گاوخونی هم شوره زار شد
محمد درویش با اشاره به اینکه استان اصفهان یکی از بالاترین نرخ‌های رشد جمعیت و مهاجرپذیری در کل کشور را دارد، ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه استان اصفهان یکی از قطب‌های کشاورزی کشور است، مقدار زیادی از آب رودخانه به این بخش اختصاص می‌یابد.
محیط زیست > فجایع
– جلوگیری از حقابه تالاب‌ها یکی از عوامل اصلی
خشک شدن این زیست‌بوم‌های با ارزش است. تالاب گاوخونی نیز به همین دلیل
تبدیل به شوره زارشده است.
این در حالی است که در ترسالی‌ها، زاینده رود،
بزرگ‌ترین تأمین‌کننده آب تالاب گاو خونی بوده است، اما اکنون زهاب‌های
کشاورزی و پساب‌های راه‌یافته به کانال سگزی تنها آبی است که به تالاب
گاوخونی سرازیر می‌شود. آب‌هایی که باعث افزایش غلظت شوری تالاب شده و این
زیست‌بوم آبی را به نابودی کشانده است. این تالاب در 167کیلومتری جنوب شرق
اصفهان و در مجاورت ورزنه واقع شده است. رضا خلیلی، راهنمای گردشگری در
منطقه ورزنه، زهکش‌های آب شور به‌ویژه زهکش کانال سگزی که با پساب برخی از
کارخانه‌ها همراه است را موجب از بین رفتن اکوسیستم تالاب می‌داند و
می‌گوید: علاوه بر شکار آزاد در این منطقه و نظارت نداشتن اداره کل
محیط‌زیست در سال‌های گذشته، خشکی تالاب نیز موجب محدودیت پوشش گیاهی و
جانوری گاوخونی در سال‌های اخیر شده است.
وی در گفت‌وگو با ایسنا ، از بین رفتن آبشخورهای آب شیرین و پوشش گیاهی
منطقه را پس از احداث سد زاینده رود عامل دیگر نابودی گونه‌های جانوری
منطقه تالاب می‌داند و ادامه می‌دهد: حیات وحش گاوخونی که روزی شاهد حضور
بیش از 20هزار پرنده مهاجر و گونه‌های جانوری مانند آهو و گورخر بود،
امروز به چند گونه پرنده مهاجر و بومی و تعدادی خزندگان و جوندگان محدود
شده است.
خلیلی می‌گوید: آب رودخانه در گذشته زلال بود و ماهی قزل‌آلا که خاص
آب‌های سرد است در آن وجود داشت اما با استفاده صنعت از آب رودخانه و
افزایش دما و رشد جلبک در آب، ماهی قزل‌آلا را تنها در برخی از بخش‌های
بالا دست رودخانه می‌توان یافت.حاتمی، کشاورزی که در پایین دست رودخانه
زاینده رود در منطقه ورزنه مشغول فعالیت است، می‌گوید: پس از افتتاح کانال
سگزی 12هزار هکتار زمین مزروعی مجاور تالاب بایر شده است.
وی ادامه می‌دهد: این کانال به طول 100 کیلومتر و برای انتقال پساب از
سگزی به سمت تالاب به‌صورت روباز احداث شده است. این در حالی است که پس از
ورود آب کانال به رودخانه و از بین رفتن زمین‌های کشاورزی بالادست،
کشاورزان، ورودی کانال به رودخانه را مسدود کردند و آب جاری در آن را به یک
کانال فرعی که با هزینه خودشان ساخته‌اند هدایت کرده‌اند که موجب از بین
رفتن زمین‌های کشاورزی پایین دست شده است.
شفیعی، رئیس شورای شهر ورزنه هم درخصوص کانال سگزی می‌گوید: اقتصاد
منطقه ورزنه وابسته به کشاورزی است، اما پس از افتتاح این کانال 12هزار
هکتار از زمین‌های کشاورزی پایین دست بایر شد. به گفته وی، با خشکی 10ساله
رودخانه زاینده رود، تنها پساب این کانال به تالاب سرازیر می‌شود.
رئیس شورای شهر ورزنه با اشاره به افت آب‌های زیر زمینی در این منطقه
می‌افزاید: در گذشته با حفر 6 متر از زمین به آب می‌رسیدیم، اما در حال
حاضر با حفر 20 تا 30متر هم مشکل می‌توان به آب رسید، آب چاه‌های حاشیه
کانال سگزی نیز قابل استفاده نیست. شفیعی با بیان اینکه خشکی رودخانه و
عدم‌امکان کشاورزی در این منطقه موجب مهاجرت بسیاری از مردم شهر ورزنه به
شهرهای دیگر شده است، می‌گوید: بسیاری از مردم تحت پوشش کمیته امداد امام
خمینی(ره) و بهزیستی قرار گرفته‌اند و عده‌ای نیز تنها با یارانه‌هایی که
از طرف دولت پرداخت می‌شود امرار معاش می‌کنند. وی با بیان اینکه پس از
خشکی تالاب تعداد گردشگران نیز بسیار کاهش یافته است، اضافه می‌کند: اندک
گردشگرانی که از منطقه بازدید می‌کنند، تالاب در سال‌های گذشته را به خاطر
دارند اما با دیدن تالاب بدون آب، منطقه را ترک می‌کنند. رئیس شورای شهر
ورزنه بیان می‌کند: خشکی تالاب، کاهش پوشش گیاهی و از بین رفتن بخش زیادی
از زمین‌های زراعی موجب افزایش دما و گردوغبار این منطقه شده است.
همچنین رئیس گروه تحقیقات مولفه‌های اقتصادی اجتماعی بیابان زدایی با
بیان اینکه رودخانه زاینده‌رود هرگز با حجم و دبی سابق نه تنها به تالاب
گاوخونی بلکه به شهر اصفهان هم نمی‌رسد، می‌گوید: نیازهای بسیار زیادی در
بالادست برای رودخانه زاینده‌رود تعریف شده است و نزدیک به نیمی از آورده
طبیعی زاینده‌رود به بخش صنعت به‌ویژه کارخانه‌های ذوب‌آهن و فولاد اختصاص
می‌یابد.
محمد درویش با اشاره به اینکه استان اصفهان یکی از بالاترین نرخ‌های رشد
جمعیت و مهاجرپذیری در کل کشور را دارد، ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه
استان اصفهان یکی از قطب‌های کشاورزی کشور است، مقدار زیادی از آب رودخانه
به این بخش اختصاص می‌یابد.
وی با بیان اینکه زهاب و آب‌های ناشی از پساب کارخانه‌ها و به‌ویژه
اراضی کشاورزی و مسکونی مناطق اطراف آن چیزی است که در حال حاضر به تالاب
گاوخونی سرازیر می‌شود، تصریح می‌کند: پساب‌هایی که به گاوخونی وارد می‌شود
به‌شدت آلوده است و ورود این پساب‌ها به زمین‌های کشاورزی خطرات زیادی به
همراه خواهد داشت.
