از آغاز فصل پاییز که هوا رو به سرما رفت، آلودگی به هوای کلانشهرهایی همچون تهران هجوم آورد و نفس کشیدن را برای مردم دشوار کرد. در حالی هوای تهران دوباره پس از بارش‌های فراوان آلوده شد که در چند روز اخیر آسمان تهران آبی و کوه‌هایش پوشیده از برف شده بود.

پنج سالی است که قانون هوای پاک تصویب شده اما هنوز بسیاری از مواد آن اجرایی نشده این در حالیست که بر اساس این قانون ۱۸ دستگاه مکلف هستند که هر یک به‌ تناسب وظایف خود، اقداماتی را برای کنترل آلودگی هوا در کشور انجام دهند. به جهت اهمیت این موضوع به ۱۰ نکته درباره راهکارهای کاهش آلودگی هوای تهران از زهره عبادتی – معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران – اشاره می‌کنیم:

*در شرایط پایداری دما هستیم؛ به عبارتی با انتشار هر سوخت و منبع انرژی، آلودگی آن در لایه‌های پایینی جو باقی می‌ماند و عملا راهی برای کاهش آلودگی وجود ندارد.

* تلاش می‌کنیم در شرایط پایداری دما در حد توان میزان آلاینده منتشر شده در جو را کاهش دهیم.

*راهکارهای بلندمدت در قانون هوای پاک پیش‌بینی شده‌اند. بخشی از آن‌ها محقق شده‌اند و در حال پیگیری بخش دیگری که محقق نشده، هستیم. ما تکالیف همه دستگاه‌ها را احصا کرده‌ایم و آن‌ها مکلف هستند که وظایفشان را انجام دهند.

*برخی اقدامات مانند توسعه حمل و نقل از اقدامات میان مدت و بلند مدت هستند البته قبل از آن باید نوسازی حمل و نقل رخ دهد چراکه اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌های فرسوده در سطح شهر تهران از عوامل مهم آلودگی هوا هستند و نقش ۲۴ درصدی در انتشار ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون دارند.

* پس از نوسازی باید به موضوع توسعه حمل و نقل پاک مانند مترو، اتوبوس‌های برقی، اتوبوس‌های گازسوز و … بپردازیم‌. آن‌ها عواملی هستند که باتوجه به بارگذاری جمعیت قابل توجه در تهران باید جزو اولویت‌هایمان باشد.

*اولویت بعدی موضوع خودروهای فرسوده است که باید حتما برنامه‌ریزی‌های لازم برای از رده خارج کردن آن‌ها اتفاق افتد. خوشبختانه در ۲۱ خرداد سال جاری قانون ساماندهی صنعت خودرو مصوب شد که یکی مباحث آن به خودروهای فرسوده پرداخته است. سازمان حفاظت محیط زیست در حال پیگیری آن است تا با کمک دستگاه‌های ذی‌ربط مانند وزارت صمت و وزارت کشور دستورالعمل‌ها و راهکارهایی با قابلیت اجرایی و عملیاتی شدن را برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده تدوین کند چراکه بسیار می‌تواند تاثیرات قابل توجهی داشته باشد.

*براساس ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو تردد، حمل بار و مسافر توسط وسایل نقلیه موتوری پس از رسیدن به سن فرسودگی در کلانشهرها ممنوع است. این موضوع نیازمند یک دستورالعمل‌ است که در حال تهیه است تا متولیان بتوانند آن را اجرایی کنند.

*زمان مواجهه با شرایط اضطرار آلودگی هوا مجبوریم تعدادی راهکار کوتاه‌مدت را در پیش بگیریم. در این شرایط نمی‌توان به راهکار بلندمدت فکر کرد.

*براساس گزارش‌های شرکت گاز، مصرف گاز در شهر تهران به‌صورت افزایشی است. فرهنگ‌سازی درباره مدیریت مصرف انرژی بسیار دارای اهمیت است.

* بهینه‌سازی سامانه‌ها، مخازن مصرف‌کننده و به‌طور کلی صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش مصرف سوخت می‌توانند بر کاهش آلودگی هوا موثر باشند.