پاسخ رهبری به سوالی در رابطه باصداوسیما
پس از سخنان این دانشجوی جوان ، رهبر انقلاب از صدا و سیما گفتند و تصریح داشتند كه ایشان هم به بخشی از عملكرد این دستگاه انتقاد دارند اما مثل همیشه انصاف را یكی از شروط نقد سالم عنوان كردند: «در انتقاد از بىانصافىِ یك دستگاه یا یك كس، خود ما باید دچار بىانصافى نشویم؛ به این توجه كنیم.»
عصرایران – صبح چهارشنبه6/8/88 ؛ شماری از نخبگان جوان كشور مهمان رهبرانقلاب هستند تا سومین همایش ملیشان را بعد از این دیدار و گفتگو آغاز كنند.
در این میان چند تن از دانشجویان از میان جمعیت، خواستار فرصتی برای بیان صحبتهایشان می شوند. این حركت با واكنش برخی برگزاركنندگان مراسم روبرو می شود كه آنها را دعوت به نشستن میکنند، اما رهبر با اشاره به یكی از همان جوان ها می گویند: «آن آقایی كه ایستاده بودند و نشاندنشان! شما بفرمائید…»
دانشجوی جوان بلند می شود و شروع می کند به حرف زدن. صدایش از آنجا به گوش رهبر
نمیرسد؛ پشت تریبون می آید و پس از معرفی خود، سخنانش را آغاز می کند. حرفهایش
نسبت به سخنرانهای قبلی رنگ و بوی دیگری دارد. ابتدا از عملكرد صدا و سیما پیرامون حوادث اخیر انتقاد می کند و با بیان مثالی از رهبر می پرسد:
«آیا صدا و سیمای ما تصویر درستی از كشور و جهان ارائه میدهد یا تصویری غیرواقعی و كاریكاتورگونه؟
آیا صداو سیما به عقاید مختلف اجازهی دفاع از خودشان را میدهد؟ عقایدی كه بخصوص در همین رسانه مورد نقد و یا حتی حمله قرار میگیرد؟
آیا صدا سیمای ما نقلقول هایی كه از افراد میكند و یا در رویدادهایی كه روایت میكند، وفادارانه و منصفانه عمل می کند؟»
پس از سخنان این دانشجوی جوان ، رهبر انقلاب از صدا و سیما گفتند و تصریح داشتند كه ایشان هم به بخشی از عملكرد این دستگاه انتقاد دارند اما مثل همیشه انصاف را یكی از شروط نقد سالم عنوان كردند: «در انتقاد از بىانصافىِ یك دستگاه یا یك كس، خود ما باید دچار بىانصافى نشویم؛ به این توجه كنیم.»
رهبر انقلاب نسبت به صدا و سیما دو انتقاد عمده را وارد دانستند و گفتند:«خیال نكنید آن حرفهایى كه صدا و سیما میزند، این، همهى حرفهاست؛ نه، خیلى مطلب هست. “یك سینه حرف موج زند در دهان ما”. اینجور نیست كه هر چه كه انسان احساس میكند، این را گفته باشد یا بتواند بگوید. خیلى حرفهاى زیادى هست. شما جوانها الحمدللَّه باهوشید، بااستعدادید، بهتدریج خیلى از حقائق براى شماها روشن خواهد شد.»
ایشان در ادامه با اشاره به این سوال كه «آیا صدا و سیما وضعیت واقعى كشور را نشان میدهد؟» پاسخ گفتند «نه، ناقص نشان میدهد. خیلى پیشرفتهاى برجسته و بزرگ هست كه صدا و سیما نشان نمیدهد. دلیلش هم این است كه شما مجموعهى مرتبط با حوادث گوناگون، از خیلى از حقائق كشور و پیشرفتهاى كشور مطلع نیستید؛ نقص صدا و سیماى ماست. والّا اگر صدا و سیما میتوانست همانجور كه تلویزیون فلان كشور غربى با یك سابقه و تجربهى فراوان و با استفادههاى هنرى دروغهاى خودش را راست جلوه میدهد، واقعیات موجود كشور را درست منعكس كند، شما بدانید امروز امید نسل جوان، دلبستگى نسل جوان به كشورش، به دینش، به نظام جمهورى اسلامىاش، بهمراتب بیشتر از حالا بود.»
