پاییز و زمستان مرگبار در راه است؟
آلودگی هوا هنوز محسوس نشده است. هنوز مردم ماسک زده در انظار عمومی ظاهر نمی شوند. خبری از گزارش های پیاپی رسانه ها از وضعیت بحرانی آلودگی و مرگ و میر شهروندان دیده نمی شود، با این وجود خطر همچنان پابرجاست. هیچ اتفاق تازه ای نیافتده است فقط "باد" و "باران" یاری می کند. تجربه نشان داده است هر چه از تابستان بگذرد و پاییز نزدیکتر شود آلودگی نیز محسوس می شود.
عصرخبر: متهمان اصلی آلودگی هوا هنوز با همان فرمان حرکت می کنند. خودرو همان است، بنزین همان. خودروها هنوز استاندارد یورو 4 را دارا نیستند. بنزینها هم همچنان در پتروشیمی ها تولید می شوند.
مدیر عامل شرکت پتروشیمی می گوید “پتروشیمی ها همچنان تولید کننده بنزین پالایشگاه ها هستند”. این اظهار نظر کافی بود تا مدیرعامل شرکت کنترل کیفینت هوای تهران آن را اعتراف تلقی کند.
یوسف رشیدی در این باره اظهار کرد: «از آنجایی که پتروشیمی ترکیباتی مانند بنزن، تولوئن و زایلن که سرطانزا هستند تولید می کند؛ این بدان معنی است که وزارت نفت رسماً اعلام کرده که از ترکیبات سرطانزا به عنوان افزودنی سوخت استفاده می کند.»
به اعتقاد مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران به هیچ عنوان نمی توان از چنین ترکیباتی به عنوان سوخت و یا افزودنی بنزین نام برد زیرا همانطور که بار ها متخصصان محیط زیست و وزارت بهداشت اعلام کرده اند این ترکیبات سرطانزا هستند و برا ی سلامت مردم خطرات بسیاری دارند.
رشیدی گفت: «البته اینکه در سوخت و بنزین این مواد سرطانزا وجود دارد بار ها از سوی کارشناسان ومتخصصان هشدار داده شده که هرگز وزارت نفت زیر بار آن نمی رفت اما بر اساس گفته های مدیرعامل شرکت پتروشیمی و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران این بار رسماً اعلام کرده اند که پالایشگاهها در حال حاضر اکتان افزای بنزین را از پتروشیمی می گیرند.»
این سخنان باعث شد تا دوباره بحث بنزین آلوده وارد اخبار رسانه ها شود. پس از افزایش شدید آلودگی هوای تهران و کلانشهر های کشور در پاییز و زمستان سال گذشته برخی کارشناسان محیط زیست این وضعیت را ناشی از تولید بنزین های آلوده ساخت داخل دانستند. بنزین هایی که ارمغان تحریم های غرب علیه ایران است و در پتروشیمی ها تولید می شوند.
با این حال وزارت نفت هیچ وقت زیر بار تولید بنزین آلوده نرفته است. این وزارت خانه بارها در زمستان سال گذشته اعلام کرد که بنزین های تولید داخل آلوده نیستند، اما کسی باور نکرد. چرا که آلودگی هوا در سال گذشته به شکل بی سابقه ای در تمام کشور پدیدار شد. و زمستان سال گذشته تهران و چند شهر صنعتی را تا دم مرگ پیش برد.
در آن زمان عماد حسینی سخنگوی سابق کمیسیون انرژی مجلس یک عامل “ناشناخته” در بنزین ها را سبب آلودگی هوا دانست. وی همچنین از وزارت نفت خواست درباره کیفیت بنزین های تولید داخل توضیح دهد.
پس از اظهارات عماد حسینی نگاه ها بیش از پیش به کیفیت بنزین جلب شد. کارشناسان حوزه انرژی و محیط زیست یکی، یکی بنزین آلوده را به عنوان یکی از عوامل آلودگی هوا مطرح کردند. البته این عامل در کنار خودروهای غیر استاندارد قرار گرفت و صدرنشین متهمان شد.
با وجود این که پنج ماه است از روزهای اوج آلودگی هوا می گذرد اما هیچ اتفاق ویژه ای رخ نداده است. بنزین همچنان در پتروشیمی ها تولید می شود و هنوز خبری از عرضه گسترده “یورو4” نیست. خودروها هم به سطح استاندارد نرسیده اند.
با وجود این که محیط زیست خواستار استانداردسازی موتور خودروها شد و دولت شرکت نفت را موظف به عرضه بنزین یورو 4 کرد اما هنوز یورو4 شبیه یک رویا است.
اواخر سال گذشته سازمان محیط زیست اعلام کرده بود از ابتدای سال 92 اجازه شماره گذاری خودروهای غیر از یورو4 را نمی دهد و تا میانه های اردیبهشت پا در این کفش داشت، ناگهان خبر رسید که خودروسازان تا پایان خرداد می توانند خودروی یورو2 تولید کنند و البته تا پایان تیرماه ماه به فروش برسانند. هرچند برخی خودروسازان برای خالی نبودن عریضه تعدادی خودروی یورو4 پیش فروش کردند، اما آنچه که بیشتر به مردم دادند، همان چیزی بود که در چند سال گذشته تولید شده است.
تهدیدهای سازمان محیط زیست در روزهای منتهی به تابستان92 مانند اوایل بهار92 بود؛ اجازه تولید خودروی غیر از یور2 را نمی دهیم و البته وعده رسید که بنزین یورو4 به زودی در جایگاه های تهران توزیع می شود. کار به جایی رسید که محیط زیست نام خودروها را هم برد؛ سمند، پراید و 405.
در روز اول تابستان گفته شد که حرف محیط زیست به کرسی نشسته است و خودروی یورو2 از این پس شماره گذاری نمی شود. اما خیال باطلی بود؛ خودروسازان به عنوان بزرگترین صنایع غیر نفتی ایران شکست ناپذیرند. لابی کردند، دوباره به انها مجوز داده شد که هر چه می خواهند تولید کنند.
البته عدهای هم گفتند که این مهلت ها فایده ای ندارد؛ سمند و پراید نمی توانند استاندارد یورو ۴ را پاس کنند و تیر خلاص را زدند. وحید نوروزی مشاور محیط زیست شهرداری تهران در این باره گفت: «خودروسازان به خاطر دو خودروی سمند و پراید با جان مردم بازی نکنند و دولت در روزهای پایانی مسئولیت خود گناه خودروسازان را برگردن نگیرند.»
به این ترتیب مقصران آلودگی هوا همچنان در سلامت کامل به سر می برند و خود را آماده می کنند تا پاییز و زمستان مرگ بار دیگری را برای شهروندان تهران و شهرهای بزرگ رقم زنند.