واکنش هم‌پیمانان منطقه‌ای ایران به توافق پکن چه بود؟
ایسنا نوشت: توافق اخیر ایران و عربستان برای آغاز مجدد روابط خود و بازکردن دوباره دفاتر نمایندگی‌هایشان در تهران و ریاض که درواقع می توان آن را در صورت اجرایی شدن سرآغاز تحولات جدیدی در منطقه غرب آسیا دانست با واکنش مثبت هم پیمانان منطقه‌ای ایران در محور مقاومت روبرو شده است، در کنار این که آنها به این موضوع واقف هستند که ایران به نیابت آنها با دولت سعودی مذاکره و گفت‌وگو نکرده است
نوع نگاه و تعامل عربستان با هم‌پیمانان منطقه‌ای ایران و همچنین گروه‌های مقاومت در طول سال‌های گذشته، امر پوشیده‌ای نیست، چنان که بارها عربستان سعودی برخی از این کشورها از جمله عراق و لبنان را به خاطر نوع ارتباطشان با تهران تحت فشار قرار داده است و یا در ارتباط با دولت سوریه و بحران این کشور از معارضین سوری حمایت کرد و طبق برخی از ادعاها به صورت مستقیم و غیر مستقیم از تعدادی از جریانات تکفیری در این کشور نیز حمایت مالی و سیاسی کرده است.
در موضوع یمن و فعالیت انصار الله نیز بارها عربستان مواضع خود را به صورت صریح اعلام کرده و ضمن اعتقاد بر تروریستی بودن انصارالله بارها بر خلع سلاح این گروه که آن را نیروی نیابتی ایران در این منطقه می‌داند تاکید کرده است، همچنین مقامات عربستان سعودی در طول این سال‌ها بارها مخالفت خود را با فعالیت حزب‌الله لبنان و نقش آفرینی این گروه در صحنه سیاسی لبنان اعلام کرده‌اند و ضمن تاکید بر اهمیت خلع سلاح این عضو از جریان مقاومت به نوعی تلاش کرده‌اند که مسبب تمامی مشکلات در لبنان را گروه حزب الله معرفی کنند.
چنان که در آبان سال گذشته «فیصل بن فرحان» رئیس دستگاه دیپلماسی عربستان که کشورش در سال‌های اخیر متهم به تلاش برای ایجاد درگیری‌های داخلی در لبنان است در اظهاراتی در مصاحبه با شبکه «سی ان بی‌سی» آمریکا که از آن به عنوان دخالت آشکار در امور داخلی لبنان ارزیابی می‌شود، ادعا کرد که فضای سیاسی لبنان تحت تسلط حزب‌الله است.
او همچنین اعلام کرد: مشکل اصلی ما در لبنان حزب‌الله است.
به گزارش ایسنا، در پی توافق روز جمعه (۱۹ اسفندماه) ایران و عربستان برای از سرگیری روابط، ممکن است بلافاصه در ذهن برخی از افراد که مسائل منطقه و محور مقاومت را دنبال می‌کنند، این سوال ایجاد شده باشد که با توجه به این موضوع و نوع نگاه مقامات سعودی به هم پیمانان منطقه‌ای ایران و محور مقاومت، وضعیت تعامل ایران با این کشورها و گروه ها چگونه خواهد بود و آیا ایران به نیابت آنها با دولت سعودی مذاکره کرده و در مورد آنها تصمیم‌گیری کرده است؟ در همان ساعت اولیه انتشار این خبر، “سیدحسن نصرالله “دبیرکل حزب الله لبنان در جریان یک سخنرانی عمومی نسبت به این موضوع واکنش نشان داد و به نوعی به دغدغه‌های به وجود آمده در این ارتباط پاسخ داد.
دبیر کل حزب‌الله لبنان در واکنش به توافق میان ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک گفت: این توافق تحولی مهم در منطقه ایجاد می‌کند و نوید دهنده گشوده شدن افقهای جدید در منطقه و لبنان است.