بیانات فوق در حالی از زبان رهبر معظم انقلاب بیان می شود که ایشان در 11/9/83
هم فرموده بودند:” به نظر من سياست كلي صدا و سيما بايد تقويت مديريت هاي اجرايي كشور باشد. من توصيه نمي كنم كه صدا و سيما ضعف ها و نارسايي ها و كمبودها و خداي نكرده
خيانت ها را پوشيده بدارد؛ نه، ضعف ها را هم بگويد؛ دردهايي كه جلوي چشم مردم است، عيبي ندارد صدا و سيما به آنها بپردازد؛ منتها طرح اين دردها و ضعف ها و نارسايي ها بايد به گونه اي باشد كه اولاً مردم را مأيوس نكند، ثانياً مديريت را تضعيف نكند. توفيقات دولت را بگوييد. نشان دادن توفيقات و پيشرفت هاي كشور حتماً نبايد از زبان مسئولان و دست اندركاران باشد. فرضاً رئيس جمهور مي رود و طرحي را افتتاح مي كند. اين افتتاح، گنگ است و معلوم نيست چيست. وقتي آسفالت خياباني خراب مي شود و مي خواهيد آن را در خبر منعكس كنيد، مثلاً مي رويد با تاكسي دار مصاحبه مي كنيد و او مي گويد چرخ ماشينم در اين چاله افتاد؛ يكي ديگر مي گويد زمستان در اين جا آب جمع شده بود و ترشح كرد به لباس مردم. خلاصه با ده نفر مصاحبه مي كنيد تا مشخص شود اين چاله چقدر چيز بدي است. پس در مورد پيشرفت ها و توفيقات هم همين ميكروفون را بگيريد جلوي كساني كه از اين پيشرفت ها بهره مند و برخوردار مي شوند. صرف اين كه مدير مربوطه بيايد بگويد درراه اندازي فلان طرح براي پانصد نفر و هزار نفر يا پنج هزارنفر شغل ايجاد شد، كافي نيست؛ بايد موضوع را تبيين كرد.
هدف ما بايد تقويت مديريت اجرايي كشور باشد.
گفتم و تكرار هم مي كنم: ضعف ها و نقص ها هم بايد گفته شود تا مردم تصور نكنند اين جا بوقي است كه بنا دارد فقط از حكومت تعريف كند؛ منتها گفتن علاج جويانه و دلسوزانه، نه ستيزه جويانه. طرح غلط مشكلات، مضر است. طرح سؤال هايي كه پاسخ ندارد، مضر است. البته گاهي شگردهاي قشنگي زده مي شود. همين چند روز قبل ديدم كه پس از جلسه رؤساي سه قوه، راجع به مفاسد اقتصادي با آنها مصاحبه كردند. كار قشنگ ،جالب، تميز، همه جانبه و هوشمندانه و زبل واري از آب درآورده بودند؛ خوب بود و اتفاقاً تأثير هم كرد.
آدم از اين طور كارها لذت مي برد. خيلي خوب، الان دارند همان كار شماها را دنبال مي كنند؛ اينها هم به نحوي منعكس شود. البته شما مي توانيد با همين نحوه طرح، به شكل هوشمندانه مديران را هم هدايت كنيد. مديران گاهي نقص كار خودشان را نمي دانند. طرح نواقص كار از زبان منصفانه و بي طرفانه شما مي تواند به آنها كمك كند.”
همچنین رهبر معظم انقلاب در کمتر از 6 سال پیش و در تاریخ 11/9/1383 به مسئولین صدا و سیما تاکید کرده بودند:
” در مقوله عدالت اجتماعي، فيلم ها و سريال هايي ساخته مي شود كه غالباً خانه هاي مورد استفاده شخصيت هاي اين فيلم ها اعياني و اشرافي است! واقعاً وضع زندگي مردم ما اين طوري است؟ آيا يك زوج جوان يا يك زن و شوهر در چنين خانه هايي زندگي مي كنند؟! اين كار چه لزومي دارد؟ سالها قبل بعضي از سريال هايي كه از سيما پخش مي شد، هرچند كيفيت آنها مثل سريال هاي الان نبود – عقب تر بود – ليكن فضاي زندگي در آنها، متواضعانه و در يك خانه معمولي بود؛ آن طوري خوب است.زندگي را لزوماً نبايد اعياني و اشرافي و متجملانه معرفي كرد.
