مسيح مهاجري:راديو و تلويزيون مهمترين عامل تخريب زبان فارسي

عصر خبر: ایجاد شورای سیاستگزاری زبان و ادبیات فارسی و نحوه تخصیص بودجه فرهنگی به استان ها از جمله موضوعاتی بود که در جلسه شورای راهبردی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامي توسط اعضا مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی در ابتدای جلسه به ارائه گزارشی از سرفصل های بودجه فرهنگی سال  93 پرداخت و گفت: بودجه فرهنگی دانشگاه و سرفصل های آن توسط کمیسیون تخصصی شورا مورد بررسی قرار گرفته است.

طه هاشمی از تشکیل شورای راهبردی فرهنگی دراستان ها خبر داد و درباره ترکیب آن، گفت: در شورای راهبردی استان غیر از چند چهره فرهنگی و صاحبنظر استان، سایر اعضا از مسئولان فرهنگی واحدها انتخاب می شوند. این شوراها کار نظارت، هماهنگی و بخشی از سیاستگزاری ها را هماهنگ با شورای راهبردی فرهنگی و اجتماعی برعهده دارد.

هاشمی همچنین گفت: پیشنهاد می شود 1.8 درصد از بودجه فرهنگی در قالب سرفصل ها و محورهای تعیین شده از سوی شورای راهبردی فرهنگی در اختیار خود استان ها قرار داده شود و 2.2 درصد مابقی نیز صرف طرح های کلان فرهنگی به ویژه حوزه هنر شود که این میزان در مرکز باید مورد تصویب قرار گیرد.

دکتر میرزاده ضمن ابراز نگرانی از صرف بودجه فرهنگی در امور غیر مرتبط، گفت: شورای راهبردی فرهنگی عالی ترین مرجع تصمیم سازی در امور فرهنگی است و درنهایت آنچه را که مصوب کند ما نیز لازم الاجرا می دانیم.

رییس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: هر بودجه ای باید برنامه محور بوده و اهداف کلان کیفی و کمی قابل سنجش و اندازه گیری داشته باشد.

وی با تاکید بر این که پایش بودجه فرهنگی باید به دقت انجام شود، اظهار داشت: بسیار تمایل داشتم بدانم بودجه فرهنگی چگونه در واحدها هزینه می شود، من نگران این هستم که بعد از گذشت یک سال به ما بگویند با چند برابر کردن بودجه فرهنگی دانشگاه، چند اثر فخیم ادبی و هنری در دانشگاه تولید و منتشر شده است؟ چون من به عنوان رییس دانشگاه آزاد باید در این زمینه پاسخگو باشم.

طه هاشمی با بیان این که واحدها باید در قالب این سرفصل ها برنامه خود را ارائه دهند، گفت: بندهای بخشنامه ابلاغ شده به واحدها به گونه ای است که امکان صرف بودجه فرهنگی در امور غیر مرتبط وجود ندارد از سوی دیگر سامانه نظارتی قوی نیز در امر پایش فعال است.

حجت الاسلام و المسلمین زم با بیان این که نگرانی دکتر میرزاده تا حد بسیاری منطقی است، افزود: در گذشته بودجه فرهنگی دانشگاه حدود 16 میلیارد تومان بوده و این در حالی است که این میزان به 40 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.به همین سبب اگر نظارت دقیقی از طریق معاونت فرهنگی وجود نداشته باشد احتمال هرز روی بودجه فرهنگی وجود دارد.

دکتر کرمانی نیز گفت: به نظر می رسد بخشی از برنامه های فرهنگی استان ها، برنامه ای عمومی است که از سوی مرکز ابلاغ می شود، بخشی از برنامه ها نیز طبیعتا بومی و بافت هر استان است. تصور می کنم هر استان با توجه به اشرافی که به فرهنگ و اقلیم خود دارد می تواند تعیین کند که چه برنامه ای برای آن استان مناسب تر است. اما هرازگاهی از نماینده آنها بخواهیم که در مورد برنامه های اجرا شده توضیح داده و از آن دفاع کند.

دکتر صالحی امیری نیز در این باره گفت: در بحث برنامه ریزی ساختار مشخصی وجود دارد، ماهیت شورای راهبردی سیاست گذاری است، شورا باید سیاست ها را به استان ها ابلاغ کرده و استان ها نیز سیاست ها را به برنامه تبدیل کنند.

وی افزود: کار فرهنگی در دانشگاه ها معادل کار تبلیغات تعریف شده است، شورا باید به مرور نیروی انسانی کارآمد و با سواد تربیت کند تا حوزه دفاتر فرهنگی تقویت شود.

