سارا روستاپور: هیچ قسمتی از «مهمونی» قابل پخش از تلویزیون نبود

سارا روستاپور ـ مجری و برنامه‌ساز حوزه کودک ـ درباره علت افت برنامه‌های کودک در سال‌های اخیر نسبت به دهه‌های قبل تلویزیون گفت: در سال‌های ۶۰ تا ۸۰، مدیا اصلا آنقدر گسترش پیدا نکرده بود؛ یعنی مخاطب ما آنقدر حجم کارتون و عروسک برایش وجود نداشت که انتخاب برایش راحت باشد. تنها خوراکی که بوده خوراک تلویزیون بود و برنامه‌هایی که می‌دید برایش برنامه مرجع می‌شد. چون چیز دیگری نداشت. اما کم کم که از دهه ۸۰ گذشت، کارتون‌ها و رسانه‌ها اضافه شد و مخاطب انتخاب کرد که حالا جاهای دیگر را ببیند.

روستاپور افزود: ما با رسانه‌هایی هم طرف هستیم که برای کودک سرمایه‌گذاری و هزینه می‌کنند. در این زمینه در ایران هم کار شده ولی قطعا این هزینه و سرمایه‌گذاری و اتاق فکری که این‌ها دارند را ما نداریم. مثلا یک تیم بزرگ درباره کارتون «یخ‌زده» فکر می‌کنند که دخترهایش را چگونه طراحی کنند که بعدش بیزینس داشته باشد و طرح جهانی باشد. فکر می‌کنند و شرک و دیگر شخصیت‌های ماندگار و بین‌المللی را طراحی می‌کنند.

او با تاکید دوباره بر گسترده بودن انتخاب‌های کودکان و نیز سرمایه‌گذاری زیاد روی عروسک‌های خارجی، افزود: ما فکر می‌کنیم فقط عروسک‌هایمان داخلی هستند و در این زمینه ارتباطی با کشورهای خارج حتی کشورهای فارسی زبان نداریم که آن‌ها بخواهند برنامه‌های ما را ببینند. فقط به مخاطب داخلی فکر می‌کنیم و این خودش باعث می‌شود این اتفاق بیفتد.

روستاپور با اعتراف به اینکه: «عروسک‌هایی که الان داریم عروسک‌های خیلی شاخصی نیستند.» افزود: الان فقط «مل مل» هست که از دهه نود بوده «پنگول» هست که باز برای چند سال قبل است. هنوز عروسک خاصی نداریم. خود من برنامه عروسکی کار کردم ولی شخصیت‌های عروسکی‌ام شخصیت‌هایی نیستند که تکی بخواهند کار خاصی بکنند، بلکه در یک مجموعه گوشه‌ای را گرفته‌اند. به آن صورت نیست که بخواهند مثل عروسک‌های «پنگول» و «چرا» معروف شوند.

این هنرمند حوزه کودک خاطرنشان کرد: در حال حاضر اقبالی که برای عروسک‌ها وجود دارد، برای عروسک‌های بزرگسال است. مثلا «جناب خان» یا «کلاه قرمزی». «کلاه قرمزی» شاید در دهه هفتاد کار کودک بود اما در چند سال اخیر عملا به نظرم کار بزرگسال بود؛ در ساعت پخش بزرگسال پخش می‌شد ومخاطبش همان مخاطبان دهه شصت و هفتاد بودند که حالا بزرگ شده‌اند.

روستاپور با بیان اینکه ما متاسفانه سریال‌های عروسکی در تلویزیون زیاد نداریم، گفت: کارهایی هم که ساخته می‌شود زیاد دیده نمی‌شود. در این زمینه آقای ایرج طهماسب خوب عمل می‌کند؛ البته دیده شدن این کار هم به این خاطر است که در شبکه نمایش خانگی تولید شد. مجموعه لغاتی که می‌خواهد را استفاده می‌کند و دستش باز است. هیچ قسمتی از این برنامه قابل پخش از تلویزیون نبود. ما از این مشکلات این سمت هم داریم. شاید اگر برنامه‌های عروسکی تلویزیون هم این حجم از سانسور را نداشتند موفق می‌شدند. مردم الان انتخاب کردند؛ می‌روند این برنامه را می‌بینند چون، دوست دارند این حرف‌ها را بشنوند. این امر عادی است؛ مردم یکسری شوخی‌ها و حرف‌ها را بشنوند و برایشان جذاب‌تر است که از زبان یک عروسک بشنوند. به نظرم آقای ایرج طهماسب کاری کرده که در سطح دنیا انجام می‌شود و مخاطبش بزرگسال هم هست.

این مجری کودک بخشی از سانسورها و سخت‌گیری‌های تلویزیون را مربوط به خود مخاطبان دانست و گفت: تلویزیون با این حد و حدود نمی‌تواند برنامه‌ای مثل «مهمانی» را پخش کند. همین الان چهار تا آهنگ که در برنامه ما پخش می‌شود، از شهرستان‌ها زنگ می‌زنند که چرا پخش کردید! یکسری از سختگیری‌ها از جانب خود مردم است و ما در تلویزیون این مشکلات را داریم.

روستاپور در نهایت مهمترین دلیل ضعف کارهای کودک و عروسکی را فقدان سرمایه‌گذاری در این حوزه دانست و افزود: وضع کار کودک در سینما هم همین است. چند فیلم کودک داریم؟ در پلتفرم‌ها این همه سریال بزرگسال است یک کار کودک است. کسی سرمایه‌گذاری نمی کند در صورتی که اشتباه محض است. الان باید شبکه پویا و نهال از هم جدا شود. بچه خردسال باید یک شبکه مختص خودش حداقل تا ۱۲ شب داشته باشد؛ هر ساعتی که خواست روشن کند و ببیند.

او در پاسخ به اینکه از نظر فنی شرایط ساخت عروسک در کشور چطور است؟ تصریح کرد: ما عروسک‌سازهای بسیار خوب و قابلی داریم. اما از نظر امکانات خیلی خوب نیستیم. من عروسک‌های برنامه «مهد پویا» را که خواستم بسازم، پارچه مناسب را در کشور پیدا نکردم و به خواهرم که خارج از کشور بود زنگ زدم از آنجا برایم پارچه‌ها را فرستاد؛ جای تاسف دارد. باید برای عروسک سازها ورکشاپ برگزار شود و سندیکایی باشد که عروسک‌سازها را به چند کشور خارجی بفرستد تا سیستم‌ها را بببنند و یاد بگیرند. در همین حد امکانات که هست، عروسک سازهای ما خیلی قابل هستند.

سارا روستاپور که «مدرسه تلویزیونی» در مقطع دبستان، آخرین اثر پخش‌شده او در تلویزیون و در مقام تهیه‌کننده بوده است، درباره این برنامه گفت: مدرسه تلویزیونی متوقف شده است. شاید از مهر به بعد باز به روی آنتن برود. به نظر من مدرسه تلویزیونی یک اتفاق خیلی بزرگ در تلویزیون ایران است.

روستاپور همچنین این روزها مشغول ساخت برنامه «مهد پویا» برای شبکه کودک است که آموزش پیش دبستانی است. این برنامه پاییز یا زمستان به پخش می‌رسد