بیش از۸۰ درصد دانشجویان روانشناسی «دختر» هستند/نظارت سخت برکارگاه‌های «آنچنانی» روانشناس نماها
روانشناس و استاد ممتاز دانشگاه تهران با بیان اینکه در حال حاضر حدودا بالغ بر ۲۷۰ هزار دانشجو در رشته‌های مختلف روانشناسی و در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در حال تحصیل‌اند، گفت: حدود ۸۲ درصد این دانشجویان دختر و ۱۸ درصد نیز پسر هستند.
دکتر غلامعلی افروز در گفت‌وگو با ایسنا، همزمان با روز روانشناس و مشاور و با تبریک این روز، اظهار کرد: بیش از ۸۰ هزار نفر از دانشجویان فعلی رشته‌های مختلف روانشناسی در واحدهای دانشگاه آزاد و بیش از ۹۳ هزار نفر نیز در واحدهای دانشگاه پیام نور و عمدتا در مقطع کارشناسی مشغول به تحصیل‌اند.
این روانشناس همچنین درباره تعداد دانشجویان این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، افزود: از بین دانشجویان رشته های مختلف روانشناسی در کشور، حدود ۳۰ هزار نفر در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری مشغول تحصیل‌اند که از این بین نیز حدودا ۱۳ درصد یعنی ۶۵۰۰ نفر در رشته‌های مختلف مقطع دکتری مشغول به تحصیل هستند.
استاد ممتاز دانشگاه تهران با اشاره به قانون تشکیل سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، درباره شرایط دریافت پروانه فعالیت فارغ التحصیلان رشته‌های روانشناسی و مشاوره ادامه داد: مطابق با قانون این سازمان، برای اینکه کسی بتواند پروانه فعالیت از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور بگیرد باید حداقل مدرک فوق لیسانس روانشناسی یا مشاوره داشته باشد. این حداقل به این معنا است که هم مدرک لیسانس و هم فوق لیسانس متقاضیان پروانه از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور باید روانشناسی یا مشاوره باشد. با این حال در زمان تصویب قانون و تاسیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، وزارت علوم قانونی داشت که فارغ التحصیلان تمام رشته‌های کارشناسی می‌توانند در کارشناسی ارشد رشته‌های روانشناسی شرکت کنند و از این رو بسیاری از افراد با کارشناسی غیر مرتبط برای مقطع کارشناسی ارشد در رشته روانشناسی و یا مشاوره شرکت کردند و پس از فارغ التحصیلی متقاضی دریافت پروانه از سازمان نظام روانشاسی و مشاوره کشور شدند.
وی افزود: از همین رو است که اعضای شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور مصوب کردند که تنها افرادی می‌توانند متقاضی دریافت پروانه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور شوند که حداقل در دو مقطع رشته روانشناسی و یا مشاوره تحصیل کرده باشند. این مصوبه بیش از یک سال است که در حال اجراست و به واسطه آن دارندگان مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی و یا مشاوره که مدرک کارشناسی‌آنها غیر مرتبط است تنها در صورتی می‌توانند پروانه فعالیت دریافت کنند که دکترای روانشناسی یا مشاوره نیز داشته باشند.
افروز با بیان اینکه متاسفانه بعضا پیش می‌آید برخی از همکاران دارای پروانه فعالیت برای رونق مراکز خود، فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد رشته روانشناسی و مشاوره را که در مقطع کارشناسی مدرک غیر مرتبط دارند و نمی‌توانند پروانه اشتغال دریافت کنند را به کار می‌گیرند، تصریح کرد: برخی از این افراد آنقدر به خود جرات می‌دهند که به تنهایی در فضای مجازی فعالیت کرده و برای خود تبلیغ می کنند و مشاوره‌های مجازی به مردم می‌دهند. بعضا کارگاه‌های آنچنانی برگزار می‌کنند که به دور از شان ارزش‌های کشور است. درست است که سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور دارای ناظر و کمیته نظارت و ارزیابی است اما تعداد روانشناسان زرد و بدون صلاحیت آنقدر زیاد است که امکان نظارت بر تمام آنها از سوی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور وجود ندارد.