صالحی امیری با بیان این که برنامه های فرهنگی دانشگاه ها اثر بخشی ندارد، افزود: با این وجود به نظر می رسد وضعیت فرهنگی دانشگاه ها بهتر از جامعه است، لیکن بررسی اثر بخشی کارهای فرهنگی مهمترین وظیفه شورای راهبردی فرهنگی است.

حجت الاسلام و المسلمین احمدی نیز خواستار توضیحاتی درباره نحوه اختصاص بودجه فرهنگی به استان ها شد و گفت: هراستانی دارای اقتضائات خاصی است، ممکن است برخی از استان ها نیازمند کار فرهنگی بیشتری نسبت به سایر استان ها باشند، به همین سبب باید محاسبه شود که از کل بودجه فرهنگی، چه نسبتی در اختیار هریک از استان ها قرار داده می شود.

حجت الاسلام و المسلمین حجتی کرمانی نیز با انتقاد از برگزاری سمینارهای فرهنگی اظهار داشت: نهادینه کردن امور فرهنگی از طریق برگزاری سمینار و جشنواره امکانپذیر نیست.

وی پیشنهاد کرد: برنامه هایی در زمینه آسیب شناسی انقلاب که مشتمل بر آسیب شناسی جامعه، ایران، روحانیت و روشنفکران است برگزار کنید. هر دو طیف روحانیت و روشنفکران در وقوع انقلاب سهیم بودند، تا زمانی که این افراد شناخته نشوند به جایی نخواهیم رسید.

در ادامه حجت الاسلام و المسلمین غرویان با بیان این که ما در علت یابی موضوعات فرهنگی دارای مشکل هستیم، خاطر نشان کرد: به نظر می رسد برنامه ای تحت عنوان آسیب شناسی فرهنگی به صورت جدی در دانشگاه مطرح شود، متاسفانه ما در زمینه پرداختن به مسائل فرهنگی و طرح موضوع شفاف نیستیم و تنها به ظاهر سازی بسنده می کنیم.

وی با بیان این که باید تعارفات در طرح مشکلات فرهنگی کنار گذاشته شود، افزود: در زمینه حل مسائل فرهنگی باید از نظرات دانشجویان و اساتید نیز بهره مند شویم.

معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی نیز گفت: سوال من این است که در سنجش اثربخشی برنامه ها از چه معیاری استفاده می کنید و این اثر بخشی در چه بازه ای انجام می شود؟

واشقانی فراهانی در ادامه افزود: به نظر می رسد تعامل با سازمان ها و مسئولان فرهنگی برای تقویت هم افزایی نیاز است.

دکتر طباطبایی نیزبه ارائه تذکری پرداخت: بسیاری از دوستان نسبت به کارهای فرهنگی انجام شده انتقاد دارند و نتیجه آن را بی فرهنگی می دانند، چه کسی می داند شاید اگر کار فرهنگی انجام نمی شد اوضاع فرهنگی از شرایط حاضر هم بدتر بود.

در ادامه این جلسه موضوع ایجاد شورای سیاستگزاری زبان و ادبیات فارسی توسط اعضا مورد بحث و قرار گرفت.

دکتر آذر در این باره گفت: در ابتدا قرار بود یک مرکز زبان وادبیات فارسی در دانشگاه ایجاد شود که در سه حوزه دانشگاه، سطح ملی و کشورهای فارسی زبان فعالیت کند اما پس از بررسی به این نتیجه رسیدیم که این مرکز به شورای سیاستگزاری تبدیل شود.

وی افزود: این شورا وظیفه دارد آسیب های موجود در زمینه زبان و ادبیات فارسی را شناسایی، راهکارهای آن را مشخص و به ریاست دانشگاه گزارش دهد، تا ایشان در صورت صلاحدید به واحدها ابلاغ کند.

آذر درباره وظایف شورا گفت: در دانشگاه حدود 20 واحد داریم که در آنها رشته دکترای ادبیات فارسی تدریس می شود، از سوی دیگر 85 درصد از واحدهای ما دارای رشته زبان فارسی هستند این در حالی است که این ها پراکنده اند و کار منسجمی انجام نمی دهند. به عنوان مثال برای فارسی عمومی نزدیک به 60 نوع منبع وجود دارد.

دکتر محقق نیز به آسیب های زبان و ادبیات فارسی اشاره کرد و گفت: تدریجا اشعار مولانا، عطار و سعدی در حال فراموشی است، ما نباید به جایی برسیم که شرق شناسان اروپایی بخواهند به بررسی آثار ادبی ما بپردازند. ادبیاتی که مبتنی بر فرهنگ اسلامی و قرآنی است در حال ضعیف شدن است.

