درستترین ایراد موسوی در مناظرهها٬ قانونشکنی احمدینژاد بود
احمد توکلی: به دلیل عدم وجود حزب قوی در کشور روند درستی برای اداره کشور طی نمیشود. رسانهها به اندازه کافی آزاد نیستند. بدون اخلاق، قانونمداری جواب نمیدهد. مردم باید از ما بازخواست کنند و بر ما نظارت کنند و هیچ گونه رودربایستی هم نداشته باشند. هنگام تنفیذ خاتمی تلاش کردم گریه نکنم.
عصر خبر: برنامه دیروز امروز فردا شب گذشته با حضور دو نماینده مجلس شورای اسلامی؛ از شبکه سوم سیما پخش شد.
به گزارش ایلنا؛ این برنامه که هر هفته به تهیهکنندگی محمد صراف و سردبیری محمدحسین رنجبران از شبکه سوم سیما پخش میشود٬ در این هفته با حضور احمد توکلی و علیرضا محجوب به عنوان میهمانان برنامه بر روی آنتن رفت که هرکدام از این دو نماینده٬ با ابراز دیدگاههای خود٬ به نقد و بررسی وضعیت سیاسی کشور در سالهای گذشته و وضعیت کنونی پرداختند.
احمد توکلی: به دلیل عدم وجود حزب قوی در کشور روند درستی برای اداره کشور طی نمیشود. رسانهها به اندازه کافی آزاد نیستند. بدون اخلاق، قانونمداری جواب نمیدهد. مردم باید از ما بازخواست کنند و بر ما نظارت کنند و هیچ گونه رودربایستی هم نداشته باشند. هنگام تنفیذ خاتمی تلاش کردم گریه نکنم.
محجوب: تشنج زایدهٔ یک طرف ماجرا نیست. ما هنوز به اندازه کافی مطیع قانون نیستیم. حقیقتا نیاز به نقد خود داریم و باید خودمان را طرف نقد قرار دهیم.
امتیازطلبی و عدم عمل به حرفها باعث شده بیاحترامی به قانون زیاد شود
احمد توکلی در ابتدای برنامه گفت: امیرالمومنین علی (ع) میفرماید از مهمترین حقوق الهی حق حاکمیت بر مردم و حق مردم بر حاکمیت است و چون همیشه حاکمان پیشگام مردم هستند، قانونمداری باید از حکومت شروع شود. اگر علما و امرا صالح باشند٬ مردم صالح میشوند و اگر فاسد باشند، مردم هم فاسد میشوند.
این نماینده مجلس ادامه داد: وضع ما از این جهت خوب نیست. با اینکه پیامبران و معصومین (ع) به هرچه میگفتند٬ عمل میکردند و از مردم اجر نمیخواستند، در کشور ما امتیازطلبی و عدم عمل به حرفها٬ باعث شده بیاحترامی به قانون زیاد شود و مردم نیز به همین سیاق عمل کنند.
دستگاههای زیادی از قانون تخلف میکنند اما آسان از آن میگذریم
علیرضا محجوب نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تایید حرفهای توکلی گفت: ما توسعه تک قطبی نداریم و نمیشود سیاست توسعه یابد و در دیگر حوزهها توسعه نداشته باشیم. مقام معظم رهبری در دیدار با نمایندگان مجلس بر فرهنگ قانونمداری تاکید کردند. تا فرهنگ قانونمدای جزو رفتار و سلوک ما نباشد در کلام و سخن و تعارفات قانونمداری پدید نمیآید. ما بیشتر با قانون با تسامح برخورد میکنیم و این باعث میشود که در عرصههای گوناگون رفتارهایمان قابل پیشبینی نباشد.
وی افزود: همین رابطه کارگری و کارفرمایی ناشی از این موضوع است که قانون را مانند یک سنت الهی نمیدانیم. امام خمینی (ع) قانون را مانند سنت الهی میبینند و عمل به آن را واجب شرعی میدانند و عدم پایبندی به آن را موجب آنارشیسم و هرج و مرج معرفی میکنند. اگر بخواهیم قدم به جلو ببریم جز این مدار که ببینم قانون اساسی چگونه از قانون صیانت کرده است، راهی نداریم. در قانون اساسی بعد از پایبندی به اسلام به استقلال و آزادی تاکید دارند.