سید حسن نصرالله گفت: نزدیک شدن روابط ایران و عربستان در راستای منافع کشورها و ملت‌های منطقه است.
وی ادامه داد: در صورتی که روند نزدیک شدن روابط بین ایران و عربستان در مسیر طبیعی خود پیش برود می‌تواند افقهای تازه ای فراروی منطقه و همچنین لبنان ترسیم کند.
سید حسن نصرالله با تاکید بر این که نزدیک شدن ایران و عربستان سعودی به یکدیگر هرگز به زیان ملت یمن و سوریه و مقاومت نخواهد بود، اظهار کرد: ما می‌دانیم که ایران حامی جریان مقاومت در منطقه است و با توجه به شناختی که از ایران داریم تهران به نیابت از دیگران و مردم منطقه مذاکره و تصمیم‌گیری نمی‌کند.
شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان نیز روز شنبه ۲۰ اسفند در صفحه توییتر خود در مورد این تحول دیپلماتیک گفت: بازگشت روابط ایران و عربستان نقطه عطفی مهم در راستای ثبات، امنیت و پیشرفت منطقه است.
وی نوشت که این توافق آغازی برای خیر و برکت برای مردم دو کشور و تمام ملت‌های منطقه است.
نعیم قاسم خاطرنشان کرد که این توافق همچنین ضربه‌ای دردناک به طرح صهیونیستی- آمریکایی است که شکست و ناکامی آن را بیشتر می‌کند.
همچنین “عبدالله بوحبیب”، وزیر خارجه دولت پیشبرد امور لبنان که کشور متبوعش با تهران و ریاض روابط نزدیکی دارد و همواره از انجام مذاکرات بین ایران و عربستان حمایت کرده است در اظهاراتی از توافق ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط استقبال کرد و گفت که این توافق تاثیری مثبت بر روابط منطقه‌ای در مرحله پیش رو خواهد گذاشت.
وی گفت که لبنان در طول تاریخ بهای اختلافات منطقه‌ای را داده است و امیدواریم که این گام امنیت وثبات در منطقه و همکاری های مثبت را تقویت کند.
وزیر خارجه دولت پیشبرد امور لبنان با تمجید از تلاشهای عراق و عمان و در آخر چین در راستای کاهش تنش‌ها خاطرنشان کرد که باید از این فرصت استفاده شود و گفت‌وگویی عربی- ایرانی بر پایه احترام به حاکمیت کشورها و عدم دخالت در امور داخلی برگزار شود.
نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان نیز در بیانیه‌ای از توافق ایران و عربستان با وساطت چین تمجید کرد.
وی در بیانیه خود به تلاش های انجام شده در این راستا به ویژه تلاشهای عراق و عمان اشاره کرد.
بری تاکید کرد که این توافق روزنه امیدی است که هیچگاه آن را از دست ندادیم، زیرا باور داریم که خیرخواهی و حکمت و زبان عقل در این امت بسیار بیشتر از چیزی هایی است که باعث اختلافات شود؛ امتی که مشترکات تاریخی و دینی و جغرافیایی دارد و خدا و قبله آن یکی است.
رئیس پارلمان لبنان با تمجید از این توافق تاریخی حکمت سران دو کشور ایران و عربستان را ستود.
وی گفت که این گام آغازی برای باز کردن صفحه جدیدی از روابط محکم میان ایران و تمام کشورهای عربی همجوار بر اساس احترام متقابل به حاکمیت کشورها و استقلال آن ها و همچنین تقویت دوستی و برادری است.
رئیس پارلمان لبنان با اشاره به توافق ایران و عربستان از مسئولان کشور خود خواست که اختلافاتشان را حل کنند و به تفاهم برسند.
