عارف وارد معرکه انتخابات مجلس می‌شود؟ /اختلاف بین اصلاح طلبان جدی است
ایسنا نوشت: اصلاح‌طلبان در آستانه انتخابات مجلس شورای اسامی همچنان دچار بلاتکلیفی بوده اما حامیان حسن روحانی برای ورود به مجلس دوازدهم آماده شده‌اند
اصلاح‌طلبان دچار تشتت هستند. جبهه اصلاحات به عنوان مرجع تصمیم‌گیری در این جریان ضمن اعتراض به چگونگی بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات، فعلا بنایی برای اتخاذ تصمیم ندارد اما احزاب اصلاح‌طلب هرکدام دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به چگونگی حضور در انتخابات دارند و برخی به دنبال تهیه لیست‌های خود بوده و برخی دیگر چنین قصدی ندارند. آنهایی که قصد حضور در انتخابات را دارند، اعلام کرده‌اند مهمترین چالشی که با آن مواجه هستند، تعداد کم افرادی است که از سوی این جریان در انتخابات شرکت کرده و تایید صلاحیت گرفته‌اند.
جریان اعتدال حامی حسن روحانی هم معتقد به حضور در انتخابات بوده و در حال آماده کردن لیست انتخاباتی خود است.
در ادامه آرایش سیاسی حزب اعتدال و توسعه و جریان اصلاحات را مرور می کنیم:
امید حامیان حسن روحانی به کرسی‌های سبز بهارستان
جریان اعتدال که منتسب به دولت یازدهم و دوازدهم هستند به صورت جدی وارد انتخابات مجلس شورای اسلامی شده اند. محمود واعظی رئیس دفتر رئیس دولت یازدهم و دوازدهم در مقطع ثبت‌نام انتخابات گفته بود:«سیاست ما بر این بود که افراد را تشویق به ثبت‌نام کنیم چون نمی‌دانستیم تا ۶ ماه بعد چه اتفاقی می‌افتد. دبیرکل حزب، آقای نوبخت اسم نوشتند، تعدادی از دبیرهای استانی، تعدادی از اعضای شورای مرکزی و تعدادی از اعضای دفتر سیاسی در تهران ثبت‌نام کردند. در استان‌ها هم طبق خبرهایی که به ما رسیده ثبت‌نام انجام شده ولی منتظر هستیم ببینیم نتیجه چه پیش می‌آید. از اعضای دولت قبل هم تعدادی مثل آقایان علوی، جمشید انصاری، و چند نفر از استانداران ثبت‌نام کردند.»
وی درباره نظر حسن روحانی درباره ثبت‌نام اعضای دولت اعتدال و امید در انتخابات، تصریح کرد:« من در جلسه‌ای که بودم از آقای روحانی مشورت خواستند و ایشان گفتند کسانی که علاقه‌مند و آماده هستند، نظرم مثبت است که ثبت‌نام کنند. به همین جهت نظر ایشان به استانداران هم گفته شده و تعدادی از آنها هم ثبت‌نام کردند.» حسن روحانی برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری ثبت‌نام کرده است.
فعلا تا این مرحله از بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات، ۱۰ نفر از اعضای شورای مرکزی اعتدال و توسعه در تهران تایید صلاحیت شده اند. به نظر می رسد شاید حزب اعتدال و توسعه که مهمترین حامی حسن روحانی محسوب می‌شود به دنبال ائتلاف با سایر نیروهای همسو باشد. محمدباقر نوبخت دبیرکل این حزب در این زمینه اظهار کرده است:« من برمی‌گردم به خود حزب اعتدال و توسعه که رسماً اعلام کردیم ما از این فرصت استفاده می‌کنیم و وارد می‌شویم که نه تنها از نیروهای شایسته درون حزبی خودمان استفاده بکنیم بلکه از سایرین هم استفاده بکنیم چون ما همیشه یک مقدار فراتر از بحث حزب عمل می‌کنیم یعنی اعتقادمان این است که حزب ما تمامیت خواه نباید باشد.»
البته نوبخت اعلام کرده است که ایجاد لیست ائتلافی با ترکیبی از اصولگرایان معتدل و جریان اصلاح طلبان معتدل یا حضور مستقل حزب در انتخابات تا یک ماه آینده مشخص می‌شود.