این استاد ممتاز دانشگاه تهران با بیان اینکه تعداد روانشناسان زرد و بدون صلاحیت در حال حاضر زیاد است، تاکید کرد: حتما باید نیروهای نظارت از وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دیگر از جمله وزات علوم، بهداشت، تعزیرات و بازرسی به کمک سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور بیایند تا حق دخالت در امر روانشناسی و مشاوره به افرادی که پروانه فعالیت ندارند داده نشود.
این روانشناس خاطر نشان کرد: اکنون دخالت در امر خدمات روانشاسی و مشاوره زیاد شده و متاسفانه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور نیز برای نظارت و بازرسی کامل و دقیق و مدیریت این حوزه محدودیت دارد.
افروز در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به بررسی صلاحیت متقاضیان دریافت پروانه فعالیت در کمیسیون‌های تخصصی، این را هم گفت که حدود ۴۰ هزار نفر عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور هستند و نزدیک به ۸ هزار نفر از کمیسیون‌های تخصصی این سازمان پروانه گرفته‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که بعضا روانشناسان نسبت به روند کند بررسی صلاحیت در کمیسیون‌ها و گرفتن پروانه اشتغال گله‌منداند و بعضا این امر را از جمله دلایل ارائه خدمات مشاوره بدون گرفتن پروانه فعالیت نیز می‌دانند، خاطر نشان کرد: باید کمیسیون‌های تخصصی در سازمان بیشتر شود و برای این کار وقت گذاشته شود تا بتوانیم روند گرفتن پروانه را سرعت ببخشیم. در این میان عده‌ای مطرح می‌کنند باید به تمام فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد روانشناسی پروانه فعالیت داده شود و این در حالی است که مطابق با قانون سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور صلاحیت حرفه‌ای متقاضیان پروانه باید مورد تایید و بررسی قرار گیرد.
این استاد ممتاز دانشگاه تهران تاکید کرد: این سخت گیری‌ها برای بررسی صلاحیت متقاضیان لازم است. بعضا پیش می‌آید متقاضیان خود مشکل دارند، تعادل روانی ندارند و یا تنها برای خودیابی وارد رشته روانشناسی شده‌اند. این امر در تمام رشته‌ها وجود دارد و در روانشناسی نیز وجود دارد. از سوی دیگر برخی افراد توان لازم برای برقراری ارتباط را ندارند و یا تعادل شخصیت ندارند، بعضا خودشان پرخاشگر و یا افسرده هستند و نمی‌توان پیش از اطمینان نسبت به سلامت روان و شخصیت و سلامت عاطفی این افراد به آنها پروانه فعالیت داد.
این استاد دانشگاه در بخش دیگر سخنان خود با تبریک روز روانشناس و مشاور به تمام روانشناسان و مشاوران، روانشناسی را رشته‌ای متعهدانه دانست و این را هم گفت که در ابتدا باید صلاحیت‌های لازم در روانشناسان ومشاوران وجود داشته باشد تا آنها بتوانند جامعه را اصلاح کنند.
به گفته وی، روانشناسانی که بخواهند مصلح و درمانگر خانواده ها و جامعه باشند باید در ابتدا خود صالح باشند و منشور اخلاقی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور را رعایت کنند.
افروز در پایان سخنان خود خطاب به روانشناسان و مشاوران توصیه کرد: روانشناس مصلح نباید افزون بر تعرفه‌های مصوب دولت از مردم هزینه دریافت کند، حرمت همه را داشته باشد و در حیطه‌ای که تخصص ندارد وارد نشود. همچنین به دانش افزایی تخصصی خود فکر کند چراکه روانشناس کم سواد و کم تعهد می‌تواند به خانواده‌ها آسیب بزند. روانشناسی یک شغل ارزشمند است و توانمندی فوق العاده و تعهد والایی را لازم دارد.
