سایه تب کنگو بر سفره مشهدی ها

شیوع تب کنگو در خراسان رضوی طی روزهای اخیر موجب کاهش شدید تقاضای گوشت قرمز در این استان شده است و مصرف کنندگان به دلیل خطرات احتمالی همچنان نگران ابتلاء به این بیماری هستند.

به گزارش خبرنگار مهر، سکوت حاکم بر قصابی های مشهد تایید می کند که مشکلات مربوط به تب کنگو در این کلانشهر مذهبی، مردم را از مصرف گوشت منصرف کرده است.

در حالی که مقام های رسمی بر سلامت گوشت های کشتارگاه های مشهد صحه می گذارند و استفاده از آنها را فاقد هر گونه خطر ذکر می کنند، شواهد حاکی از آن است که مصرف گوشت قرمز در مشهد 80 درصد کاهش یافته و کسادی در داد و ستد دست اندارکاران تهیه و تولید این ماده پروتئینی مشهود است.

آمارهای ضد و نقیض از تعداد فوت شدگان ناشی از تب کنگو و ناتوانی مسئولان بهداشتی در ارائه تصویری مناسب از وضعیت این بیماری مرگبار در سطح شهر، نگرانی ها را افزایش داده است.

گرچه مسئولان دامپزشکی از بدون مشکل بودن کشتارگاه های رسمی سخن می گویند، اما در این اظهارات وجود خطر در کشتارگاه هایی که در شهر و روستا و به ویژه حاشیه شهر مشهد در منازل و قصابی های فاقد مجوز انجام می شود، کاملا تایید می شود.

در شهر مشهد مثل خیلی از نقاط ایران واحدهای عرضه گوشت مستقر در نقاط دور دست شهر، مبادرت به کشتار غیر مجاز و عرضه آن به مردم می کنند.

مناطقی مثل شهرک رجایی و باهنر، پنج تن، دروی، التیمور که در مجموع 500 تا 700 هزار نفر جمعیت دارند از کانون های قابل ذکر، ذبح دام بدون کنترل های دامپزشکی و مهمتر از آن عرضه گوشت در خارج از یخچال به شمار می روند.

از سویی عدم کنترل مراکز فروش گوشتهای ارزان در برخی نقاط مشهد از جمله میدان شهدا، خیابان طبرسی، خیابان گاز و بلوار رسالت که در گذشته نیز به خاطر فروش چرخ کرده سنگدان مرغ و سیرابی و چربی در معرض انتقاد قرار داشته اند امروز به محل هایی برای پرهیز بیشتر مردم تبدیل شده اند.

به نظر می رسد این روزها بیشتر از ماهیت تب کنگو، شایعات وضعیت مدیریت در پردازش اطلاعات، شایعات و تحلیل ها دردسر ساز شده است که مسئولان باید در خصوص آن چاره اندیشی کنند.

ردپای تب کنگو در تمام خراسان رضوی

رئیس اداره مبارزه با بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان وزارت بهداشت با اشاره به اینکه ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو یک مسئله جدید در کشور نیست و طی 10 سال گذشته هر سال تعداد مورد ابتلا و مرگ ناشی از این بیماری را داشته‌ایم می گوید: مهمترین مسئله در مورد این بیماری این است که افراد در معرض خطر این بیماری که بیشتر دامداران، کارگران کشتارگاهها و قصابان هستند آگاهی لازم را برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری به دست آورند.

محمدرضا شیرزادی با بیان اینکه بیش از همه دامداران، کارگران کشتارگاهها و پرسنل بهداشتی درمانی در خطر این بیماری هستند می گوید: تعداد مبتلایان بیماری تب کریمه کنگو از ابتدای سال به ۹ نفر رسید و ۲۷ نفر نیز مشکوک به این بیماری هستند، این بیماری تقریباً در تمام استانها وجود دارد.

وی می افزاید: تعداد موارد مرگ ناشی از این بیماری در کشور همان دو نفر در مشهد است که قبلا اعلام شده بود اما تعداد موارد قطعی شناسایی شده این بیماری به 10 نفر رسیده که 6 نفر در مشهد، یک نفر در مازندران و 3 در سیستان و بلوچستان بوده است.

وی می گوید: 27 نفر دیگر نیز در استانهای مختلف کشور مشکوک به این بیماری هستند و علایم این بیماری را که مهمترین آنها تب است دارند، این افراد تحت نظارت و قرنطینه هستند و تا زمان تأیید یا رد بیماری آنها جلوی سرایت بیماری از طریق آنها گرفته می شود.

