سوم اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸، خبر درگذشت بهمن کشاورز حقوقدان برجسته کشور و رییس اسبق کانون وکلای دادگستری مرکز و اسکودا بر روی خروجی رسانه ها قرار گرفت. مرحوم کشاورز به غیر از خدمات ارزنده و تالیفات حقوقی متعددی که داشت، از وفادارترین حقوقدانان به آرمان‌های رسانه بود.

متاسفانه چند روزی است که تصاویری در شبکه های مجازی در حال دست به دست شدن است و در آن بنرهایی با اهانت به شخصیت مرحوم بهمن کشاورز بر روی مزار او نصب شده است.

این موضوع چند روز بعد از خبر تایید قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار از سوی شورای نگهبان در تاریخ ۵ اردیبهشت ماه سال جاری اتفاق افتاد.

طبق این قانون، تعیین ظرفیت برای آزمون جذب کارآموز وکالت حذف شد و کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه ‌قضائیه مکلفند هر سال از طریق سازمان سنجش آموزش کشور نسبت به برگزاری آزمون وکالت اقدام نمایند و داوطلبانی که حداقل هفتاد درصد (۷۰%) امتیاز میانگین نمرات یک درصد (۱%) حائزان بالاترین امتیاز را کسب کرده‌اند، به عنوان پذیرفته شده، جهت طی مراحل مقتضی به مرجع صدور مجوز مربوط معرفی می‌گردند.

نظارت بر اجرای این تبصره از قانون فوق برعهده قوه قضائیه است و قوه مزبور مکلف است در صورت استنکاف کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه ‌قضائیه از برگزاری آزمون، رأساً به برگزاری آن اقدام کند و استنکاف از اجرای این حکم جرم محسوب و مرتکب به مجازات محرومیت از حقوق اجتماعی درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلام محکوم خواهد شد.

پس از واکنش‌ها و انتقاد وکلای دادگستری نسبت به تصویب این قانونی، تصاویری منتشر شده که نشان می‌دهد فرد یا گروهی با نصب بنری توهین‌آمیز بر سنگ مزار بهمن کشاورز از تایید طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار در شورای نگهبان اظهار شادمانی کرده‌اند. انتشار این تصاویر باعث واکنش گسترده و اعتراض جامعه حقوقی کشور شده است.

با رحلت استاد کشاورز، ستون خیمه وکالت فرو افتاد

سیدمهدی حجتی عضو هیات مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز گفت: بهمن کشاورز در تاریخ معاصر ایران در حوزه وکالت، یکی از سرشناس ترین وکلای دادگستری بود که به لحاظ برخورداری از فضایل و خصایص نیک اخلاقی و رعایت اصول مربوط به رفتار و اخلاق حرفه ای وکلای دادگستری، به تدریج به نماد وکالت کشور تبدیل شد و به «آقای وکیل» ملقب گردید. استاد بهمن کشاورز علاوه بر آنکه به عنوان یک وکیل حرفه ای شاخص شناخته می شد، در عرصه دفاع از حقوق صنفی وکلای دادگستری نیز پیشتاز بود و در ادوار مختلفی که نامزد انتخابات هیأت مدیره کانون وکلای دادگستری بود، همواره با رأی بالایی مورد اعتماد وکلای دادگستری قرار می گرفت.

وی ادامه داد: مرحوم کشاورز در تشکیل اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری نیز نقش پررنگی داشت و به همین واسطه و به جهات متعدد دیگری که باعث محبوبیت ویژه و احترام خاص ایشان نزد اهالی جامعه وکالت کشور بود، در پنج دوره، تصدی اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری کشور را نیز به عنوان رئیس با رأی اعضای هیأت های مدیره کانون های وکلای کشور بر عهده داشت و عملکرد ایشان در کسوت ریاست اتحادیه و ریاست کانون وکلای دادگستری مرکز و عضویت در ترکیب هیأت مدیره ادوار بسیار مطلوب ارزیابی شده است، به نحوی که با رحلت استاد بهمن کشاورز، به تعبیر بسیاری از حقوقدانان شاخص کشور، ستون خیمه وکالت نیز فرو افتاد و مرحوم بهمن کشاورز به عنوان بزرگ جامعه وکالت کشور، بر راه و رسم بزرگی نیز اشراف داشت و در بین مخالفین خویش نیز از جایگاه و احترام ویژه ای برخوردار بود.

حجتی گفت: حضور پررنگ ایشان در فضای مطبوعات و تبیین مسائل حقوقی به زبان ساده برای عوام و تحلیل وقایع حقوقی روز بدون جهت گیری سیاسی و نیز تألیفات ارزشمند ایشان در حوزه های مختلف حقوقی و حرفهای مربوط به وکالت از او، وکیلی صاحب نظر ساخته بود که با علم و آگاهی کامل، مسائل روز حاکم بر جامعه را با تیزبینی و تحلیل حقوقی مورد واکاوی قرار می داد.