این نماینده مجلس تاکید کرد: ما اصلی درخصوص آزادی راهپیمایی داریم. این حق مسلم است. اگر همین حقوق کوچک٬ جدی شمرده شوند و فرهنگ شوند چیز دیگری میبینیم. مقام معظم رهبری تاکید میکنند که نقطه مقابل قانونگرایی، دیکتاتوری است. دستگاههای زیادی از قانون تخلف میکنند اما ما آسان از آن میگذریم.
وقتی در جامعه اعمال سلیقه وجود دارد، نشان از شباهت به دیکتاتوری دارد
توکلی در ادامه گفت: قانون وقتی خوب است که حاکم باشد. بر ضعفا همیشه قانون حاکم بوده است. اگر بر صاحبان قدرت و مکنت قانون حاکم شد آن وقت است که میتوان گفت جامعه قانونمدار شده است. اگر ثروتمندان بتوانند قانون را بخرند و قدرتمندان صاحب نفوذ قانون را متوقف کنند، نباید انتظار داشت جامعه فکر کند قانون محترم است.
تعقیب معاون اول رییسجمهور بعد از پایان دولت٬ مصونیت صاحبان قدرت را رساند
نماینده مردم تهران در مجلس تاکید کرد: وقتی کسی که در سمت معاون رئیسجمهور بوده است تعقیب قانونی نمیشود و اکنون که از این سمت کنار رفته است، تعقیب قانونی میشود، این پیام را به جامعه میرسانید که صاحبان قدرت دارای مصونیت قانونی هستند، در حالی که مصونیت ندارند. در مورد نمایندگان مجلس هم همینگونه است. وقتی در جامعه اعمال سلیقه و اعمال نظر وجود دارد، نشان از شباهت به دیکتاتوری دارد. به نظر من تبعیض در اعمال قانون بیشتر از هرچیز به قانون صدمه میزند.
توکلی افزود: همه قوا در قبال قانون مسئولند. وقتی رسانهها به اندازه کافی آزاد نباشند این مشکل پدید میآید. در جامعه اسلامی اوایل این موارد کمتر بود. در آن زمان قانون خیلی مهمتر بود. امام خمینی (ع) میگفت رعایت قانون راهنمایی و رانندگی مانند واجب شرعی است و این احساس در جامعه وجود داشت. مردم انتظار تخلف از قانون را از مسئولین نداشتند و آنها را مواخذه میکردند. الان به این دلیل که حاکمان درست عمل نکردند، مردم برای رسیدن به مقاصد خودشان ترجیح میدهند از قانون عبور کنند. کم کم هزینه قانونشکنی برای قانونشکن کم شد و تساهل و تسامح زیاد شد.
رفتار مردم از حاکمیت سرچشمه میگیرد
محجوب در ادامه گفت: آقای توکلی مصداق حرفهایی است که میزند. او دائما به نمایندگان نامه مینویسد و خارج شدن از قانون را تذکر میدهد البته در حدی که در حد تحمل مجلس است. آستانه تحمل مجلس ما محدود است و ما به جایی رسیدیم وقتی کسی قانون را تذکر میدهد میگوییم ممکن است حیثیت مجلس به خطر بیافتد.
نماینده مجلس دهم تاکید کرد: ما باید در جملات اولیه توکلی دقیق شویم. رفتار مردم از حاکمیت سرچشمه میگیرد. اولین مشکل قانونمداری٬ حاکمان هستند. اگر ما به مردم میدان و زبان کافی دهیم ما را به سمت درستی میکشند. ما حقیقتا نیاز به نقد خود داریم و باید خودمان را طرف نقد قرار دهیم. ما باید به آدمهای آزاده بها دهیم. امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری بارها ا را به تحمل نقد توصیه کردهاند. این جمله ناشی از این است که تحمل کم است. ما در نقطه مطلوب نیستیم. ما باید اول از خودمان شروع کنیم.
وی افزود: در این مورد باید بگویم ما پیرو سنت و آیینی هستیم که به تذکر تاکید کرده است. این نیست که این موضوع شروع نشده باشد اما باید دائما تذکر داد. ما باید به نوعی عمل کنیم که فرهنگ عمومی به ما واکنش مثبت دهد. وقتی میبینیم که ما به قانون تسامح میکنیم اینگونه میشود. ما همین الان تحمل امر به معروف و نهی از منکر را نداریم. این فرهنگ تا حدی هم عمومی شده است. عموم ما را برگزیدند که آرام آرام دایره را توسعه دهیم اما ما این دایره را کاهش دادیم. سندش هم هست. فیلمهای مجلس اول، دوم و سوم را ببینید.