به گزارش ایسنا، برخی از مقامات و تحلیلگران معتقدند که کاهش تنش بین ایران و عربستان با از سرگیری روابط مجدد بین دو کشور می تواند تاثیر مستقیمی در وضعیت لبنان داشته باشد؛ چرا که به اذعان این افراد، لبنان یکی از قربانی های رقابت موجود بین تهران و ریاض در منطقه است رقابتی که در بیشتر مواقع به تخاصم و تنش منجر و تاثیر مستقیمی بر وضعیت کشورهایی همچون عراق و لبنان داشته است.
در کنار این تحلیل، روز گذشته فیصل بن فرحان، وزیر امورخارجه عربستان در گفت‌وگو با شبکه العربیه گفت که لبنان نیازمند نزدیکی روابط داخلی است نه نزدیکی روابط ایران و عربستان.
وی گفت که لبنان باید به منافع خود نگاه کند و سیاست مداران این کشور باید منافع لبنان را بر همه چیز ترجیح دهند.
بن فرحان گفت که اگر منافع لبنان بر همه چیز اولویت داده شود این کشور بی شک شکوفا خواهد شد و عربستان نیز در کنار آن خواهد بود
این موضوع با واکنش سفیر ایران در لبنان مواجه شد و مجتبی امانی در صفحه توییتر خود با بازتاب سخنان وزیر خارجه عربستان سعودی به نوعی تاکید کرد که نگاه ایران نیز در مورد لبنان این گونه است.
بسیاری از تحلیلگران منطقه‌ای معتقد هستند که توافق اخیر ایران و عربستان تاثیر مستقیمی بر حل بحران یمن با توجه به نوع تعامل گروه انصارالله با ایران خواهد داشت و این توافق می تواند در وهله اول منجر به آتش بس پایدارتر در یمن شود و محاصره صورت گرفته علیه مردم این کشور را کاهش بدهد.
به گزارش ایسنا، روز جمعه محمد عبدالسلام، سخنگوی جنبش انصارالله و رئیس هیات مذاکره کننده یمن نیز در واکنش به توافق ایران و عربستان گفت :منطقه به بازگشت روابط طبیعی میان کشورهایش نیازمند است تا از این طریق امت اسلامی امنیت از دست رفته خود به دلیل دخالت های خارجی و در راس آن دخالت های صهیونیستی- آمریکایی را پس بگیرد.
وی تاکید کرد که دخالت‌های خارجی در راستای سوءاستفاده از اختلافات منطقه‌ای بوده است و ایران هراسی را برای ایجاد نزاع و درگیری و تجاوز به یمن مورد استفاده قرار دادند.
توافق اخیر ایران و عربستان در پکن مورد استقبال گروه های مقاومت در فلسطین نیز قرار گرفت وطی بیانیه‌های جداگانه‌ای ابراز امیدواری کردند که این توافق، بازتاب مثبتی بر مساله فلسطین و دفاع از حقوق تاریخی و مشروع ملت فلسطین به همراه داشته باشد.
در همین ارتباط خلیل الحیه”، یک عضو دفتر سیاسی جنبش حماس در اظهاراتی گفت که از بازگشت روابط میان تهران و ریاض استقبال می‌کنیم.
وی گفت که این توافق گامی مهم در راستای اتحاد امت و تقویت امنیت وتفاهم میان کشورهای عربی و اسلامی است.
الحیه همچنین تاکید کرد که این امر به سود مساله فلسطین و حمایت از مقاومت در برابر رژیم اشغالگر است.
جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز در بیانیه‌ای تاکید کرد که از توافق ایران و عربستان برای احیای روابط استقبال می‌کند و این توافق گامی مهم در مسیر درست است.
در این بیانیه آمده است که کاهش تنش در منطقه به سود تمام ملت های منطقه و کشورهای عربی و اسلامی است.
جنبش جهاد خاطرنشان کرد که امیدواریم توافق تهران و ریاض بازتاب مثبتی بر مساله فلسطین و دفاع از حقوق تاریخی و مشروع ملت فلسطین به همراه داشته باشد.