این حقوقدان افزود: همین ویژگی‌ها بود که پس از وفات استاد، خیل گسترده‌ای از رجال سیاسی در قوای سه گانه، قضات دادگستری، وکلا و کارشناسان حقوقی، دانشجویان و اساتید دانشکده های حقوق را به مراسم خاک سپاری ایشان رهنمون کرد و یکی از باشکوه ترین مراسم های تشییع را در کشور رقم زد و مراسم ختم استاد نیز آنچنان با شکوه و با عظمت برگزار شد که مسجد محل برگزاری مراسم ختم، پذیرای جمعیت سوگوار ایشان نبود و تدفین استاد بهمن کشاورز در قطعه نام آوران بهشت زهرای تهران نیز دلیل محکمی بر جایگاه ویژه استاد به عنوان فردی فرهیخته، صاحب قلم و اندیشه و وکیلی مبرز است که میعادگاه مریدان ایشان در طول سالیان دراز خواهد بود.

وی در پایان گفت: متأسفانه اخیرا عده‌ای که زبان و بیان و دلیل و جایگاهی در قبال استدلال‌های استاد بهمن کشاورز در زمان حیات در مخالفت با کاسبی سازی حرفه وکالت نداشتند، پس از تصویب طرح تسهیل با حضور بر مزار استاد به ساحت محترم ایشان اساعه ادب کردند. حداقل انتظار این است که با توجه به واکنش جامعه حقوقی کشور به این اقدام سخیف، موضوع بدون ضرورت طرح شکایت، توسط دادستان مورد پیگیری قرار گیرد تا خدایی ناکرده اقداماتی از این قبیل در کشور به رویه ای برای اهانت به اساتید فقید در حوزه‌های مختلف تبدیل نشود.

بهمن کشاورز الگوی اخلاق وکالت است/ اجازه توهین نمی‌دهیم

عبدالله سمامی نایب رییس کانون وکلای دادگستری مرکز معتقد است: بهمن کشاورز، شناسنامه وکالت در کشور ایران است، یعنی اگر قرار باشد یک الگوی درست از وکالت کانون‌های وکلای دادگستری معرفی کنیم مطمئنا اولین نفر مرحوم استاد کشاورز است و سوابق ایشان در کسوت ریاست کانون وکلای دادگستری مرکز و اسکودا و ارتباط با رسانه ها کاملا روشن و واضح است.

وی ادامه داد: مرحوم کشاورز در زندگی خود مساله مبهمی نداشت، دارای اصالت خانوادگی بود و در خصوص رعایت شان و شئونات وکالت دادگستری بسیار مقید و نسبت به نظامات کانون های وکلا و احترام به وکیل و وکلای دادگستری، بسیار با تعصب برخورد می‌کرد. بسیاری از وکلا ایشان را به عنوان الگوی اخلاق وکالت و مرد وکیل کشور جمهوری اسلامی ایران قبول دارند.

سمامی افزود: در خصوص بحث بی احترامی که پس از تصویب طرح تسهیل صدور برخی از مجوزها در مجلس شورای اسلامی، اهانت و توهین و بی احترامی که توسط معدود اشخاص معلوم‌الحال صورت گرفت؛ اسوه و بزرگ و سردمدار بودن وکالت آقای بهمن کشاورز را بیشتر مشخص و نمایان کرد. حتی برای کسانی که اطلاعات کافی در مورد او نداشتند، این امر باعث شد که نظر آنها را هم بیشتر جلب کرده و خصوصیات اخلاقی ایشان را بیشتر دنبال کنند.

این وکیل دادگستری تصریح کرد: ضمن اینکه بی احترامی کردن و اهانت به کسانی که دستشان از این دنیا کوتاه است، هم جرم محسوب می شود و هم باید مجازات داشته باشد و مجازات شوند؛ بنده معتقدم آن افرادی که حتی با تصویب طرح تسهیل خوشحال شدند که به نوعی ورودشان در عرصه وکالت ساده تر و سهل تر شده است، آنها هم مطمئنا به خودشان اجازه این اهانت و توهین را به کسی که اسوه و الگوی وکالت است و کسی که خودشان تصمیم دارند آینده ای را در این زمینه فراهم کنند، منتفی می کند.

وی در پایان تاکید کرد: حقوقدانان کشور ما هم با این عمل قبیح و زشت مخالف بوده و آن را محکوم می‌کنند. این امر نشان‌دهنده این است که تعداد بسیار اندکی که نمی شود اسمشان را حتی حقوقدان یا حقوق خوان دانست، با دشمنی و خصومت در قبال کانون های وکلا دست به این اقدام قبیح زدند. مطمئنا کانون‌های وکلای دادگستری سراسر کشور با این امر برخورد قانونی خواهند کرد و این اجازه را به هیچ کس نمی دهیم که به زنده یا مرده وکلای دادگستری در کشور ما توهین کند