بعد از استاتین‌ها، دسته بعدی داروهای پیشرو برای کنترل کلسترول مهارکننده‌های نوع ۹ مبدل پروپروتئین سابتیلیسین/ککسین(PCSK۹) است. این عوامل بسیار موثر به بدن کمک می‌کند تا کلسترول اضافی را از خون خارج کند اما برخلاف استاتین‌ها که به‌ عنوان داروی خوراکی در دسترس است، مهارکننده‌های PCSK۹ فقط می‌تواند به‌ صورت تزریقی تجویز شود و این امر مانعی برای استفاده از آن است.

اکنون تحقیق جدید از محققان بیمارستان‌های دانشگاهی(UH) و دانشکده پزشکی دانشگاه کیس وسترن رزرو آمریکا، یک داروی خوراکی تهیه شده از یک مولکول کوچک را توصیف می‌کند که سطح PCSK۹ را کاهش می‌دهد و کلسترول را در مدل‌های حیوانی تا ۷۰ درصد کم می‌کند. این یافته‌ها نشان‌دهنده یک راهبرد ناشناخته قبلی برای کنترل کلسترول خواهد بود و ممکن است بر درمان سرطان نیز تاثیر گذارد.

جاناتان اس استاملر، محقق ارشد و استاد برجسته نوآوری قلبی عروقی و استاد پزشکی و بیوشیمی در دانشکده پزشکی کیس وسترن رزرو، می‌گوید: کاهش کلسترول یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی است که ما برای طولانی‌ کردن عمر و محافظت از افراد در برابر بیماری‌های قلبی داریم و هنوز هم اولین علت مرگ‌ومیر در دنیای غرب است.

استاملر بیان کرد: استاتین‌ها تاکنون فقط کلسترول را کاهش می‌دهند اما این مورد، یک طبقه دارویی است که تصور می‌کنیم راه جدیدی برای کاهش کلسترول است؛ روشی جدید برای هدف قرار دادن PCSK۹.

یافته‌های تحقیق

مرکز تنظیم کلسترول گیرنده‌های لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL) است که در سطح سلول‌های کبد قرار می‌گیرد و کلسترول را از خون حذف می‌کند و در نتیجه سطح سرمی را کاهش می‌دهد. PCSK۹ در جریان خون تعداد گیرنده‌های لیپوپروتئین با چگالی کم را با علامت‌گذاری برای تخریب آن‌ کنترل می‌کند. بنابراین عواملی که PCSK۹ را مهار می‌کنند، تعداد گیرنده‌های لیپوپروتئین با چگالی کم را افزایش می‌دهند و کلسترول را حذف می‌کنند.

اکسید نیتریک مولکولی شناخته‌شده است که با باز کردن عروق خونی از حملات قلبی پیشگیری می‌کند. در این تحقیق جدید استاملر و همکارانش نشان دادند که اکسید نیتریک همچنین می‌تواند PCSK۹ را هدف قرار داده و آن را مهار کند؛ بنابراین کلسترول را کاهش می‌دهد. آنان یک داروی مولکولی کوچک را شناسایی کردند که بر افزایش غیر فعال‌سازی اکسید نیتریک PCSK۹ عمل می‌کند. موش‌های تحت درمان با این دارو ۷۰ درصد کاهش کلسترول بد یعنی LDL را نشان می‌دهند.

فراتر از کلسترول تا سرطان

این یافته‌ها علاوه بر تاثیر بر متابولیسم کلسترول، ممکن است بر بیماران مبتلا به سرطان تأثیر بگذارد زیرا شواهد در حال ظهور نشان می‌دهد هدف قرار دادن PCSK۹ می‌تواند اثربخشی ایمنی‌ درمان‌های سرطان را بهبود بخشد.

استاملر گفت: PCSK۹ نه‌تنها گیرنده‌های LDL را برای تخریب هدف قرار می‌دهد بلکه باعث تخریب MHC۱(مجموعه سازگاری بافتی اصلی، مولکول‌های پروتئینی روی غشای سلول‌های مختلف بدن) روی لنفوسیت‌ها شده که برای شناسایی سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

PCSK۹ به‌طور موثری از شناسایی سلول‌های سرطانی توسط لنفوسیت‌های پیشگیری می‌کند. بنابراین اگر PCSK۹ را مهار کردید، می‌توانید کنترل سرطان در بدن را تقویت کنید. ممکن است روزی فرصتی وجود داشته باشد که از این داروهای جدید برای این نیاز استفاده کنیم.

یافته‌های این تحقیق در مجله Cell Reports منتشر شده است