شایعترین عوارض واکسن کرونا را بشناسید
ویروس «SARS-CoV-۲» که با نام «کرونا» نیز شناخته میشود، اواخر سال ۱۳۹۸ در جهان شیوع پیدا کرد. تاامروز بیش از ۱۷۰ میلیون نفر به آن مبتلا شدهاند که از میان آنها حدود ۳.۵ میلیون نفر جانشان را از دست دادهاند. اثرات فاجعهبار ویروس کرونا بر زندگی انسان، اقتصاد و سایر جنبههای جامعه نیز حایز اهمیت است.
– واکسنها جدا از آنکه بدن ما را در برابر ویروسها مقاوم میکنند، میتوانند عوارض جانبی داشته باشند که گاهی خطرناک نیز هستند. در این مقاله، مروری بر عوارض گزارش شده واکسن کرونا داریم.
ویروس «SARS-CoV-۲» که با نام «کرونا» نیز شناخته میشود، اواخر سال ۱۳۹۸ در جهان شیوع پیدا کرد. تاامروز بیش از ۱۷۰ میلیون نفر به آن مبتلا شدهاند که از میان آنها حدود ۳.۵ میلیون نفر جانشان را از دست دادهاند. اثرات فاجعهبار ویروس کرونا بر زندگی انسان، اقتصاد و سایر جنبههای جامعه نیز حایٔز اهمیت است.
واکسن مهمترین اقدام بهداشت عمومی برای محافظت از مردم در برابر ویروس کرونا است. واکسنهای این ویروس مراحل مختلف آزمایش ازجمله آزمایش پیشبالینی روی حیوانات برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی همچنین آزمایش بالینی را پشت سر گذاشتهاند. این کارآزماییها در چندین مرحله مختلف انجام میشود. در مرحله آزمایش بالینی، افراد معدودی بهصورت داوطلبانه حاضر میشوند واکسن روی بدن آنها آزمایش شود. بهتدریج تعداد داوطلبان افزایش مییابد تا نتایج آزمایشها بهصورت گستردهتر بررسی شوند.
جوش پولکی؛ عارضه واکسن کرونا
جوش پولکی یا «Pityriasis rosea» نیز از دیگر عوارض واکسن کرونا است. جوش پولکی شایعه پوستی است که معمولاً بهصورت جوشهای قرمز ریز در ناحیه شکم یا بازوی افراد بالغ ظاهر میشود. این مورد نیز یکی دیگر از عارضههای واکسن کرونا شناخته میشود. مردی ۶۴ ساله پس از دریافت دوز دوم واکسن فایزر به جوش پولکی مبتلا شد. البته علایٔم فرد پس از ده روز ظاهر شد و در این مدت فرد دریافتکننده واکسن متوجه هیچ عارضهای نشده بود. او با مراجعه به پزشک و دو هفته مصرف دارو نهایتاً توانست از شر جوش پولکی راحت شود.
این نوع واکنشهای پوستی مرسومترین عوارض واکسن کرونا شناخته میشوند.
ازدستدادن حافظه
در پژوهشهای گسترده مشخص شده است یکی از عوارض واکسن کرونا نقص شناختی و ازدستدادن حافظه بهخصوص در افراد مسن است. مردی ۶۵ ساله شش روز پس از دریافت اولین دوز واکسن کرونا با نام «Covishield» حافظه خود را بهشدت از دست داد. او هیچ علایٔم عصبی نشان نداد و فقط گفتارش روان نبود. ازآنجاییکه سیتی اسکن مغز خونریزی مغزی را نشان نداد، مشکلات شناختی او به عاملی خارجی مانند واکسن نسبت داده شد.
این فرد هماکنون برای درمان تحتنظر پزشک است و گزارشها نشان داده است که حافظه او رو به بهبود است. پزشکان در تلاش برای درمان این افراد سعی میکنند سطح قند خون بدن فرد را تنظیم کنند؛ زیرا تغییرات در گلوکز میتواند بر عملکرد شناختی تأثیر بگذارد.
ازآنجاییکه واکسنهای کرونا سیستم ایمنی بدن را تحریک میکنند و باعث التهاب در بدن میشوند تا ویروس شناخته و با آن مبارزه شود، پلاکتهای خون پس از دریافت واکسن رشد میکنند که همین مسیٔله سبب تسهیل لخته شدن خون میشود. دراینصورت پلاکتهای فعالشده بهم میچسند و التهاب «ترومبوسیتوپنی» رخ میدهد. ترومبوسیتوپنی را میتوان عارضه بالقوه واکسن کرونا دانست. ازآنجاکه این عارضه پس از استفاده از واکسن جانسون و جانسون بیشتر مشاهده شده است، دانشمندان افراد را به استفاده از واکسنهای mRNA ویروس کرونا تشویق میکنند.
سخن پایانی
همهگیری کرونا و افزایش واکسیناسیون بهمنظور کنترل این بیماری منجر به افزایش تنوع واکنشها به انواع واکسن شده است. نظرسنجی نشان داده است ۶۵ درصد افراد پس از دریافت واکسن کرونا، عارضههایی مختلف در سطوحی متفاوت تجربه میکنند. در میان این افراد فقط ۵ درصد نیاز به مراقبتهای پزشکی دارند و میتوان عوارض واکسن کرونا را برای آنها حاد در نظر گرفت. بهرغم این عوارض، واکسیناسیون هنوز هم کارآمدترین روش برای مبارزه با اثرات گسترده ویروسهاست.