اوج گرفتن بلاتکلیفی در جریان اصلاحات؛ صندوق‌محوری یا جامعه‌محوری؟
در بین جریان‌های سیاسی، اصلاح‌طلبان مایل‌اند که اینگونه القا کنند که تحرک انتخاباتی خاصی ندارند البته شاید فعالیت آنها به گستردگی رقیب نباشد اما آنها هم فعالیت خود را دارند. جبهه اصلاحات در ابتدای امسال ساختار خود را بازسازی و با انتخاب دبیرکل و اعضای جدید، فعالیت خود را آغاز کرد. آذر منصوری رییس جبهه شد و محسن هاشمی، فاطمه سعیدی، محسن آرمین، فخرالسادات محتشمی‌پور، آذر منصوری، محسن امین‌زاده، بهزاد نبوی، اسماعیل گرامی‌مقدم، محمد مقدم، بدرالسادات مفیدی، عماد بهاور، حسن رسولی، غلامرضا ظریفیان، محمدرضا جلایی پور و صمدی معروف، عضو حقیقی مجمع عمومی جبهه اصلاحات شدند. ۳۱ حزب هم عضو حقوقی جبهه اصلاحات شدند.
در مقطع ثبت‌نام انتخابات مجلس، جبهه اصلاحات اعلام کرد توصیه‌ای برای حضور در انتخابات ندارد و افراد براساس تشخیص خود عمل کنند. پس از بررسی صلاحیت داوطلبان هم آنها اعلام کردند که چهره شاخصی در انتخابات ندارند. اصلاح‌طلبان ادعا کردند که شرایط برای حضور در انتخابات و مشارکت سیاسی فراهم نیست و در بررسی صلاحیت سخت‌گیری زیادی شده و صلاحیت همان تعداد محدودی از این جریان هم که ثبت نام کرده بودند، تایید نشده است.
با این حال رویکرد اصلاح‌طلبان نسبت به انتخابات متفاوت است. جواد امام سخنگوی جبهه اصلاحات درباره فعالیت انتخاباتی جبهه اصلاحات بیان کرده بود که «هنوز تصمیمی در خصوص انتخابات در این جبهه گرفته نشده است.» جبهه اصلاحات در انتخابات دوره گذشته مجلس هم از ارائه لیست انتخاباتی خودداری و تصمیم در این زمینه را به خود احزاب واگذار کرد.
در میان اصلاح‌طلبان گرایش‌های مختلفی نسبت به حضور در انتخابات وجود دارد. برخی احزاب تمایلی به حضور تشکیلاتی در انتخابات ندارند و برحی احزاب معتقدند که باید در انتخابات حضور یافت حتی اگر احتمال موفقیت کم باشد. علیرضا خامسیان از چهره‌های سیاسی و رسانه‌ای اصلاح‌طلب درباره این گرایش‌ها گفت:« یک دیدگاه معتقد به جامعه‌محوری بوده و معتقد است باید از صندوق رای فاصله گرفت و بیرون از قدرت سیاسی به دنبال تقویت نهادهای مدنی بود. دیدگاه دیگر معتقد است که باید کنش سیاسی از طریق صندوق رای انجام شود. حزب اتحاد ملت در دیدگاه جامعه‌محور و حزب کارگزاران در دیدگاه صندوق محور قرار دارند البته افرادی از اتحاد ملت در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند که بیانگر نگاه‌های مختلف به موضوع جامعه محور بودن جریان اصلاحات است.»
سعید نورمحمدی سخنگوی حزب ندای ایرانیان با انتقاد از گرایش جامعه‌محور در جریان اصلاحات اظهار کرد: «این دسته از دوستان دروغ می‌گویند. جامعه محوری تعریف مشخصی دارد. یک جریان سیاسی و حزب سیاسی که هیچ ارتباطی با جامعه ندارد، نمی‌تواند مطالبات جامعه را مطرح نکند اما ادعای جامعه محوری داشته باشد. درحال حاضر جامعه محوری، دروغ بخشی از احزاب اصلاح‌طلب برای تئوریزه کردن مخالفتشان با جریانی است که اعتقاد دارند نباید صندوق‌های رای را رها کرد. در شرایط کنونی در جبهه اصلاحات تعدادی حزب وجود دارد که در تمام اتفاقات سال گذشته حتی یک بیانیه در حمایت ازحقوق شهروندان نداده‌اند اما درجلسه جبهه اصلاحات صدای بلندی دارند که ما جامعه محور هستیم و مثلا حزب ندای ایرانیان و کارگزاران صندوق محور هستند. چطور می‌شود یک حزب در مهمترین مسائل که باید بیانیه دهد، سکوت می‌کند اما ادعای جامعه محوری دارد؟»
حزب کارگزاران سازندگی از جمله احزابی است که اعتقاد به مشارکت در انتخابات دارد. این حزب در انتخابات مجلس یازدهم هم لیست خود را ارائه کرد و مجید انصاری را در سر لیست خود قرار داد اما موفقیتی بدست نیاورد. اکنون هم این حزب به ارائه لیست انتخاباتی خود فکر می کند. محسن هاشمی رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران درباره لیست انتخاباتی حزب متبوع خود گفت:« منتظر تایید صلاحیت‌ها از طرف شورای نگهبان هستیم. آن وقت تصمیم می‌گیریم که می‌توانیم لیستی ببندیم یا خیر…باید نتیجه احراز صلاحیت‌ها مشخص شود و ببینیم در هر نقطه از ایران صلاحیت چه کسانی تایید شده و در نهایت می‌شود لیستی بست یا خیر. البته تعداد اعضای شاخصی که ثبت‌نام کردند بسیار کم است تا جایی که از حزب کارگزاران سازندگی فقط نمازی و تاج‌الدین ثبت‌نام کردند اما آنهایی هم که ثبت‌نام کرده بودند، تایید صلاحیت نشدند.»
