتر از برجام با ایران رضایت دهد و بنت تصمیم گرفته برای نشان دادن مخالفت خود با احیای برجام، به نماینده ویژه دولت جو بایدن در امور ایران وقت ملاقات ندهد.
نشریه آمریکایی آکسیوس نیز گزارش داده است که اختلافات بین دولت آمریکا و رژیم صهیونیستی درمورد مذاکرات با ایران در کنفرانس منامه مطرح شده است.
تاکنون آمریکا و رژیم صهیونیستی در تلاش بودند در جلسات اختلافات را کنار بگذارند، اما اکنون با ازسرگیری مذاکرات در تاریخ ۲۹ ماه نوامبر (۸ آذر) این مساله دشوارتر میشود.
تارنمای خبری تحلیلی هیل وابسته به کنگره آمریکا در تحلیلی نوشت: روابط ایالات متحده و اسرائیل یکی از قوی ترین – اگر نه قوی ترین – مشارکت در میان متحدان آمریکایی است.محور اصلی دستور کار آمریکا و اسرائیل، هماهنگی در قبال رفتار با ایران است.
بایدن قصد خود را برای بازگرداندن آمریکا به توافق هسته ای با ایران که ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، که به طور رسمی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نامیده می شود، در اولویت قرار داده است.
دولت کنونی اسرائیل – به ریاست بنت که تنها شش ماه از عمرش می گذرد – در مخالفت خود با توافق صریح است، اما برای طرح یک جبهه متحد، تلاشی برای افزایش فشار بر ایران نزدیک تر با بایدن کار کرده است.
آرون دیوید میلر، یکی از اعضای ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی که در طول دولتهای دموکرات و جمهوریخواه بهعنوان مذاکرهکننده خاورمیانه خدمت کرده است، میگوید: دولت بایدن در تمام مراحل با اسرائیلیها هماهنگ بوده است.
میلر می افزاید اسرائیل به وضوح هنوز موافق نیست اما بنت یک رهبر نسبتا ضعیف، تازه وارد صحنه جهانی و رئیس ائتلافی است که طیف سیاسی ایدئولوژیک را در بر می گیرد و آنچه را دولت او می تواند بر اساس اجماع به دست آورد، محدود می کند.
وی می گوید اگر دولت بایدن با ایران به توافق برسد، اسرائیلیها چارهای جز موافقت نخواهند داشت.
در همین حال، روزنامه نیویورک تایمز نوشت که مقامات آمریکایی در پی لفاظی های رژیم اسرائیل علیه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران به این رژیم هشدار داده اند که حملات علیه برنامه هسته ای ایران نتیجه معکوس دارد و باعث شده است که تهران یک سیستم غنی سازی حتی کارآمدتر را بازسازی کند.
نیویورک تایمز نوشت که مقامات آمریکایی هشدار دادهاند که چنین تلاش هایی به طور قطع غیرسازنده بوده و نتایج معکوسی به بار آورده اند.
در آستانه مذاکرات هشتم آذر، واشنگتن که می داند ایران حاضر به کوتاه آمدن از حقوق خود یعنی لغو تحریم ها نیست، به زعم خود درصدد اجماع سازی است تا از طریق فشار و تعامل به اهدافش دست یابد در حالیکه تجربه شکست سیاست های فشار حداکثری را پیش روی خود دارد.
در واقع، مقامات آمریکایی به ویژه رابرت مالی تور منطقه ای به راه انداختند و تلاش کردند چنین وانمود کنند که واشنگتن ماموریت دارد نگرانی های اروپا تا متحدان منطقه ای خود را برطرف کند و در این نمایش بیانیه های مشترکی صادر کردند و به برنامه های هسته ای صلح آمیز و دفاعی بازدارنده ایران تاختند.
اما مذاکره کننده ارشد هسته ای آمریکا بیش از همه می داند که تهران حاضر به کوتاه آمدن از حقوق خویش مبنی بر لغو تحریمها نیست و با اجماع سازی به زعم خود آن هم پس از نقض برجام از سوی واشنگتن و شکست سیاست های فشار حداکثری نمی تواند ایران را وادار به عقب نشینی کند.