حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمی گفت: وقتی که می گویید در انتخابات شرکت کنید ما می گوییم شما آنها را که نمی پسندید بیرون کرده و از حق شهروندی محروم کرده اید و راهها را بر روی آنها بسته اید.

رئیس جمهور اسبق کشور این سخنان را روز گذشته در جمع اعضای هیأت رئیسه جبهه اصلاحات ایران که به دیدار وی رفته بودند، بیان کرد.

وی در ادامه این اظهارنظر خود گفت: بله، اصلاح طلبان و بسیاری از مردم حق دارند و می خواهند در انتخابات شرکت کنند اما باید روزنه ای وجود داشته باشد که بتوان شرکت کرد. البته این که اصلاح طلبان بخواهند در انتخابات شرکت کنند یا نه، بستگی به تصمیم جبهه اصلاحات دارد؛ اما بالاخره حکومت باید راه ها را باز کند، حتی راههای حداقلی و نمی شود همه راهها را بست و باز هم انتظار شرکت گسترده داشت.

خاتمی با بیان این که من بارها دیدگاه خودم را از منظر اصلاح طلبی یادآور شده ام و حتی در مقدمه بیانیه ١٥ ماده ای بیان کرده ام این روند و روال حکمرانی که وجود دارد، نه به نفع مردم است و نه در دراز مدت قابل دوام!، افزود: از سوی دیگر ما نمی خواهیم نظام از پا درآید؛ زیرا همانطور که گفتم براندازی را نه ممکن می دانم و نه مطلوب و حتی معتقدیم بسیاری از کسانی که ادعای براندازی دارند، موفق نمی شوند و اگر هم موفق شوند از جمله با کمک نیروهای خارجی خواهد بود که در این صورت ایران ما دچار هرج و مرج و خسارت های فراوان‌تری خواهد شد و نیز رنج و مصیبتی بر مردم که خواسته اصلی آنها زندگی کردن است، وارد می شود که به مراتب بیشتر از حال و گذشته خواهد بود و ایران عزیز بیش از پیش آسیب خواهد دید.

رئیس دولت اصلاحات با تأکید مجدد بر این که ما هم با براندازی مخالفیم و هم با نحوه حکمرانی که وجود دارد، گفت: بنابراین به اینجا رسیدیم که خود اصلاحی شاید کم هزینه ترین و بهترین راه باشد. البته به شرطی که حاکمیت نظرات خیرخواهانه دیگران را تحمل کند و دست به اصلاح خود چه در ساختار، چه رویکرد و چه رفتار بزند.

وی اضافه کرد: ولی به نظر می رسد حاکمیت این پیشنهاد خود اصلاحی را هم یک نوع انحراف می داند و با آن نیز برخورد می کند و با شیوه و روشی که ما گفتیم نظام اصلاح شود و بماند و به هم نخورد، موافق نیست. در حالی که اگر خود اصلاحی صورت نگیرد به این معناست که حکومت در میان مدت به سمت خود براندازی پیش خواهد رفت. چرا که این روال حکمرانی، روالی نیست که بتواند تداوم داشته باشد.

خاتمی در ادامه به چرایی شکل گیری جبهه پرداخت و گفت: یکی از مشکلات اساسی این است که در کشورهایی مثل ما و با این نحوه حکمرانی چیزی به عنوان حزب، سندیکا، صنف به صورت نهادینه جا نیفتاده و به رسمیت شناخته نمی شود.اگر ما حزب و صنف به معنای واقعی داشتیم، دیگری نیازی به جبهه نبود. سابقه احزاب شاهد این ماجراست؛ آنها یا قدرت ساخته اند و ابزاری در دست قدرت و یا متکی به بیگانه در خارج از کشور، و اگر هم استقلال داشته اند خیلی زود از صحنه خارج شده یا از کار افتاده اند. در حالی که احزاب باید قدرت ساز باشند و نه قدرت ساخته!

وی افزود: ما حزب به این صورت که در نظامهای مردم سالار هست نداریم و چند حزب هم بودند که نتوانستند پا بگیرند چرا که یا مردم به آنها اعتنایی نکردند و خود به خود از بین رفتند و یا حکومت اجازه رشد به آنها نداد. بنابراین به گروههایی با سلایق مختلف اصلاح طلبی که عنوان حزب و یا تشکیلات را دارند، گفته شد بیاییم این پراکندگی را سامان دهیم و گروههایی که به هم نزدیکترند، به طور موقت جبهه تشکیل دهند.

خاتمی با بیان این که جبهه به این معنا نیست که در آن اختلاف وجود ندارد، گفت: همانطور که میان دو حزب و یک جناح هم اختلاف وجود دارد، در جبهه هم اختلاف هست. جبهه ای که در درونش اختلاف نباشد معنا ندارد. اما مهم این است که با تدبیر و عقلانیت کاری کنیم که اختلاف حل شود و به نزاع تبدیل نگردد. البته این کار مهمی است که مدیریت و هیأت رئیسه جبهه باید انجام دهند و ضمن رعایت بی طرفی نسبت به همه افراد و گروهها، اهداف و وجوه مشترک میان آنها را پیدا کرده و به حفظ انسجام و وحدت کمک کنند.