در حال حاضر جناحها بیش از حد به هم پنجه میکشند/اخلاق مکمل قانون است
توکلی در مورد موانع قانونمداری جامعه گفت: ما نظام پارلمانی را بدون وجود حزب قوی پذیرفتهایم در نتیجه وقتی نامزدهای مجلس میخواهند رای بگیرند باید خودشان به دنبال رای باشند. به همین دلیل آنها وعده میدهند و مردم را امیدوار میکنند و چون نمیتوانند بگویند به مجلس میروم تا تورم را کاهش دهیم، وعدههایی میدهند که به تنهایی بتواند از عهده آن برآیند. بعد که میآید مجلس اگر آدم خوبی باشد میرود و پشت در دفتر وزرا مینشیند تا به وعدههایش عمل کند و کسی که این کار را کند دیگر نماینده نمیشود.
این نماینده مجلس افزود: اگر هم به وعدههایش عمل نکند که بدتر است. اما اگر حزب باشد٬ من و محجوب و ۹۸ نفر دیگر را میگذارد در لیست و میگوید اگر ما برنده شویم کاری میکنم که تورم 2درصد کاهش پیدا کند و تحصیل مجانی شود و از این دست وعدهها که به مسائل کلان کشوری مربوط است. ما حزب نداریم و نمایندگان اینگونه به مسائل خرد مینگرند و برای آنها مسائل منطقهای مهمتر از مسائل ملی است. در واقع روند درستی برای اداره کشور طی نمیشود و کارایی مجلس پایین میآید.
احمد توکلی افزود: مسئله دیگر نبود آزادی کامل برای رسانههاست. آزادی رسانهها به این معنی نیست که هرکس هر حرفی دلش خواست میتواند بزند٬ ولی معنیاش این است که هرکس هر حرفی که قانون به او اجازه میدهد باید بتواند بزند. نکته مهم دیگر این است که کشور مثل خانواده است و فقط با قانون اداره نمیشود. قانون کفایت نمیکند و این اخلاق است که نوع برخوردها را شکل میدهد. اگر در جامعه اخلاق نباشد حتی اگر قانونمداری باشد٬ نمیتوان جواب گرفت. در واقع اخلاق مکمل قانون است. تحمل نقد دیگران یکی از این اخلاقهاست. در حال حاضر جناحها بیش از حد به هم پنجه میکشند.
هرچه فساد و مشکل داریم تبعات عدم توجه به قانون است
محجوب در مورد تبعات عدم توجه به قانون٬ گفت: ما هرچه فساد و مشکل داریم از اینجاست. ما سال گذشته در همین ایام از یک دستگاه تحقیق و تفحص کردیم. در این تحقیق اتفاقاتی افتاده بود و ما آن را گزارش کردیم. قانون گفته بود با این موضوع ۴ ماهه برخورد کنیم و به آن رای دادیم. اگر ما رای دادیم مشخص میشود که اگر دیگری هم بخواهد از دیوار قانون بالا برود احتیاط میکند. زیباترین جمله را رهبری گفتند که اگر قانونمداری نباشد٬ دیکتاتوری پدید میآید. میشود قانون را اساس گرفت و به کسانی که آن احترام میگذراند بها داد. وقتی قانون اساسی ما را قانونمدار میکند که کلمه به کلمهاش برای ما مهم باشد و معنای کلمهها برای ما جای دعوا باشد نه اصل پرداختن یا نپرداختن به آن.
وی افزود: ما همه اینها را گذاشتیم کنار. اینطور میشود که ما همه میشویم قانون و هرکس هرچه را خود میپندارد میگذارد قانون. ما اشتباهی رفتیم قانون که اشتباهی نرفته است. ما به عنوان کسانی که به قانون سوگند خوردیم به آن عمل کنیم و مردم را به عمل سوگند دهیم. ما متاسفانه گیر خود هستیم.
آیا امروز که وقایع 88 تمام شد، به قانون بازگشتیم؟
محجوب در ادامه در جواب به این سوال که آیا بزرگترین امتحان بیقانونی در سال ۸۸ بود؟ گفت: ما آنچه که میتوانیم بگوییم این است که آیا امروز که ان وقایع تمام شد، ما به قانون بازگشتیم. اگر بازگردیم به قانون سطح مطالبات فرق میکند. اگر هرکس به زعم خود بخواهد قانون را عملیاتی کند درست نیست. این مسائل از نسبت دادنهای بد به هم شروع میشود. من نه در مقام تحلیل هستم و نه تحلیل این مورد، موضوع ماست. در قانون پنجم نوشته شده است که باید به کارگران آزادی دهیم اما هنوز آنها نتوانستهاند در روز کارگر راهپیمایی کنند.
