نفت در برابر حقوق بشر؛ ماموریت پردردسر بایدن در عربستان

بایدن پیشتر در اشاره واضحی به جنگ یمن عربستانی‌ها را به قتل کودکان متهم کرد.

پنج تن از دموکرات‌های اصلی آمریکا اخیرا در نامه‌ای به بایدن خواهان مجازات عربستان به دلیل قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی و ادامه تعلیق حمایت از ائتلاف عربی در یمن شدند.

همچنین سازمان حقوقی “دوان” که مقر آن در واشنگتن است و خاشقجی در تأسیس آن نقش داشته هشدار داد که تلاش‌های صورت گرفته برای اصلاح روابط واشنگتن با ریاض بدون پایبندی واقعی به دادن اولویت به حقوق بشر تنها خیانت به وعده‌های انتخاباتی بایدن نیست بلکه احتمالا ولیعهد عربستان را به ارتکاب نقض‌های بیشتری تشویق خواهد کرد.

در گزارش فایینشال تایمز آمده است: در ماه‌های اول سال میلادی کنونی زمانی که افراد مسلح در یمن حملات موشکی را علیه عربستان و امارات انجام دادند ناامیدی از آمریکا در داخل کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) درحال افزایش بود.

با اینکه نظام‌های پادشاهی واشنگتن را شریک امنیتی قدیمی خود می‌دانند اما در نگاهشان آمریکا هیچ توجهی به تهدیدی که کشورهایشان با آن مواجهند ندارد.

زمانی که بایدن دستور ارسال سلاح با میلیاردها دلار به اوکراین برای کمک به این کشور در مقابله با روسیه را داد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به این نتیجه رسیدند که واشنگتن هیچ احترامی برای شرکایش قائل نیست.

درحالی که عربستانی‌ها و اماراتی‌ها درباره مسائل امنیتی شکایت می‌کردند دولت بایدن ناکامی‌های خودش را داشت. وی از مقاومت رهبران شورای همکاری خلیج فارس در برابر تولید نفت بیشتر برای مهار کردن قیمت نفت و مخالفتشان با دور شدن از پوتین خشمگین شد.

جنگ در اوکراین برای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس هم نعمت بود و هم عذاب. یک کارشناس امور شورای همکاری خلیج فارس در چتم هاوس گفت: بدترین خبر برای این کشورها این است که بشوند آمریکا به خاطر یک طرف دیگر تلاش می‌کند. این یک سیلی به صورت آن‌هاست.

به جای دودستگی و جدا شدن آمریکا و هم پیمانانش در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تصمیم گرفته‌اند به اصلاح روابط بپردازند. کاخ سفید سه شنبه اعلام کرد که بایدن ماه میلادی آتی به عربستان سفر و با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و رهبر بزرگترین منبع نفت در جهان دیدار خواهد کرد.

این یک نقطه عطف جالب برای رئیس جمهوری است که وعده داده بود با عربستان به عنوان یک کشور به حاشیه رانده شده برخورد کند. با توجه به اینکه آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا معتقدند که محمد بن سلمان اجازه عملیات بازداشت یا قتل خاشقجی را داده است بایدن با انتقاداتی در داخل برای کنار گذاشتن اصولش برای به انزوا کشاندن روسیه مواجه است.

بسیاری از دیپلمات‌ها و تحلیلگران سفر عربستان را نشانه‌ای برای گرایش دائمی به توافق‌نامه انرژی در مقابل امنیت می‌دانند.

واشنگتن به کمک برای کاهش تأثیر جنگ اوکراین بر قیمت نفت نیاز دارد درحالی که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بیشتر به کمک نظامی آمریکا وابسته هستند.

معامله ثبات انرژی

به نظر می‌رسد عربستان راه را برای برگزاری نشستی احتمالی در ماه میلادی آتی از طریق موافقت با افزایش اندک تولید نفت با هم پیمانانش در اوپک هموار می‌کند. بایدن این اقدام را مثبت می‌داند.

برخی معاونان بایدن برای چند ماه بر بایدن فشار آوردند تا خشم خود را کنار گذاشته و برای نزدیک کردن روابط فشار بیاورد با این بهانه که این مسئله قبول معامله‌های تعامل با محمد بن سلمان در ازای ثبات انرژی را می‌طلبد.

احتمالا عربستان و امارات مایل به دستیابی به حمایت چشمگیر و نه صرفا ضمانت و اطمینان درباره تعهدات آمریکا باشند. در رأس دستورکار آن‌ها فشار به خاطر شراکت‌های امنیتی رسمی‌تر با آمریکا از جمله بهبود همکاری اطلاعاتی و نظامی برای مقابله با خطر موشک‌ها و پهپادها است.

ترس برخی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس زمانی بیشتر شد که آمریکا برخی سامانه‌های دفاع هوایی خود را از عربستان خارج کرد.

کنت مک‌کنزی، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا در مقابل کمیته‌ای در مجلس نمایندگان گفت: ما از نزدیک با هم پیمانانمان در کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) برای گسترش قدرتشان برای دفاع از خودشان همکاری می‌کنیم. عربستان همچنان بیش از ۲۰ موشک پاتریوت دارد.

اما ریاض معتقد بود که خارج کردن سامانه‌های دفاع هوایی سیاسی کردن روابط آمریکا و عربستان به ویژه از سوی دموکرات‌ها است.”