سیدابراهیم رئیسی و هیأت همراه با کلی آمال و آرزو به پکن رفتند اما به تحلیل کارشناسان آنقدر دست خالی برگشتند که روی شان نشد، این مسئله را اعلام کنند بنابراین به این گفته بسنده کردند «توافق های ما محرمانه بود».

محمدرضا خباز استاندار سابق سمنان در دولت روحانی و فعال سیاسی اصلاح طلب درباره دلایل و دستاورد سفر رئیس جمهور به چین گفت: بزرگترین اشتباه مسئولان ما این است که فکر می کنند روسیه و چین به منافع ملی ایران بیشتر از منافع ملی خودشان توجه می کنند. به هیچ وجه مسکو و پکن حتی منافع موقت خودشان به خاطر منافع ملی ما کنار نمی گذارد.

وی افزود: ما انتظار داریم وقتی چین با ما صحبت از مذاکره می کند، دیگر با رقبا و مخالفان ما ارتباط نداشته باشد، این اشتباه بزرگی است، پکن می خواهد منافع ملی اش را تأمین کند بنابراین برایش عرب، فارس، اروپایی و آفریقایی فرقی ندارد. هر جا بیشتر منافعش تأمین شود، بقیه را کنار می گذارد تا به آن منافع دست پیدا کند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی یادآور شد: چین قرار بود با ما قرارداد ۲۵ ساله امضا کند و همه مقدمات این قرارداد هم مهیا شد اما به محض آنکه رئیس جمهور چین به عربستان رفت و ریاض چراغ سبز به او نشان داد، کلا رنگ عوض کرد و در سخنرانی رسمی خلیج فارس را با نام جعلی یاد کرد، ضمن آنکه قراردادی با عربستان بست که خیلی سنگین تر از قرارداد با ما بود.

وی افزود: رئیس جمهور چین می گوید «من رئیس جمهور چین هستم و منافع کشورم را درنظر می گیرم». چین حتی با روسیه یعنی شریک ایدئولوژیکش نیز با همین رویکرد کار می کند، هرجا منافعش تأمین شد همکاری می کند و هرجا منافعش تأمین نشود همکاری نخواهد کرد.

این نماینده ادوار مجلس بیان کرد: تا امید دولت ما به خارج از کشور باشد و بخواهد با قسمتی از دنیا ارتباط داشته باشد و با بخش اعظم دنیا هیچ ارتباطی نداشته باشد، آش همین آش است و کاسه همین کاسه. مذاکره یعنی بده بستان تا به قول آقای دکتر روحانی معامله برد-برد حاصل شود. اینکه سر میز مذاکره هیچ کدام از طرف ها نخواهند چیزی بدهند قطعا توافقی اتفاق نخواهد افتاد.

وی با بیان اینکه ما نیز باید در مذاکرات نخست منافع خودمان را درنظر بگیریم، افزود: متأسفانه ما چنین رویکردی را در حوزه سیاست خارجی دنبال نمی کنیم و با کشورهایی که همکاری داریم نخست منافع آنها را درنظر می گیریم.

خباز با اشاره به سفر سیدابراهیم رئیسی به چین گفت: پیش از سفر، خیلی درباره این سفر تبلیغات کردند اما این تبلیغات نه تنها نتیجه نداد بلکه عکس عمل شد. می گویند توافقات انجام شده در پکن محرمانه است، اصلا این حرف معنا ندارد چراکه طبق قانون اساسی باید همه موافقت نامه ها و قراردادها با سایر کشورها به تصویب مجلس برسد. ثانیا چه طور مردم موقع رأی دادن محرم هستند اما در موقع اطلاع از توافق های بین المللی نامحرم می شوند. مگر می خواهیم چه کار کنیم؟ معامله اقتصادی با سایر کشورها جنبه محرمانگی ندارد.

وی افزود: وقتی دولت مردم را محرم نمی داند، طبیعتا مردم نیز با برنامه های دولت همراهی نخواهند کرد. نکته دیگر آنکه کارشناسان و صاحب نظران قبل از نهایی شدن هم قرارداد بین المللی باید آن را مورد نقد و بررسی قرار دهند تا مردم در جریان همه جوانب آن قرار بگیرند.

فعال سیاسی گفت: نکته مهم آن است که ارتباط با چین مشکل ما را برطرف نمی کند، همه مشکلات همکاری با چین نیز که برطرف شود، مشکل کشور ما ساختاری است. طبق پیشنهادات اقتصاددانان برجسته کشور، برای حل مشکل تورم، رکود، حفظ و تقویت ارزش پول ملی، جلوگیری از فرار مغزها راه چاره هست اما متأسفانه گوش شنوایی نیست.

وی ادامه داد: دولتی که می گفت من ۷ هزار صفحه برنامه اقتصادی دارد، نه برنامه هایش را به طور شفاف اعلام می کند و نه حاضر است به راهکارهای پیشنهادی افراد متخصص و صاحب نظر گوش کند. تا دولت به علم و منطق برنگردد وضع کشور بهتر از این نخواهد شد