مجسمه فردوسی از دورنگی درمیآید؟
ایسنا نوشت: «شهرداری در حالی از مرمت و بهسازی مجسمه فردوسی ـ اثر ارزشمند ابوالحسن صدیقی ـ پس از ۶۳ سال خبر میدهد که به واسطهی اتفاقی ناخوشایند در ماههای اخیر، این مجسمه با شستوشویی غیراصولی، دورنگ شده بود.»
سازمان زیباسازی شهر تهران از دو هنرمند مجسمهساز به نامهای ایرج محمدی و طاهر شیخالحکمایی، برای همفکری در زمینه مرمت و بهسازی مجسمه فردوسی نام برده است. شیخ الحکمایی گفت: در این هفته قرار است در جلسهای، دربارهی روند ترمیم این مجسمه تصمیمگیری شود و فعلا فقط یک بازدید داشتهایم.
او همچنین دربارهی احتمال رفع مشکل دورنگی مجسمه فردوسی پس از بازسازی و مرمت، بیان کرد: این اشکالات رفع خواهد شد ولی به هر حال باید با همفکری تصمیم گرفت که چگونه نقصی که ایجاد شده، اصلاح شود. با این همه چون مجسمه در فضای باز و در معرض عواملی چون آلودگی هوا، باد و باران قرار دارد، قطعا این مسائل روی مجسمه اثرگذار خواهد بود.
در تیرماه امسال، یکی از مجسمهسازان در فضای مجازی خبر داد که مجسمه فردوسی در میدانی به همین نام در تهران، پس از شستوشویی غیراصولی دو رنگ شده است که مشاهدات خبرنگار تجسمی ایسنا هم مهر تأییدی بود بر تیره و روشن شدن مجسمه ارزشمند ابوالحسن صدیقی.
در آن زمان با توجه به اینکه سازمان زیباسازی شهر تهران سالانه برنامههای مرمتی و شستوشوی آثار شهری را در برنامه کاری خود دارد، به نظر میرسید که تنها به تمیز کردن بخشی از مجسمه فردوسی بسنده کرده و یا حین عملیات مرمت و شستشو متوجه تغییر فاحش رنگ مجسمه شده و برای پرهیز از ادامهی این روند و مخدوش نشدن بیشتر اثر، کار را متوقف کردهاند.
با این حال مسئولهای سازمان زیباسازی شهر تهران از دو رنگ شدن مجسمه فردوسی تهران اظهار بیاطلاعی کردند و مجید قادری ـ معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران ـ بیان کرد که در سازمان زیباسازی تهران، برای مرمت، شستوشو و جا به جایی آثار شهری، برنامه مرمتی مستمر دارند و به ندرت چنین اتفاقاتی رخ میدهد؛ چون یا یک اثر را مرمت و تمیز نمیکنند و یا به طور کامل کار را انجام میدهند. ولی به هر حال درباره این مورد پس از بررسی لازم، شستوشو و حفظ این اثر را در اولویت قرار خواهند داشت.
بیژن غنچهپور هم در واکنش به این امر گفت: «مجسمهساز هنگام ساخت احجام مجسمهاش، تیره و روشنیها و خاکستریهای مجسمه را کنترل میکند. حال اگر پروسه مرمت باعث به هم ریختن این خاکستریها شود و بخشهایی از مجسمه به طور گزینشی لایهبرداری شود، همین اتفاقی که برای مجسمه فردوسی رخ داده، عملا طراحی و ایده مجسمهساز نادیده گرفته شده است.»
در همان زمان سیلی از انتقادات به سازمان زیباسازی شهر تهران وارد شد و حتی برخی از هنرمندان مجسمهساز بیان کردند با اینکه رفتاری که با مجسمه فردوسی شد، نخستین بار نیست ولی بدترین نمونه در نوع خود است، دلیل آن هم به ارزش، اهمیت و امضای مجسمه برمیگردد.
حتی برخی معتقد بودند که سازمان زیباسازی شهر تهران در سالهای اخیر گویی که با امر مشورت با متخصصان حوزه بیگانه باشد، سرخود دست به اقداماتی زده که نتایج خوبی را به همراه نداشته است؛ این در حالی است که هنر و مجسمه شهری امری تخصصی است و هر کاری مربوط به آن اعم از مرمت، پتینه و رنگ آمیزی نیز یک تخصص محسوب میشود و لذا هیچ ارگان یا فرد بدون تخصص نباید خودسرانه در امور مربوط به آن مداخله کند.
البته که رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران در واکنش به آسیب وارد شده به مجسمه میدان فردوسی تهران نوشته بود: «آسیب وارد شده به مجسمهی حکیم ابوالقاسم فردوسی در میدان منتسب به نام این شاعر بزرگ، به هر دلیلی که رخ داده است پذیرفتنی نیست. از مجموعه شهرداری تهران انتظار میرود تا نسبت به مرمت این اثر ملی ارزشمند که یکی از نمادهای مطرح پایتخت است، اقدام عاجل نماید.»
اکنون پس از گذشت دو ماه از این اتفاق، سازمان زیباسازی شهر تهران خبر داده است که با بهکارگیری همه ظرفیتهای علمی و دانشگاهی تخصصی پس از ۶۳ سال از زمان ساخت، مجسمه فردوسی را مرمت میکند و حال باید منتظر ماند و دید که این بار نتیجه چه خواهد شد.