هجوم بولدوزرها به کاخ تاریخی خیابان گاندی

قرار است یک خانه تاریخی و ارزشمند دیگر در تهران تخریب و سپس به برجی 9
طبقه و با کاربری تجاری، اداری و مسکونی تغییر کاربری دهد؛ خانه‌ای که با
وسعت 11 هزار و 543 متر مربع یعنی بیش از یک هکتار، «بزرگ‌ترین خانه تهران»
لقب گرفته است، آن هم در یکی از گران‌ترین نقاط شهر یعنی خیابان جردن
(آفریقا). این خانه مشهور به «کاخ ثابت پاسال» است.

به گزارش باشگاه
خبرنگاران، قرار است یک خانه تاریخی و ارزشمند دیگر در تهران تخریب و سپس
به برجی 9 طبقه و با کاربری تجاری، اداری و مسکونی تغییر کاربری دهد؛
خانه‌ای که با وسعت 11 هزار و 543 متر مربع یعنی بیش از یک هکتار،
«بزرگ‌ترین خانه تهران» لقب گرفته است، آن هم در یکی از گران‌ترین نقاط شهر
یعنی خیابان جردن (آفریقا). این خانه مشهور به «کاخ ثابت پاسال» است.

«معماری‌نیوز»
با این مقدمه نوشت: معماری «کاخ ثابت پاسال» از قصر «لو پتی تریانون» یکی
از کاخ‌های جانبی ورسای در فرانسه کپی‌برداری شده است و اشیای به کار رفته
در آن بسیار ارزشمند است که قبل از انقلاب به روایتی حدود «15 میلیون دلار»
قیمت‌گذاری شده بود.

در کتاب معماران تباهی، ج3، ص 45 در مورد «کاخ
ثابت پاسال» آمده است: «خانه مشهور به کاخ ثابت پاسال در کوچه ناهید در
ابتدای بلوار آفریقا واقع است. این خانه به مساحت بیش از یک هکتار
«گران‌ترین و بزرگ‌ترین خانه شهر تهران» بوده است. معماری این خانه از قصر
«لو پتی تریانون» در ورسای فرانسه الگو گرفته شده است. دکوراسیون این خانه
را همان دکوراتوری انجام داده بود که مسئول تدارکات چادرهای سلطنتی در تخت
جمشید بود.

پرده‌های این خانه را از بلژیک آورده بودند و درهای آن متعلق به یک قصر
فرانسوی بود. دستگیره‌ها را هم از روی یک مدل مربوط به صد سال پیش و به
صورت اختصاصی برای خانه ثابت ساخته بودند.»

همچنین در کتاب «من و فرح پهلوی»، ج 3، ص 1323 درباره این بنا آمده است که «مردم تهران آن را قصر سنگی می‌نامیدند».

این کاخ اما این روزها حال خوشی ندارد. پس از انقلاب این کاخ صاحبان
متعددی به خود دید و عموما تردد در آن با کاربری «خاص اداری» صورت می‌گرفت.

همسایگانی که منازلشان مشرف به این کاخ است، از بی توجهی و عدم رسیدگی
ساکنان آن طی 2 سال اخیر و خشک شدن سریع درختان آن علی‌الخصوص درختان کاج
می‌گویند. بخش عمده فضای سبز و درختان این خانه یک هکتاری در سال‌های اخیر
خشک شده و از بین رفته است.

بر اساس این گزارش، این کاخ در آستانه تخریب قرار دارد و قرار است
گودبرداری عظیمی در این خانه تاریخی برای ساخت یک مجتمع عظیم تجاری توسط
یکی از سرمایه‌داران بزرگ تهران آغاز شود.

مرحوم آیت‌الله صادق خلخالی در صفحه 432 کتاب خاطرات خود، درباره «کاخ
ثابت پاسال» می‌نویسد: «بعد از تابستان ۶۰ که دیگر کم‌کم کار رسیدگی به
پرونده‌های وابستگان طاغوت کم شده بود، نزد امام رفتم و بعد از اینکه کمی
از محاکمه اعضای گروه‌های سیاسی ضدانقلاب گفتم، از وضعیت فساد و مواد مخدر
صحبت کردم و اینکه الان باید در این مورد هم انقلابی عمل کنیم. امام
فرمودند بروید و مسئولیت این کار را به دست بگیرید. از جماران که بیرون
آمدم یک‌راست رفتم به خلوت‌ترین خانه‌ای که سراغ داشتم؛ خانه‌ای بزرگ که
قبلا برای «ثابت پاسال» بود و از همان جا به دادستانی انقلاب زنگ زدم و
گفتم بروید هر چه قاچاقچی مواد مخدر می‌شناسید دستگیر کنید … شب نشده بود
که زیرزمین و انباری‌های خانه پر زندانی شده بود».

کاربری این کاخ در طرح تفصیلی جدید شهر تهران به پهنه کلان (M) و پهنه
(M11) یعنی مختلط تجاری، اداری و خدمات مسکونی تغییر یافته و قرار است برجی
9 طبقه و با تراکم ساختمانی 440 درصد و حداقل ضریب سکونت 50 درصد به جای
آن قد علم کند.

مشخص نیست در طرح تفصیلی جدید بر چه اساس کاربری یک کاخ که یک اثر
تاریخی باارزش بوده، به یک‌باره به پهنه تجاری – اداری تغییر می‌کند