درستترین ایراد مهندس موسوی در مناظرهها٬ قانونشکنی احمدینژاد بود
توکلی در ادامه گفت: قویترین و درستترین ایرادی که آقای مهندس موسوی در آن مناظرهها به آقای احمدینژاد گرفت قانونشکنی آقای احمدینژاد بود. او گفته بود این قانون را قبول ندارم. متاسفانه در آزمایش خودش قبول نشد، یعنی وقتی که شورای نگهبان باید طبق قانون رسیدگی میکرد ایشان این رسیدگی را نپذیرفت. اشتباه بزرگشان که بعد فتنهای را دربرداشت این بود. به قول خدا ایشان را آزمایش کرد و شد آنچه که نباید میشد.
وی افزود: وقایع ۸۸ شکافی در بدنه جامعه وارد کرده است که کاملا ترمیم نشده است و ما احتیاج به ترمیم این شکاف داریم ولی خوب آقای موسوی در آن ایرادی که به رقیبشان میگرفت٬ موفق نبود و خود آن ایراد را پیدا کرد. اما جواب سوال اولی که مطرح کردید، جوابش تبعیض در اعمال قانون است.
صداوسیما در برابر حرفهای نابجای رییسجمهور وقت کاری نکرد
توکلی ادامه داد: همین سخنی که از امام مطرح کردید، آقای احمدینژاد در برابر قانونی که مجلس تصویب کرد، بر زبان آورد و گفت من این قانون را قبول ندارم، ولی آیا صداو سیما در برابر این حرف بسیار نابجای رییس جمهور وقت، کاری کرد؟ خیر. ولی در مقابل کار بسیار زشت و غیرقابل قبول آقای موسوی خیلی حرف زد، که البته من هم به او حق میدهم که حرف بزند. آن کارها، فتنهای را برانگیخت که خیلی بزرگ بود. ولی در مورد اول که حرف نزد ایراد به آن وارد است.
گرفتن عکس خانم رقیب در تلویزیون غیراخلاقی بود
این نماینده مجلس ادامه داد: خدمت شما گفتم که همه چیز با قانون حل نمیشود، اخلاق میخواهد. کار آقای احمدینژاد که جلوی دوربین اینطوری کاغذ را گرفت و گفت مربوط به خانم آقای رقیبشان است غیرقانونی بود؟ خیر، اما غیراخلاقی بود. البته من نمیخواهم مثل بعضیها بگویم هر طرف مثل هم تقصیر دارند، خیر، آن حادثه آنقدر بزرگ وتلخ و زیانبار بود که بعضی چیزهایی که از دیگران سر زد را کوچک کرد. یعنی در برابر بزرگی آن، کوچک بود. ولی بدانید، میخواهم بگویم مردم از این کارها اگر تحلیل نداشته باشند، حس دارند.
توکلی تصریح کرد: مردم ما را نگاه میکنند و میگویند چطور توانستید نسبت به رقیب خود آنقدر سختگیر باشید اما به رفیق خودتان که برسید سهلگیر میشوید. چه جوابی بدهیم؟ از ما یاد میگیرد. بعد هم میآید جلوی نماینده میایستند و میگوید شما برای من چکار کردید؟ اول انقلاب میگفتند برای انقلاب و اسلام و ایران چه کار کردید؟ در این شرایط فردیت رشد میکند. و بعد از آن منافع شخصی اهمیت پیدا میکند، به تبع آن رشوه گرفتن کوچک میشود. زشتیاش کم میشود. همینطور به جلو میرود.