فعلا جلوی پای عروس گوسفند نکشید

رئیس اداره مبارزه با بیماریهای مشترک بین انسان و دام می گوید:  متأسفانه هنوز شاهد این هستیم که مردم برای مراسم مختلف از جمله عروسی‌ها هنوز تمایل به این دارند که دام مورد نظرشان را در خانه ذبح کنند که کار خطرناکی است و می‌تواند عامل انتقال بیماری به افراد باشد.

وی اضافه می کند: بیماری تب کریمه کنگو که موجب تب، سرگیجه، سفت شدن گردن و مرگ می‌شود در 4 ماه آخر سال به علت سرما بین دامها کم می‌شود ولی از بهار با گرم شدن دما دوباره بروز می‌کند، این بیماری همچنین به وسیله گزش کنه که با دام در تماس بوده یا تماس نزدیک با خون و ترشحات حیواناتی نظیر گاو، گوسفند، بز، اسب و شتر به انسان منتقل می‌شود و ترشحات مرغ عامل انتقال این بیماری نیست.

شیرزادی می افزاید: این بیماری ویروسی و کشنده با خوردن گوشت دام بیمار منتقل نمی‌شود و به خصوص گوشتهایی که 24 ساعت در یخچال نگهداری شوند از این نظر کاملاً سالم خواهند بود، بنابراین گوشتهای بسته بندی شده در یخچالها و گوشتهای یخ زده وارداتی هیچ مشکلی از این نظر ندارند ضمن اینکه تمام گوشتهای وارداتی هم در مبدأ و هم مقصد از این نظر کنترل می شوند.

قصابها مواظب باشند

معاون فنی اداره کل دامپزشکی خراسان رضوینیز در این باره می گوید: همه قصابان، کارگران کشتارگاهها باید به خصوص هنگام ذبح گاو، گوسفند یا بز از وسایل حفاظتی استفاده کنند و پزشکان و پرستاران مرتبط با بیماران نیز باید تجهیزات حفاظتی مانند دستکش و ماسک را استفاده کنند.

جواد اعلمی اضافه می کند: مردم باید آگاه باشد که از ذبح دام در خارج از کشتارگاهها باید جداً پرهیز کنند زیرا اولاً در این مراکز دامها قبل از ذبح توسط دامپزشک معاینه می‌شود، دوم اینکه کشتار دام به روش بهداشتی انجام می‌شود، ذبح هر گونه دام در خارج از کشتارگاههای تحت نظارت سازمان دامپزشکی غیر قانونی و جرم است و پیگرد قانونی دارد.

نیازی به انجماد گوشت برای پیشگیری تب کنکو نیست

معاون فنی اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی اظهار می دارد: برخلاف برخی اظهارنظرها، انجماد و فریز کردن باعث از بین رفتن ویروس تب کریمه کنگو نمی شود.

جواد اعلمی می افزاید: با توجه به اشاعه نگرانی های بی مورد در خصوصسلامت گوشت قرمز تولید شده در کشتارگاه های مجاز، از جنبه آلودگی به ویروس تب کریمه کنگو، همچنین توصیه های بهداشتی از طرف مراجع غیر دامپزشکی و غیر مسئول، که با تفسیر اشتباه همراه بوده، ضمن دامن زدن به نگرانی های بی مورد، موجب سردرگمی و تشویش افکار عمومی در خصوص رعایت نکات بهداشتی نیز شده است.

وی یادآور می شود: فریز کردن گوشت گرم تازه حاصل از دام کشتار شده که در جایگاهی غیر از کشتارگاه های مجاز کشتار می شود، بلافاصله بعد از کشتار، باعث از بین رفتن ویروس احتمالی تب کریمه کنگو در گوشت و آلایش خوراکی نمی شود بلکه برعکس، ویروس تب کریمه کنگو زنده می ماند.

اعلمی تصریح می کند: گوشت و آلایش خوراکی کشتار شده در کشتارگاه های مجاز، مراحل پیش سرد را در کشتار گاه گذرانده و هیچ گونه آلودگی به ویروس تب کریمه کنگو ندارد و  نیازی به فریز کردن آن برای سالم سازی نیست.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز با اشاره  به شیوع بیماری تب کریمه کنگو اظهار کرد: یکی از کارگران کشتارگاه و یک نفر از افراد کادر پزشکی بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.

