ژنرال دنیل کاربلر، فرمانده دفاع موشکی و فضایی ارتش ایالات متحده در پاسخ به پرسش سنای آمریکا که آیا اوکراین می‌تواند به گنبد آهنین مجهز شود، تنها گفت که پنتاگون در حال حاضر یک سامانه گنبد آهنین آماده استقرار دارد.

اخیرا آنگوس کینگ، عضو مستقل مجلس سنای آمریکا در جلسه زیرکمیته نیروهای استراتژیک سنا این پرسش را مطرح کرد که چرا در اوکراین سامانه گنبد آهنین تعبیه نشده است. او گفت: ما در ساخت آن کمک کردیم و چیزی حدود سه میلیارد دلار به اسرائیل فرستادیم تا گنبد آهنین بسازد. با توجه به اینکه امروز مهم‌ترین مسئله اوکراین دفاع موشکی است، آیا این سامانه نمی‌تواند برای کی‌یف بسیار مهم و کارآمد باشد؟

جان پلام، دستیار وزیر دفاع آمریکا در امور سیاست فضایی در پاسخ به پرسش سناتور آنگوس کینگ گفت که کمک‌های آمریکا به اوکراین سلاح‌هایی را شامل می‌شود که در انبارهای ایالات متحده موجود باشند، مانند موشک‌های پاتریوت.

او ادامه داد: ما سرمایه‌گذاری چشمگیری در پدافند موشکی انجام داده و متحدانمان را هم تشویق می‌کنیم که همین کار را کنند. (اما) من اطلاعی ندارم که آیا سامانه گنبد آهنین به اوکراین داده می‌شود یا نه.

کاربلر گفت که آمریکا «در حال حاضر دو سامانه گنبد آهنین دارد. آموزش با تجهیزات جدید یکی از آن‌ها به پایان رسیده و آماده به‌کارگیری است و آموزش‌های سامانه دیگر در جریان است. در نتیجه ارتش آمریکا یک سامانه گنبد آهنین دارد که در صورت درخواست، می‌تواند مستقر شود.»

بسیاری از این اظهارات کاربلر این برداشت را کردند که آمریکا قصد دارد اوکراین را به گنبد آهنین مجهز کند، اما سخنگوی فرماندهی دفاع موشکی و فضایی ارتش ایالات متحده مدعی شد که منظور کاربلر در واقع امکان استقرار این سامانه در فرماندهی یکپارچه رزمی آمریکاست، نه اوکراین.

ساخت گنبد آهنین

سامانه دفاع هوایی و موشکی گنبد آهنین به سفارش دولت اسرائیل و توسط شرکت نظامی اسرائیلی «رافائل» ساخته شد. دولت اسرائیل در ابتدا بودجه استقرار دو سامانه نخستین را تامین کرد، اما از آغاز این پروژه در ۲۰۱۱ تا امروز، ایالات متحده ۲.۶ میلیارد دلار به توسعه آن اختصاص داده و کمک کرده تا سامانه‌ها و موشک‌های رهگیری مضاعفی به آن اضافه شود. ایالات متحده هم به دو سامانه گنبد آهنین مجهز است و رافائل و شرکت آمریکایی «ریتون» مشترکاً اجزای موشک‌های رهگیری را برای آمریکا می‌سازند.

از سوی دیگر، ‌آمریکا برای ارسال این سامانه به دیگر کشورها، به اجازه اسرائیل به عنوان سازنده اصلی این سامانه نیاز دارد.

دفتر نخست‌وزیر اسرائیل از اظهارنظر درباره اینکه آیا اظهارات کاربلر به معنای موافقت اسرائیل با ارسال این سامانه‌ها به اوکراین است، خودداری کرد.

اوکراین دوشنبه از اسرائیل به دلیل اعزام دیپلمات‌های ارشد وزارت خارجه‌اش به مسکو انتقاد کرد. یک دیپلمات ارشد اوکراینی گفت که اسرائیل دارد با «جنایتکاران روس» کما فی السابق رفتار می‌کند.

گنبد آهنین به کار اوکراین می‌آید؟

اوکراین در مسئله گنبد آهنین سیگنال‌های مختلفی فرستاده است. در سال گذشته میلادی سفیر اوکراین در اسرائیل گفت: ما به گنبد آهنین نیاز داریم تا از زنان و کودکان در برابر حملات موشکی روسیه محافظت کنیم.

از سوی دیگر، اولکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین گفت: گنبد آهنین حفاظتی در برابر موشک‌های بالستیک و کروز ارائه نمی‌کند.

عملکرد گنبد آهنین بدین شکل است که رادارهایش با بررسی مسیر حرکت یک پرتابه، نقطه فرود آن را پیش‌بینی می‌کنند. اگر پردازنده گنبد آهنین به این نتیجه برسد که پرتابه‌ای قرار است فرود آید، به سامانه موشکی دستور رهگیری آن پرتابه را می‌دهد. از این رو، این سامانه که در حال حاضر حدود ۱۲ دسته از آن در جهان وجود دارد، عمدتا برای دفاع در برابر راکت‌های کوتاه‌برد و گلوله‌های توپخانه کارایی دارد، یعنی پرتابه‌هایی که مسیر پروازی قابل پیش‌بینی دارند، نه موشک‌های هدایت‌شونده و پیشرفته‌ای که می‌توانند تا آخرین لحظه طوری حرکت کنند که پردازنده گنبد آهنین آن‌ها را تهدید برای خود قلمداد نکند.

از سوی دیگر، حدودا ۱۰ دستگاه از این ۱۲ سامانه در اختیار اسرائیل است، اما همه این ۱۰ سامانه هم نمی‌توانند تمامی اراضی اشغالی را پوشش دهند. این در حالیست که اوکراین ۱۱ برابر اسرائیل وسعت دارد و ارسال یک سامانه گنبد آهنین به این کشور تنها بخش ناچیزی از خاکش را در برابر راکت‌ها و گلوله‌های توپخانه حفاظت می‌کند