مردم برما نظارت کنند و ما را مورد بازخواست قرار بدهند
توکلی تاکید کرد: من میخواهم از مردم خواهش کنم، برما نظارت کنند، ما را مورد بازخواست قرار بدهند از ما بخواهند، مطالباتشان را بگویند، شما هم اینها را منعکس بفرمایید. من مجلس هفتم سوار ماشین پژوی محافظ مجلس بودم که در یک روستا نزدیک ساری بود، که پژوه در میدان روستا پیچید، جمعیت زیاد بود چون حسینیه شلوغ بود جوانانی بیرون ایستاده بودند، آنها من را میشناختند، مازندرانی بودند؛ میدانستند زندگیام با پیکان میچرخد، یک شخصی به بغل دستیاش گفت هنوز هیچی نشده پیکان، پژوه شده است، خواهرزادهام در میان جمعیت ایستاده بود به سرعت این حرف را در کاغذی نوشته و به من که پشت تریبون بودم رساند. من هم موقع سوال و جوابها آن را میخواندم، در جواب گفتم که پژو ماشین من نیست، چون در آن زمان فاصلهٔ ماشینها طوری بود که پژوه ماشین لوکسی بود. این پژوه برای محافظت سپاه است، اما شما کار بسیار خوبی کردید که این حرف را زدید. باید بلند میگفتید که من حواسم جمع باشد که مردم من را نگاه میکنند و مواخذه میکنند. من این را هم وظیفهٔ مردم میدانم. مردم باید از ما بازخواست کنند و بر ما نظارت کنند و هیچ گونه رودربایستی هم نداشته باشند.
بزرگواری هاشمی و درایت رهبری عامل موثر برگزاری باشکوه انتخابات 92 بود
محجوب در ادامه گفت: ببینید در یک جمله روشن است که بزرگواری آقای هاشمی رفسنجانی، مدیریت زیبای رهبری در موضوع عوامل موثری در این موضوع بود. اما ببینید ما نباید به این موارد متکی باشیم. آقای توکلی نکتهای را فرمودند ما غفلت نکنیم، عصر، عصر حکومت دسته جمعی است، عصر حکومت فردی تمام شده، اگر اینطور باشد ما باید بدانیم اداره، رسیدن به مقاصد مردم است، پیشگیری از این امور با هر دید و هر برداشتی جز از طریق این معنا اتفاق نمیافتد. این نیست که من بتوانم به یکی وعده بدهم کار کوچکی را برای شما انجام میدهم و نگویم تورم را پیوسته در این چند سال کنترل میکنم. الان ما چون این نیستیم.
تشنج زایدهٔ یک طرف نیست
این نماینده مجلس افزود: حتی در بالاترین سطوح هم ادعا میشود، که عملی نمیشود چون این ابزار گسترده میخواهد. ارتباط پیوسته میخواهد. بنابراین بایستی به مردم احترام بگذاریم، و هر موقع احترام گذاشتیم نتیجه گرفتیم. هر بار مردم مورد بیاحترامی قرار بگیرند اینگونه میشود که مصادیقش را گفتند٬ من تکرار نمی کنم. قاعدتا بازگشت دیگری خواهیم داشت.
محجوب ادامه داد: هیچ کسی را متهم نمیکنم. خود را میتوانم متهم کنم. برمدار قانون حرکت کردن، به قانون احترام گذاشتن و با قانون به جلو و به عقب رفتن کار درستی است. کارگر و کارفرما وقتی میتوانند روابط هم را پیشبینی کنند که برمدار قانون همدیگر را ببینند. اگر من کارفرمایم را برمدار خلاف قانون نبینم هم برای من رفتار او غیرقابل پیش بینی است و هم این رفتار او باعث رفتار غیرقابل پیش بینی من را ایجاب میکند. تشنج زایدهٔ یک طرف نیست نمیتوانید کارگر و کارفرما را یک طرفه متهم کنید.
آقای هاشمی کمی مدیریتشدهتر معتقد به انتخابات است
توکلی در ادامه گفت: در قصهٔ سال۸۸ مشکل فرد بازنده این بود که گفت قانون را قبول ندارد، درصورتی که آن را از قبل پذیرفته بود. این کار آن بلا را سرکشور ما آورد و کاری که آقا آنجا انجام دادند، دفاع از قانون بود حتی روشهای اخلاقی را برای اینکه مسئله حل شود قبول کردند ولی نتیجه نداد ولی از رای مردم صیانت کردند. آقای خامنهای رهبرمعظم انقلاب اخلاقی دارد که میگویند رای و مشارکت حداکثری مهم است. مناسبات خصوص آقای هاشمی و ایشان را من میدانم که آقای هاشمی کمی مدیریتشدهتر معتقد به انتخابات است. در مصاحبهای اخیر من خاطرهای از آقا درباره گوسفند کشتن امام نقل کردم که بعد شنیدم آقا گفتند این را من نقل نکردم اما اینکه آقای هاشمی بیشتر از همه مورد اعتماد ما بود را گفتند من نقل کردم، این را تصحیح کنم.