از سویی حزب اتحاد ملت منتقد جدی نحوه برگزاری انتخابت است. در جلسه دفتر سیاسی این حزب در مقطع اعلام اولیه بررسی صلاحیت داوطلبان در هیات‌های اجرایی اعلام شد که «موضوع روند جاری در انتخابات و اعلام نتیجه بررسی صلاحیت کاندیداهای انتخابات مجلس شورای اسلامی توسط هیئت های اجرایی مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت. با تاکید بر اینکه علاوه بر روندهای قبلی، نتیجه اعلام شده نیز نشان داد همچنان هیچ اراده‌ای برای برگزاری یک انتخابات رقابتی با مشارکت قابل قبول شهروندان وجود ندارد. همانطور که پیشتر و همزمان با ابلاغ قانون جدید انتخابات گفته شده بود، این قانون لوازم خود تحریمی در انتخابات مجلس دوازدهم را کامل کرد و در این شرایط نمی‌توان از جریان های سیاسی منتقد وضع موجود انتظار فعالیت انتخاباتی داشت.»
رسول منتجب‌نیا دبیرکل حزب جمهوریت ایران اسلامی که عضو جبهه اصلاحات هم نشده است، در مقطع زمانی ثبت‌نام انتخابات درباره رویکرد انتخاباتی این حزب بیان کرد:« فعلا در جمهوریت هم به این جمع بندی نرسیدیم که افراد حتما ثبت‌نام کنند یا نکنند و افراد را آزاد گذاشتیم تا اگر خواستند ثبت‌نام کنند و اگر از فیلتر مجریان و ناظران گذشتید، ما بررسی کرده و در صورت تصمیم‌گیری نهایی، از آنها حمایت خواهیم کرد.»
اخیرا محمدرضا خباز فعال سیاسی اصلاح‌طلب اعلام کرده است که محمدرضا عارف هم جلسات انتخاباتی خود را آغاز کرده است. علیرضا خامسیان از چهره‌های سیاسی و رسانه‌ای نزدیک به عارف درباره رویکرد انتخاباتی عارف گفته است که «او نخبگان، استانداران ادوار و جوانان را به حضور در انتخابات تشویق کرده است اما منتقد رویکرد دستگاه‌های اجرایی و نظارتی انتخابات است.»
عزم حامیان روحانی و بلاتکلیفی اصلاح‌طلبان
خامسیان با تایید دیدار عارف با استانداران ادوار اعلام کرده است که «او استانداران ادوار را به حضور در انتخابات تشویق کرده است.» وی درباره احتمال ارائه لیست از سوی عارف، گفت:« این مساله قابل پیش بینی نیست. باید ببینیم جریان اصلاحات به سمت ارائه لیست می رود یا نه و آیا اصلا کاندیدی باقی می‌ماند که لیست بسته شود یا نه؟»
محمدعلی ابطحی عضو مجمع روحانیون مبارز نیز با اشاره به برگزاری جلسه اواخر مهرماه این مجمع نوشت:«در جلسه بحث های خوبی شد. خانم آذر منصوری رییس این جبهه از کارهایی که کرده اند حرف زد. نکته قابل توجه این بود که در مورد انتخابات قرار نیست زود تصمیم شان را اعلام کنند. واقعا چه عجله ای؟… اما اتفاقات سال گذشته نشان داد که براندازان هم نمی‌توانند موفق شوند. از سوی دیگر نمی‌شود در برابر رفتار حکومت هم که در بسیاری از موارد سیاست‌ها و رفتار غلطی دارد، ساکت بود. دو طرف نمی‌گذارند اصلاح امور محور باشد. میانه‌ترین جریان و واقع بین‌ترین آن باز هم عملا اصلاحات است. اما اصلاح‌طلب‌ها نه بر حاکمیت اثر دارند و نه در بین مردم سخنانشان شنیده می شود.»
در جمع‌بندی باید اشاره کرد که جبهه اصلاحات هم هنوز تصمیمی مشخص برای نحوه حضور در انتخابات نگرفته است. شاید پس از اعلام نتیجه بررسی صلاحیت‌ها، تکلیف این جریان مشخص شود