وی تأکید کرد: البته ضمن آن که اختلافات در جبهه را باید به رسمیت شناخت اما یک چارچوب و اصولی هم باید تعریف شود تا بر اساس آن چارچوب هر نوع فعالیتی انجام گیرد، به خصوص در تصمیمات خاص! به این معنا که بحث و صحبت شود و نظرات مختلف با هم برخورد کند و به یک جمع بندی برسد. سپس وقتی جبهه با روشی دموکراتیک به یک جمع بندی با رأی اکثریت رسید، نتیجه آن باید عملی شود. اگر کسی در جبهه برخلاف اصول و معیارها و آن چارچوب عمل کرد، قابل قبول نیست.

خاتمی گفت: وقتی می گویند انسجام، به این معنا نیست که همه تابع یک نظر باشند. اما اگر چارچوبی پذیرفته‌ایم، انسجام و منطق حکم می کند در عمل نظر اکثریت مبنا قرار گیرد و باید انجام شود.

نه این که اگر نظرات افرادی، رأی اکثریت را نیاورد بگویند ما می رویم و نظر خودمان را انجام می دهیم، این که صحیح نیست و نمی شود فردی بگوید چون این نظر جبهه را قبول ندارم پس خلاف آن را انجام می دهم، این غیر منطقی است.

رئیس دولت اصلاحات ضمن انسجام بخش خواندن مدیریت بهزاد نبوی در جبهه اصلاحات طی دوره قبل گفت: جا دارد در همینجا از آقای نبوی تجلیل کنم، با اینکه ایشان انسانی صاحب نظر و تحلیل در سیاست هستند و سوابق مبارزاتی چه پیش از انقلاب و چه بعد از انقلاب دارند، همواره به عنوان یک انسان فداکار، پیگیر مسائل تشکیلاتی هستند و توانستند نسبت به اختلاف های درون جبهه بیطرفانه و با درایت مدیریت کنند.

وی در خصوص انتخاب رئیس این دوره جبهه اصلاحات گفت: آقای نبوی اگر کنار رفتند به خواست خودشان این کار صورت گرفت. الحمدالله خانم منصوری جایگزین ایشان شدند که فرد توانایی هستند و من مدیریت و تدبیر خانم منصوری را به خوبی می شناسم.

خاتمی در ادامه در پاسخ به درخواست ارائه رهنمودهایی به جبهه خطاب به اعضای هیات رئیسه گفت: توجه داشته باشید به هرحال این جبهه تشکیل شده است پس تلاش کنید اولا به هیچ قدرتی وصل نباشید و شما خودتان رهنمود ساز باشید و من هم به عنوان یک عضو کوچک جریان اصلاحات نظر خودم را می گویم. توقع من اما این است که جبهه کاملاً مستقل و بدون اتکاء به ارشاد و راهنمایی دیگران تصمیم بگیرد و البته این صلاحیت را هم دارد. در عین حال جبهه باید جستجو کند و ببیند به جز راههای تجربه شده، چه راههای مدنی دیگری برای اصلاحات وجود دارد تا انجام گیرد.

آذر منصوری: شاهد افزایش روند خالص سازی هستیم

آذر منصوری رئیس جبهه اصلاحات نیز در ابتدای این دیدار ضمن قدردانی از مواضع رو به جلو خاتمی به خصوص مواضعی که بعد از جنبش زن زندگی و آزادی اتخاذ کرده است، گفت: به هر حال امسال انتخابات را در پیش رو داریم و با اینکه ما بنا نداشتیم به این زودی وارد بحث تحلیلی و تجویزی در مورد انتخابات شویم، اما تصویب و ابلاغ قانون جدید انتخابات که به نظر یک نوع خودتحریمی در راستای خودبراندازی است و نیز اعلام زود هنگام زمان ثبت نام ها موجب شد جبهه وارد فاز جدید و ناگزیری از اعلام موضع و صدور بیانیه شود.

وی با بیان این که ما به عنوان جریانی که خود را اصلاح طلب می دانیم مدام باید از حاکمیت و جامعه تحلیل دقیق و واقع بینانه داشته باشیم، افزود: در حال حاضر شاهد افزایش روند خالص سازی هستیم که از نگاه عاملان و حاملان آن، باید مقدمات ظهور را فراهم کند. آنها بدون توجه به هشدارها در مورد شکاف ها و گسست های موجود و روند فراینده بحران های همه جانبه و نیز فقدان مشروعیت سیاسی، از یک طرف رای همه مردم را نادیده می گیرند و از طرف دیگر هم از طریق ارائه لوایحی چون حجاب وعفاف عملا بر صورت جامعه چنگ می زنند. حالا در چنین شرایطی و با توجه به روندی که در جریان است، باید ببینیم آیا می توانیم تاثیر گذار باشیم یا نه؟ به این ترتیب که بتوانیم از یک سو سرمایه اجتماعی اصلاح طلبان را احیا کنیم و از سوی دیگر نهاد انتخابات و صندوق رای را به صاحبان اصلی آن بازگردانیم.

رئیس جبهه اصلاحات همچنین در باره رویکرد اعضای جدید هیأت رئیسه این جبهه گفت: سعی ما در جبهه همگرایی و انسجام حداکثری است، اما قاعده تصمیم گیری ها بر مبنای سازوکار مصوب جبهه با رای اکثریت است و طبعا اعضا اعم از حقیقی و حقوقی باید پایبند به تصمیمات جمعی باشند و البته امیدواریم اجماع معناداری در این دوره شکل بگیرد.