مصباحی مقدم: وزیر اقتصاد برنامه دو ساله اقتصادی را منتشر کند/ دولت پرهزینه، بزرگ و پرخرج است

حجت‌الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم عضو مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام یکی از صاحبنظران اقتصادی هست که در دیدار اخیر اقتصاددانان با رئیس جمهور حضور داشت. مصباحی مقدم نگاه امیدوارانه‌ای به رویکردهای دولت دارد و بر این باور است که باید در ساختارها هم تحولاتی رخ دهد.

خلاصه این گفت‌وگو به شرح ذیل است:

 – اگر بدهی‌های دولت را در نظر بگیریم و هزینه‌هایی که ایجاد شده که ظاهرا تا سال 1404 این هزینه‌ها همچنان امتداد دارد. اوراق توزیع شده و نقدینگی‌اش جمع شده و در اختیار دولت قرار گرفته است. دولت در ماه های آخر سال گذشته و ماه‌های اول امسال تا پایان دوره خود، اینها را هزینه کرده و اصل و سود این هزینه ها را به آینده (1404) موکول کرده است.

– زمانی که دولت از شهریور تا به الان استقراضی از بانک مرکزی نداشته اثرش روی تورم نقطه به نقطه مشخص شده است. طی یک ماه اثر آن کاهش 4.5 درصد از نرخ تورم نقطه به نقطه شهریور تا شهریور امسال است. 4.5 درصد کاهش پیدا کرده است. اگر طی یک ماه تورم نقطه به نقطه 4.5 درصد کاهش پیدا کرده پس این انتظار مثبت است و طبعاً نشان می دهد اگر ماه بعد هم استقراض صورت نگرفت، نزدیک به این باید شاهد کاهش تورم نقطه به نقطه باشیم.

–  مسئله مهم این است که دولت در بازار سرمایه سهام شرکت های سودده خود را عرضه کند. اینجا نوعی اطمینان خاطر برای مردم به وجود می آید که شرکت هایی که توانا و با بازدهی بالا هستند، وارد شدند و می توانند این سهام را خریداری کنند. نکته مهم این است که در بازار سرمایه تا می توانند از سهام تابلوی اول یعنی عرضه اولیه استفاده کنند. عرضه های جدید زیر قیمت بازار عرضه می شود و زمانی که زیر قیمت بازار است و فرد مطمئن می شود که عرضه تازه است ولو اینکه تعداد اندکی از سهام را خریداری کند، مطمئناً سود خواهد کرد. اما آنهایی که یک بار عرضه شده و در بازار ثانوی مورد استفاده قرار می گیرد، طبعاً دچار نوسان است و نوسان تحت شرایط قیمت ارز و شرایط سیاسی و غیره است.

– اینکه مذاکره می شود یا نمی شود، نتیجه مثبت می گیریم یا نمی گیریم و … این پیش بینی ها روی شاخص بازار سرمایه تأثیرگذار است. کسانی که وارد این بازار می شوند، باید قبول کنند بازار ریسک دارد و باید خودشان را با این شرایط تطبیق دهند. شبیه بازار واقعی خدمات و کالاهاست. در بازار واقعی کالا و خدمات مگر نه این است که بازار نوسان دار است و یک زمان بالا و یک زمان پائین می آید. البته در شرایط تورمی همیشه بالا می رود اما در شرایط با ثبات اقتصادی، گاهی بالا و گاهی پائین می آید.

– اگر امکان مبادله تجاری بین ایران و پاکستان فراهم شود و همینطور در مورد سایر کشورهای همسایه و کشورهای عضو شانگهای. یقیناً وضعیت حکایت از این می کند که شرایط بهتری را در سال آینده خواهیم داشت. هم اقداماتی که دولت می‌کند نرخ تورم را کاهش خواهد داد و هم از نظر تأمین منابع برای فعالیت‌های اقتصادی شرایط بهتری خواهیم داشت. چون منابعی که در خارج قفل شده بود، برگشت می شود و علاوه بر این دولت اهتمام زیادی روی جهش تولید در داخل کشور و ظرفیت های خالی دارد تا بنگاه های تعطیل شده را فعال کند و این نوید می دهد که وضعیت ما بهبود پیدا می کند. چرا که مدیریت جهادی و مدیریت اقتصادی فعال به میدان آمده است.

–  آقای خاندوزی وزیر اقتصاد اعلام کرد یک برنامه دو ساله برای تغییر و تحول شرایط اقتصادی تهیه کرده ایم و من استدعا دارم این برنامه را منتشر کنند. اگر این برنامه منتشر شود، لااقل کارشناسان می توانند نظر بدهند و بگویند که این برنامه را خوب ارزیابی می‌کنیم یا مناقشه داریم و یا ایراد و اشکال دارد و اکیداً توصیه می‌کنم که این برنامه را منتشر کنند. البته برنامه بلندمدت هم باید ارائه شود که منحصر به دو سال نباشد و چشم‌انداز بلندمدت‌تری (10 ساله) داشته باشند.

– مسئله دیگر ساختار دولت است. دولت پرهزینه، بزرگ و پرخرج است. البته سیاستگذاری و قانونگذاری شده و در قانون‌های برنامه آمده است اما به آن عمل نشده است. در توصیه های رئیس جمهور می بینم که وقتی با مجموعه‌ها مواجه می شود می‌گوید با این حجم نیرو می خواهید این کار را انجام دهید؟ به سراغ کاهش نیروی انسانی بروید