به گزارش ایسنا، برخی از تحلیلگران معتقدند که یکی از برندگان غیر مستقیم از سرگیری روابط تهران و ریاض دولت دمشق است چرا که آنها تاکید می‌کنند کاهش رقابت بین دو قدرت منطقه‌ای، باعث کاهش حساسیت دولت ریاض نسبت به نوع تعامل تهران و دمشق خواهد بود و با توجه به نوع اظهارات نسبتا مثبت اخیر مقامات سعودی در مورد سوریه، احتمال این که سوریه بتواند هرچه زودتر به اتحادیه عرب بازگردد و روابط خود را با کشورهای عربی عادی سازی کند، تسریع می‌شود.
در همین چارچوب وزارت خارجه سوریه نیز با استقبال از توافق عربستان و ایران برای از سرگیری روابط دیپلماتیک تاکید کرد که این گام مهم منجر به تقویت امنیت و ثبات در منطقه و گسترش همکاری‌ها خواهد شد.
وزارت خارجه سوریه تاکید کرد که از تلاشهای صادقانه چین در این زمینه قدردانی می‌کنیم.
دمشق تاکید کرد که این اقدام در راستای منافع مردم دو کشور و تمام منطقه خواهد بود.
بر اساس این گزارش یکی از کشورهایی که در سال های اخیر برای از سرگیری روابط ایران و عربستان تلاش و رایزنی های جدی با مقامات تهران و ریاض داشت، دولت عراق بوده است، بغداد برای این که بیش از این تبدیل به مکانی برای رقابت های منطقه‌ای ایران و عربستان نشود و از دیگر سو جایگاه خود را در عرصه تعاملات منطقه‌ای افزایش دهد در مدت اخیر بارها اقدام به تبادل پیام بین تهران و ریاض کرده و با میانجگیری آن ۵ دور از مذاکرات ایران و عربستان در بغداد برگزار شده است. پیش از انتشار خبر توافق ایران و عربستان در پکن، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در گفت‌وگویی تلفنی با “السودانی” نخست وزیر عراق از نقش و تلاشهای عراق برای برقراری مذاکرات بین ایران و عربستان تشکر کرد، پس از اعلام توافق نیز حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگوی تلفنی با همتای عراقی خود از تلاشهای عراق در این زمینه قدردانی کرد.
وزارت امور خارجه عراق، نیز بعداظهر روز جمعه طی بیانیه ای از توافق ایران و عربستان استقبال کرد.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رسمی عراق (واع)، وزارت خارجه عراق در بیانیه اعلام کرد که بغداد از توافق ایران و عربستان و ایجاد صفحه جدیدی از روابط میان دو کشور استقبال می کند.
فادی الشمری، مشاور محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق نیز در صفحه توییتر خود نوشت که توافق همسایگان عزیزمان عربستان و ایران را تبریک می گوییم.
وی نوشت: دیپلماسی اعتدالی منجر به تحکیم روابط و ایجاد ثبات در منطقه می شود و بر صلح جهانی تاثیر می گذارد.
مشاور نخست وزیر عراق گفت که بغداد نقشی محوری برای نزدیک کردن رویکردهای دو کشور ایفا کرد.
قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق نیز در صفحه توییتر خود نوشت که از تلاش های عراق و عمان و چین که منجر به توافق تاریخی میان ایران و عربستان شد تقدیر می کنیم.
وی نوشت: ما یقین کامل داریم که این توافق نتایج مثبتی برای عراق و منطقه و جهان به دنبال خواهد داشت و تاکید می کنیم که گفت وگوی دیپلماتیک بهترین راه برای حل اختلافات و درگیری میان کشورهای دوست و برادر است.
سید عمار حکیم رهبر جریان حکمت ملی عراق نیز در یک موضع گیری رسانه ای گفت: از توافق پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان خود استقبال می‌کنیم.
وی ادامه داد :چنین توافقی به شکل موثر به ثبات و اقتدار منطقه کمک خواهد کرد و آن را از پیامدهای منفی اختلافاتی که میان کشورهای تاثیرگذار رخ می دهد، دور نگه می دارد
