سرنوشت دیپلمات‌های ربوده شده ایرانی در لبنان چه شد؟

ابوالفضل خدائی: چهاردهم تیرماه سال ۱۳۶۱ بود که خودروی هیات نمایندگی دیپلماتیک ایران حامل سردار احمد متوسلیان وابسته نظامی سفارت ایران در بیروت، سید محسن موسوی کاردار سفارت، تقی رستگار مقدم کارمند سفارت و کاظم اخوان عکاس و خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، حین ورود به پایتخت لبنان و در هنگام عبور از پست ایست و بازرسی توسط مزدوران حزب فالانژ لبنان متوقف شدند و چهار سرنشین خودروی مزبور به رغم مصونیت دیپلماتیک، توسط عوامل آدم ربای رژیم صهیونیستی ربوده شدند.

با گذشت بیش از ۴۰ سال از این ماجرا هنوز ابعاد دقیق و روشنی از این حادثه وجود ندارد اما به دلیل اشغال لبنان توسط رژیم صهیونیستی، طبق قواعد حقوق بین الملل، این رژیم مسئول مستقیم این آدم ربایی به شمار می رود

بر همین اساس سال گذشته بود که وزارت امور خارجه با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که عدم پاسخگویی رژیم صهیونیستی سبب شده روند کشف حقایق و ابعاد این حادثه بسیار کند شود.

احمد دستمالچیان سفیر سابق ایران در لبنان طی گفتگویی به خبرآنلاین گفت: سناریوهای مختلفی در این زمینه مطرح شده اما متاسفانه شواهد کافی در دسترس نیست. عده ای معتقدند که دیپلمات ها در همان لحظات اول توسط عوامل سمیر جعجع شهید شده اند و برخی نیز معتقدند که آنها تحویل رژیم صهیونیستی شده اند. حتی برخی ادعا کرده اند که دیپلمات های ایرانی را در زندان دیده اند اما تنها در حد ادعا بوده که اثبات نشده است. شواهد متقن و مشخصی که نشان دهد چهار دیپلمات ایرانی به چه سرنوشتی دچار شده اند هنوز وجود ندارد. حدسی که زده می شود این است که دیپلمات های کشورمان در همان ابتدا در شهر بیروت (برباره) توسط نیروهای القواه به شهادت رسیده باشند چرا که در آن زمان شرق لبنان در اختیار مسیحیان و نیروهای جعجع بوده و احتمال می رود که درگیری هایی رخ داده باشد و یا دیپلمات ها دستگیر شده باشند.

مصیب نعیمی کارشناس مسائل لبنان نیز در این باره به خبرآنلاین گفت: دیپلمات های ایرانی در نقطه ای که فالانژها حضور داشتند به شکل رسمی ربوده شدند و پس از چند روز اتومبیل آنها در طرابلس شمال لبنان پیدا شد. اما پس از این اتفاق لبنان با تحولاتی چون اشغال بیروت توسط رژیم صهیونیستی روبرو بود. با توجه به همکاری آن زمان نیروهای فالانژ با رژیم اشغالگر داشتند این گمانه زنی بسیار مطرح شد که دیپلمات ها تحویل نیروهای فالانژ شدند. اما در ادامه اخبار دیگری نیز مطرح شد که در همان زمان توسط نیروهای فالانژ ترور شدند اما هیچ شواهد و سندی در این زمینه ارائه نشد.

پس از آن نیز مبادلاتی که بین نیروهای مقاومت و حزب الله با رژیم صهیونیستی وجود داشت بحث دیپلمات های ربوده شده ایرانی مطرح شد که در آن صهیونیست ها هر گونه ارتباط و اقدام را در این زمینه رد کردند. اما اطلاعات غیرمستقیمی را در این خصوص مطرح کردند که ممکن است این دیپلمات ها توسط نیروهای فالانژ اعدام یا دفن شده باشند. در نهایت موضوع بدون دستیابی به یک نتیجه کاملا مشخص باقی ماند و در سال ۱۳۷۴ خانواده دیپلمات های ربوده شده به لبنان سفر کردند و با رئیس جمهور وقت آن زمان دیدار کردند و بار اقدام نیروهای فالانژ در این زمینه انکار شد. در ادامه مقامات لبنان پیشنهاد تشکیل ستاد و انجام تحقیقات را دادند.

مسئولین فالانژ که در آن برهه در دستگاه های امنیتی مقام داشتند برخی به خارج فرار کردند و برخی دیگر نیز از پست های خود برکنار شدند و لذا امکان دستیابی به اطلاعات و تحقیقات در این زمینه میسر نشد و به همین شکل مساله باقی ماند. به هر روی جمهوری اسلامی ایران از روش های مختلف دیپلماتیک همچون واسطه ها و همچنین کلیسای کانتر بری و محافل مذهبی مسیحیان سیاست هایی را منظور دستیابی به نتیجه دنبال کرد اما متاسفانه هنوز اطلاعات موثق و معتبری در مورد سرنوشت دیپلمات های عزیز کشورمان بدست نیامده است.