وی افزود: آقا از رای مردم حمایت کرد و حقش بود که این کار را بکنند. و کار زیبا و به حقی کردند. ثبات روش جمهوری اسلامی از این جهت خیلی قابل تقدیر است. من خودم دو بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری بودم و هربار هم نفر دوم رقیب اصلی بودم ولی میدانستم تقلب ممکن نیست. آن زمان سال۷۲ که رقیب آقای هاشمی بودم٬ طرفداران میگفتند شما برنده شدید. من میگفتم مرد حسابی با ۶میلیون اختلاف رای که نمیشود تقلب کرد، یک وقتی در شهر کوچکی نمایندهای با ۲۵هزار تا و دیگری با۲۸ هزار تا انتخاب میشود، تقلب ممکن است. برای این من جواب شما را این میدهم که رهبری نظام از رای مردم در همه انتخاباتها دفاع کرده و حق را به مردم داده چون قانون این حق را به مردم داده است. تعیین اینکه چه کسی رییس جمهور و چه کسی نماینده مجلس شود در دست مردم است.
آقای خاتمی در توسعه سیاسی و قانون مداری به نقطه مطلوبی رسیدند
محجوب در ادامه گفت: ما همیشه در نتیجهگیری مشکل داریم به این خاطر که با برداشتهای بینهایت گوناگونی روبه رو هستیم به وحدت رساندن این همه برداشت آسان نیست. ما باید در این مورد به اتفاق ملی برسیم که قانون را در هرسطحی و ترازی میثاق کنیم. به قول مقام معظم رهبری فضلالخطاب کنیم و از این مدار تکان نخوریم این با کلام و شعار نمیشود باید شعورش بکنیم. به آن عمل کنیم. ما هنوز به اندازه کافی مطیع قانون نیستیم تا مطیع نباشیم فساد و قانونگریزی و انحراف و نارضایتی مردم است. من نمیگویم جامعه به همه لحاظ قانونی است ولی به لحاظ بسیاری از مسائل است. ماحداقل نوع مسائلمان و نگاهمان و نوع مشکلاتمان بایدعوض شود.
نماینده مردم تهران در مجلس افزود: یکی از آرزوها حکومت قانون بوده یعنی شخصیتهایی آمدند با همین مدار یعنی آقای خاتمی موضوع توسعه سیاسی را براساس قانونمندی و قانون مداری مطرح کرد گویی که نتوانستند به نقطه مطلوب و مورد نظر برسند ولی این حق مطرح شد. همه از هر طرفی این سخن را گفتند. یعنی این عزم سالها است که پیداشده ولی موانع و مشکلات ما فعلا بیشمارتر از جوابهای ما و راههای ماست. بنابراین ما باید به کوششمان در این مسیر ادامه بدهیم خسته نشویم و ادامه بدهیم و راه دیگری وجود ندارد.
مردم درد روزمره خود را بیان میکنند
مردم در نظرسنجی برنامه با ۷۷ درصد آرا تبعیض در اجرای قانون را دلیل اصلی عدم ترویج قانونمداری در جامعه دانستند. توکلی در واکنش به نتیجه نظرسنجی مردم گفت: فکر میکنم مردم درد روزمره خود را بیان میکنند.
محجوب نیز گفت: قاعدتا دعوت ماست که از تبعیض فاصله بگیریم. این خیلی پیام روشنی دارد. یعنی تبعیض در بنای حکمرانیمان است و باید عوض شود است. نتیجه اخلاقی این قضیه این است که متاسفانه بسیار باهم فاصله داریم.
سال 76 علیرغم خواست نهادهای رسمی٬ انتخاب مردم پیروز شد
توکلی در پایان با بیان خاطرهای گفت: در سال ۷۶ وقتی تقریبا همه نهادهای رسمی که در این عرصه زوری داشتند٬ طرفدار یک طرف بودند، مردم به طرف دیگری رای دادند. در روز تنفیذ حکم ریاست جمهوری من روبروی آقا به روی صندلی نشسته بودم (به علت کمردرد) آقای هاشمی حکم تنفیذ را خواند، من خیلی زور زدم جلوی گریه خودم را بگیرم چون در تاریخ ایران از ۲۰۰۰سال پیش تا الان هیچ وقت یک ابرقدرتی از روی صندلی بلند نشد و یکی دیگر بجایش بنشیند. فقط بخاطر اینکه مردم خواستند و قانون گفته بود٬ درحالی که صاحبان قدرت نمیخواستند آن کسی که مردم خواستند روی صندلی قدرت نشست. این افتخار جمهوری اسلامی است پس وقتی اینجا میتواند پس جاهای دیگر هم میتواند انجام دهد.