ادبیات فارسی یک ادبیات قوی است که از تمامی فرهنگ ها استفاده کرده است، از تورات، انجیل، اوستا و قرآن کریم به خوبی بهره برده است. اگر اینها از ادبیات ما حذف شود چیزی باقی نمی ماند.

در ادامه صالحی امیری گفت: زبان و ادبیات فارسی بخشی از هویت ماست، پیشنهاد من این است که یک شبه فرهنگستانی در حوزه زبان فارسی در دانشگاه آزاد اسلامی با هدف گسترش و ارتقا ارزش های نهفته در زبان فارسی ایجاد شود.

حجت الاسلام و المسلمین محقق داماد نیز با بیان این که طرح تاسیس شورای زبان فارسی طرح مثبت و اثر گذاری است، افزود: نسل جوان از تبلیغ دین به نحو خطابه و مانند روش های مرسوم گذشته خسته شده است، نیاز است که معارف قرانی و زندگی اهل بیت در قالب اثر هنری عرضه شود تا یک کار ماندگار خلق شود.

وی افزود: اگر افرادی تربیت شوند که از طریق آگاهی با ادبیات غنی فارسی، مضامین اخلاقی و اسلامی را به صورت غیر مستقیم به دانشجویان تعلیم دهند این اقدام بسیار موثر و ماندگار خواهد بود.

دکتر اعوانی نیز به موضوع افزایش جمعیت بی سواد در کشور اشاره کرد و گفت: افت دانشگاه بر افت سواد در جامعه تاثیر گذار است، پیشنهاد می کنم دانشگاه در زمینه حوزه فرهنگ کار دانشگاهی انجام دهد.

وی همچنین پیشنهاد کرد: متون اصیل زبان و ادبیات فارسی را باید به زبان امروز در آورد، این وظیفه در دانشگاه بر عهده ماست.

اعوانی تجدید نظر در آثار بزرگان، دقت در پایان نامه های دانشجویان، نظارت بر چاپ کتاب های زبان فارسی را از دیگر مواردی دانست که این شورا می تواند به آن بپردازد.

حجت الاسلام و المسلمین احمدی نیز با انتقاد از گسترش بی رویه دانشگاه ها اظهار داشت: ایجاد مراکز آموزش عالی بی کیفیت باعث شده تا کیفیت علمی دانشگاه ها و میزان سواد دانشجویان پایین بیاید.

وی پیشنهاد کرد: اگر می خواهید کیفیت خود را بالا ببرید باید تعداد دانشجویان را کم کرده و بررسی کنید که چه کسانی در کلاس ها تدریس می کنند.

حجت الاسلام غرویان نیز با بیان این که کاهش سطح اخلاق و ادب در کشور به طور محسوس قابل ملاحظه است، افزود: کمیته سیاستگزاری زبان و ادبیات فارسی می تواند با تکیه بر محور اخلاقیات فعالیت کند. معارف اخلاقی و معنوی در ادبیات ما به فراوانی یافت می شود، از سوی دیگر روحیه جنگ در صداو سیمای ما وجود دارد، به نظر می رسد بهتر است این شورا روی مسائلی مانند همزیستی مسالمت آمیز، تکریم انسان ها و … کار کند.

دکتر علی مطهری نیز با بیان این که باید مشخص شود هدف ما از تاسیس شورای سیاستگزاری زبان فارسی چیست، اظهار داشت: متاسفانه فرهنگستان زبان فارسی از زمانی که تاسیس شده است به نظر می رسد با برخی کلمات قرانی نیز به مبارزه برخاسته است، این در حالی است که هدف از تاسیس آن مبارزه با کلمات زبان های بیگانه بود، اگر به این شکل ادامه پیدا کند فهم آثار امام خمینی (ره) و شهید مطهری برای نسل آینده دشوار می شود.

دکتر انصاری با بیان این که زبان فارسی متعلق به تمام مردم ایران است، بیان داشت: تشکیل شورای سیاستگزاری زبان فارسی فکر خوبی است اما باید در این طرح به تمام بدنه دانشگاه یعنی استادان، کارمندان و دانشجویان فکر کنیم، همه نیاز دارند زبان فارسی را به خوبی یاد بگیرند.

طه هاشمی در جمع بندی بحث های مطرح شده، اظهار داشت: یک کار جدید در ارتباط با تفهیم مسائل قرانی، دینی در قالب و شعر ادبیات فارسی و نظارت بر حوزه زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه ها می تواند از فعالیت های مهم این شورا به شمار رود.

مسیح مهاجری نیز گفت: اگر در فهرست مخرب های زبان فارسی بخواهیم عامل موثر را شناسایی کنیم، رادیو و تلویزیون مهمترین عامل است. اگر قرار است این طرح تصویب و اجرایی شود باید صدا و سیما هم گنجانده شود.