روایت مکتوب نوشیروان مصطفی از تاریخ معاصر کردستان

«از کنار رود دانوب تا دره‌های کردستان» نوشته نوشیروان مصطفی امین با ترجمه عرفان قانعی‌فرد که به بررسی رخدادهای تاریخی ـ سیاسی کردستان عراق در سال‌های 1976 تا 1996 می‌پردازد، ماه‌هاست از سوی نشر علم برای اخذ مجوز نشر به وزارت ارشاد رفته است.

عرفان قانعی‌فرد، مترجم و پژوهشگر تاریخ معاصر در گفتگو با خبرنگار مهر، از انتشار کتاب «از کنار رود دانوب تا دره‌های کردستان» نوشته نوشیروان مصطفی امین با ترجمه وی در صورت صدور مجوز خبر داد و افزود: این کتاب تاریخی را از میان 11 اثر نوشیروان مصطفی امین برگزیدم و معتقدم این کار، یکی از مهم‌ترین آثار نویسنده است و  پنج بخش را دربرمی‌گیرد. در بخش نخست با عنوان «از کنار رود دانوب تا دره ناوزنگ» به نحوه شکل‌گیری جنبش جدید سیاسی در کردستان عراق، پس از فروپاشی حزب دمکرات بر اثر قرارداد ایران و عراق در سال 1976، حرکت مسلحانه کردهای عراق، طرح فوق سری سازمان امنیت ایران و شاه از 1961 تا 1976 اشاره شده است.

وی افزود: در سال 1976 و بعد از قرارداد الجزایر، حرکت جدیدی در عراق شکل گرفت و به راه‌اندازی اتحادیه میهنی کردستان به رهبری جلال طالبانی انجامید  در نخستین بخش «از کنار رود دانوب تا دره‌های کردستان» به همه این نکات اشاره شده است. «انگشت‌ها همدیگر را می‌شکنند»، عنوان فصل دوم کتاب «از کنار رود دانوب تا دره‌های کردستان» است که به رقابت‌ها و اختلافات میان حرکت‌های سیاسی کردستان عراق توجه دارد و همکاری تنگاتنگ احزاب سیاسی کردستان عراق و هماهنگی آنان با سپاه پاسداران، علیه صدام را بازگو می‌کند و فصل سوم که عنوان آن «دور تسلسل باطل» است از سرخوردگی‌های سیاسی پس از جنگ ایران و عراق تا جنگ خلیج فارس سخن می‌گوید. همزمان با این دوره است که نویسنده در لندن اقامت می‌گزیند و به نوشتن باقی روایات می‌پرد.

به گفته قانعی‌فرد، «نامه‌های من و مام جلال» چهارمین  بخش کتاب است که دوران آغاز شکل‌گیری اقلیم کردستان را در سال‌های 1991-1992 توصیف می کند که پس از آمریکا؛ ایران حامی آنها بوده است و بخش آخر با عنوان «یادداشت های مجلس حکم»، هم درباره دوران پس از فروپاشی صدام حسین است؛ در این زمان، مجلس انتقالی عراق وظایف خاصی را بر عهده داشته و نویسنده از طرف کردها در این مجلس حضور پیدا می‌کرده است. نویسنده در این بخش، بسیاری از مسائل پشت پرده آمریکایی‌ها و ارتباط با کردها را توصیف کرده و از چگونگی تعامل سیاسی کردها در عراق جدید گفته است.

مترجم کتاب «از کنار رود دانوب تا دره‌های کردستان» ادامه داد: در این کتاب، صحنه‌های واقعی و پنهان 20 سال تاریخ معاصر کردستان عراق و جنگ با دیکتاتور وقت این کشور، صدام، به تصویر کشیده شده است؛ نوشیروان مصطفی امین، دوست 50 ساله جلال طالبانی است و در این کتاب به بررسی تاریخ معاصر کردستان از دیدگاه خود پرداخته است. او متولد 1944 در شهر سلیمانیه است و هم‌ اکنون رهبری حزب گوران (تغییر) را به عهده دارد. فعالیت سیاسی وی از سال 1970 شروع شده و جزو بنیان‌گذاران اولیه حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به رهبری جلال طالبانی بوده است.

کتاب اخیر چهارمین کتابی است که عرفان قانعی‌فرد درباره تاریخ معاصر کردها ترجمه کرده است. او پیش از این به ترجمه و انتشار کتاب‌هایی چون «درد ملت» یا «ژانی گل» از ابراهیم احمد و «نبرد من با ابلیس» از زرار سلیمان بیک پرداخته که هر کدام به گونه‌ای واقعیات آشکار نشده این بخش از تاریخ معاصر قوم کرد را به عنوان کهن‌ترین قوم ایرانی منعکس می‌کنند و مترجم به گفته خود خوشحال است که هنوز هم در ایران، می‌توان آزادانه درباره کردها و کردستان نوشت و منتشر کرد و این زمینه مغتنمی است.

از قانعی فرد قبلا «سیاست کردها در خاورمیانه» ( نوشته نادر انتصار) ، «تندبادحوادث» ( گفتگو با عیسی پژمان) و «پس از 60 سال» (خاطرات و زندگی جلال طالبانی) منتشر شده است. کتاب «از کنار رود دانوب تا دره‌های کردستان» را نشر علم منتشر می‌کند.