وزارتخانه های خارجه و ارشاد دقیقا کجایند؟ | فرمان «گستاخانه» سفیر روسیه به رسانه های ایران
کامبیز نوروزی حقوق دان در یادداشت کانال تلگرامی خود نوشت: خودمان موجبات نقض حقوق رسانه و تحدید رسانهها در ایران کم داشتیم ، سفیر روسیه هم به آنها اضافه شد.
لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران ، چند روز پیش در مصاحبه ای به ایرانیان گفت که به فلان رادیوی فارسی گوش نکنند . طنز پنهان حرف سفیر این بود که او هم مثل بعضیها در خود ایران از تعبیر “رادیوی بیگانه ” استفاده کرد . او به تازگی در مصاحبه ای دیگر با یک خبرنگار ایرانی خطاب به رسانه های ایران می گوید در موضوع اوکراین از لفظ عملیات ویژۀ نظامی روسیه استفاده کنید.
اظهارات سفیر روسیه خلاف قوانین کشور و مغایر با موازین آزادی بیان و عرف دیپلماتیک است . او بر چه اساسی به خودش اجازه میدهد که گستاخانه برای رسانههای ایران و فضای رسانهای ایران همانند یک سانسورچی تعیین تکلیف کند؟ سطح روابط ایران و روس هرچه هست یا نام حملۀ نظامی روسیه به اوکراین هرچه باشد ، مهم نیست.
مهم این است که حقوق ایرانیان و رسانههای ایرانی متعلق به خودشان است و سفیر اجازه ندارد در جهت تحدید حقوق رسانه در آن مداخله کند. اینکه مردم از چه رسانه ای استفاده کنند ، یا رسانه ها در اخبار خود چه واژگانی به کار ببرند ، در زمرۀ حقوق اساسی ملت است . دولت داخلی هم نمی تواند به مردم بگوید چه بخوانند یا رسانه ها چه بنویسند ، چه رسد به سفیر روس.
خودمان می دانیم که معیارها و موازین آزادی رسانه ها در ایران بسیار مخدوش شده است و رسانهها تحت انواع فشارها برای انتشار یا عدم انتشار اطلاعات و اخباراند . و میدانیم عدهای با محدود کردن اینترنت و تلاش فراوان برای تصویب طرح صیانت به دنبال محدودسازی شدید دسترسی مردم به محیط وب و فضای مجازیاند و …. . با اینحال سفیر روس نمی تواند به مردم ایران بگوید به فلان رادیو گوش کنند یا نه.
یا عملیات نظامی روسیه در اوکراین را ،که مصداق بارز تجاوز نظامی است، تجاوز نخوانند و بگویند عملیات ویژۀ نظامی . این اظهارات سفیر روسیه ، تجاوز به حقوق رسانه های ایران و حق آزادی بیان مردم ایران و برخلاف عرف دیپلماتیک و اصول حقوقی و روابط بین المللی است.
اگرچه چندان انتظار نمی رود ولی هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید نسبت به اظهارات سفیر روسیه موضع بگیرد و هم وزارت امور خارجه باید به وی تذکر بدهد.
دولت اختیار دارد با حفظ منافع ملی و اصول عزت و استقلال هر روش و سیاستی را که مناسب می داند در روابط بین المللی انتخاب کند اما موظف است در این سیاست از حاکمیت ملی نیز دفاع کند و لااقل در برابر مداخله سفیر یک دولت خارجی و اظهاراتی که در جهتی مغایر با قوانین داخلی و بینالمللی در نقض حق آزادی رسانه و حق دسترسی مردم ایران به اطلاعات میکند موضع بگیرد