محمدرضا سعیدی با تکذیب شایعاتی مبنی بر این‌که ۶ نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست داده‌اند، افزود: تاکنون 6 نفر مشکوک به بیماری تب کریمه کنگو در استان خراسان رضوی شناسایی شده اند که 2 نفر از آنها جان سپردند، دو نفر بیمار شدند که پس از تشخیص اولیه بیماری تحت درمان قرار گرفتند و دو نفر دیگر پس از سپری کردن 15 روز در قرنطینه و منفی بودن تست بیماری شان از قرنطینه خارج شدند.

گوشت را از مراکز غیرمجاز نخرید

به گفته وی از میان 30 کشتارگاه سنتی در این استان تنها 11 کشتارگاه مجهز به وسایل پیشگیری کننده از بیماری هستند  و 19 کشتارگاه دیگر در نوبت دریافت تجهیزات بهداشتی به سر می برند.

اعلمی از انتشار اطلاعیه های بهداشتی به مردم در تمام شهرهای استان خراسان رضوی برای پیشگیری از بیماری خبر می دهد و می افزاید: به مردم اعلام کردیم هیچ گوشتی خارج از کشتارگاه رسمی و یا مراکز مجاز ارائه گوشت نخرند.

معاون فنی اداره کل دامپزشکی استان خراسان رضوی ادامه می دهد: تب کریمه کنگو به شدت به شغل دامداری و یا فراورده های دامی وابسته است و هر دامداری با دیدن کوچکترین علایم از بیماری باید سریعا به پزشک مراجعه کند.

برخورد با کشتار غیر رسمی

معاون سیاسی امنیتی استانداری خراسان رضوی نیز خواستار تجهیز کامل کشتارگاه های استان و جلوگیری از ذبح غیرمجاز دام در تمامی نقاط شهری شده با اشاره به مشاهده بسیار محدود بیماری تب کریمه کنگو در مشهد گفته است: باید با کشتار غیر رسمی دام ها در سطح استان در مناسبت های مختلف از سوی هیئت های مذهبی، حجاج و در اماکن مذهبی و بقاع متبرکه به شدت برخورد شود.

محمد غفاری تصریح کرد: شایسته است از ظرفیت شبکه تبلیغی روحانیون، مساجد، هیئت های مذهبی و ائمه جمعه در آگاه سازی و اطلاع رسانی مردم استفاده مناسب شود.

شیوع تب کنکو در کشور

عضو انجمن بیماری های عفونی ایران نیز در آخرین گزارشات خود از شیوع تب کنگو در کشور گفته است: چند مورد ابتلا به بیماری تب کریمه و کنگو طی دو هفته اخیر در تهران مشاهده شده است.

بهزاد بیژنی افزوده است: همزمان با شیوع این بیماری در خراسان رضوی؛ تعداد مبتلایان افزایش یافته و گزارشهایی مبنی بر مرگ دو نفر از هموطنان در خراسان در اثر این بیماری منتشر شده است.

رئیس کمیته بهداشت مواد غذایی جامعه دامپزشکان نیز گفته است: مواردی از ابتلا به بیماری تب کریمه و کنگو در اصفهان نیز دیده شده است.

آراسب دباغ مقدم اظهار کرده است: بیماری تب کریمه و کنگو در اصفهان و تهران منجر به بستری شدن دو نفر از هموطنان در بیمارستان شده است.

وی اظهار داشته است: از آنجا که آمار در صورت بستری مبتلایان در بیمارستان منتشر می شود؛ از تعداد دقیق مبتلایان به این بیماری در تهران و اصفهانی اطلاعی در دست نیست.

رئیس کمیته بهداشت مواد غذایی جامعه دامپزشکان افزود: پیشتر شش نفر از هموطنان در خراسان رضوی به علت ابتلا به این بیماری در بیمارستان بستری شدند که 2 نفر از آنها شامل یک سلاخ و یک پزشک بتازگی جان خودرا از دست دادند.

حرف آخر

تهیه محصولات دامی از مراکز بهداشتی دارای مجوز، ذبح دام در کشتارگاه ، پوشیدن لباسهای با آستینهای بلند در افراد مرتبط با دام، جلوگیری از فشار دادن کنه های هیالوما با دست، استفاده توزیع کنندگان محصولات دامی از ماسک، روپوش و ماسک از جمله راهکارهای پیشگیری از این بیماری به شمار می رود.

این بیماری در حیوانات هیچ گونه علائم بالینی ندارد و بیشتر از طریق دامهای غیر مجازی که از مرزهای مجاور وارد کشور می شوند منتقل می شود.