فضاي تبليغي صدا و سيما اين طوري باشد. البته گاهي در اين خصوص هم به ما تذكر مي دهند و مطالبي مي گويند. تبليغات رسانه اي و گاهي تبليغ هاي خيلي پررنگ كه مردم را به طرف مصرف گرايي سوق مي دهد، با برنامه اي كه فرضاً شما ساخته ايد تا مصرف گرايي را تقبيح كنيد، عملاً در تناقض است؛ با هم هماهنگ نيست.”
رهبر معظم انقلاب در 1389/04/12 هم در دیدار رئیس سازمان و جمعی از هنرمندان صدا و سیما فرمودند: ” ما مي خواهيم از اين قله از اين سرچشمه زلال معارف درست الهى و انسانى و سياسى و درسهاى گوناگون زندگى به سمت مردم سرازير شود اين آن انتظار ماست از
صدا و سيما… طرف ديگر قضيه اين است كه واقعاً خط قرمزهائى هست كه بايد رعايت شود. يك جاهائى عبور از برخى از خطوط قرمز اخلاقى منظورم خطوط قرمز سياسى هم خيلى نيست عمدتاً انسان نگران اخلاق و دين و اين چيزهاست در بعضى از فيلمها و سريالها لزومى ندارد. انسان نگاه ميكند مىبيند اين سريالِ خوشساخت و خوشمضمون اگر اين زائده را نداشته باشد هيچ زيانى به اين سريال نميرساند از اين قبيل هم ما داريم. بعضى از ارتباطات عشقى دختر و پسر كه توى فيلم ها منعكس ميشود بد است بدآموز است. اين فرق ميكند با آن چيزى كه فرض كنيد در سريال «اغماء» وجود داشت كسى اول يك توهّم يا تصورى به ذهنش مىآيد آخر سريال ميفهمد نه اين اشكال نداشته. بله اين حق با شماست. اما اينكه شما نوع برخورد يك زن و مرد را يك عشق غلط را اين عشقهاى مثلث و مربع را توى فيلم بياوريد اين مضر است اين را كاريش نميشود كرد. كارى كنيم كه اينها توى فيلم ها نيايد.
…. شما وقتى زشتى را نشان مي دهيد اما آن عامل خيرى را كه بناست بر زشتى غلبه پيدا كند يا با آن مبارزه كند نشان نمي دهيد در جامعه يأس پراكنده مي شود و نوميدى به وجود مىآيد فيلم شما را كه طرف نگاه ميكند ميگويد خوب چه فايده؟ با آن تأثير عظيمى كه فيلم دارد اثر نمايشى دارد. من مي گويم شما انتقاد كنيد ، منتها انتقاد به معناى واقعى كلمه ، يعنى مبارزه و چالش خير و شر را نشان بدهيد تا معلوم شود كه اگر اين نقطهى زشت و مردود در جامعه هست اما انگيزهاى براى رفع آن وجود دارد جريانى براى نابودى آن وجود دارد. اگر فقر را نشان مي دهيد معنايش اين نباشد كه در جامعه فقر هست اما هيچ انگيزهاى براى مبارزهى با فقر وجود ندارد. اگر اينجور شد طبعاً فيلم يأسآور ميشود فضا را تاريك نشان مي دهد و برخلاف واقعيت هم هست.”
حال با توجه به آنچه رهبر معظم انقلاب در طی سالیان متمادی به مدیران و سیاستگذاران صدا و سیما و عوامل تهیه برنامه های آن و هنرمندان کشور گوشزد کرده اند و در نظر گرفتن وضعیت حال حاضر این سازمان و برنامه های آن، آیا صدا و سیما به مطلوبی که باید برسد رسیده است؟ البته بی انصافی نمی کنیم چون صدا و سیما با توجه به مقدورات گامهای موثری هم بر داشته است اما هنوز این رسانه تا تبدیل شدن به رسانه ملی به معنای واقعی کلمه فاصله زیادی دارد.