اعلام واژههای تازه فرهنگستان
به گفته مهرامی، در ماههای اسفند و فروردین چند کارگروه، واژههای خود را در شورای واژهگزینی مطرح کردند و معادلهایی به تصویب رسید.
عصر خبر: فرهنگستان زبان و ادب فارسی تعدادی از معادلهای تازه تصویبشده برای واژههای خارجی را اعلام کرد.
علی مهرامی از گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی به خبرنگار ایسنا گفت: در گروه واژهگزینی 70 کارگروه تخصصی واژهگزینی با همکاری حدود 400 استاد و کارشناس و متخصص در حوزههای گوناگون علوم و فنون فعالیت دارند. هر کارگروه، پس از گردآوری پیکره واژگانی خود، برای هر واژه پروندهای تشکیل میدهد که در آن اطلاعاتی از قبیل واژه بیگانه به زبان انگلیسی و زبانهای دیگر، تعریف واژه، منشا زبانی و ریشهشناختی واژه، ترکیبات و مشتقات و واژههای مرتبط آن، معادلهای به کاررفته در برابر این واژه در زبان فارسی و مقوله دستوری درج شده است.
او افزود: پس از تهیه مجموعهای از واژهها آن مجموعه به شورای هماهنگی و سپس به هیات فنی ارسال میشود و پس از رفع نواقص، در جلسات شورای واژهگزینی مطرح میشود. در این شورا پس از بحث و بررسی و شنیدن نظرهای موافق و مخالف سرانجام معادلهایی به تصویب میرسد. معادلهای مصوب برای آگاهی علاقهمندان و کارشناسان، در وبگاه فرهنگستان درج میشود و تا سه سال در صورت دریافت پیشنهادها و معادلهای بهتر قابل تغییر است.
به گفته مهرامی، در ماههای اسفند و فروردین چند کارگروه، واژههای خود را در شورای واژهگزینی مطرح کردند و معادلهایی به تصویب رسید.
تعدادی از واژههای چند حوزه به عنوان نمونه به آگاهی میرسد.
واژههای مصوب اقتصاد
تورم لگامگسیخته: hyperinflation
تورم خزنده: creeping inflation
تورم تازنده: galloping inflation
بانکگریزی: bank run
کسادی: recession
کسادی دامنهدار: depression
فراگشت: upturn
فرودگرد: downturn
قیمتافزایی: mark up
قیمتکاهی: mark down
واژههای مصوب حمل و نقل هوایی
سامانه سوختپاشی: fuel injection system
میله سوختنما: dipstick
سوختنارسی: fuel starvation
چندراهه سوخت: fuel manifold
هواراهه سوخت: fuel vent
دورریزی سوخت: fuel dumping
آموزش گذار: transition training
بازآموزی: recurrent training
سوخت خزش: taxi fuel
سوخت انتظار: holding fuel
واژههای مصوب آیندهپژوهی
پیشانگاری: anticipation
خودنوگری: autopoiesis
بینشوران: remarkable people
گمانهزنی: conjecture
پژوهش کنشی: action research
سامانه پویا: dynamic system
سامانه خودفرمان: autonomic system
نوآیندی: emergence
لبه آشوب: edge of chaos
سوگیری روالنگر: normalcy bias
واژههای مصوب تغذیه
بیچشایی: ageusia
چربابه: chyle
فهرست جانشینی: exchange list
پربزاقی: sialorrhea
آوند غذادهی: feeding container
بیش فروگشت: hypercatabolism
بیش دگرگشت: hypermetabolism
بدجذبی: malabsorption
بازآبرسانی: rehydration
تن کارمایه: activity increment
واژههای مصوب حمل و نقل دریایی
فراخوانی: muster
گریزراه: escape route
رهسپاری: proceed
سرگردان: adrift
بیروناندازی: jettison
ریزش: spill
نفتزدایی: oil clearance
نفتشویی: crude oil washing
بیشینه چینش: stackweight
نادرجا: off station
واژههای مصوب آمار
راهبرد بهین: optimal strategy
نمونهگیری سازوار: adaptive sampling
نمونهگیری خوشهای: cluster sampling
بافتنگاشت دایرهای: circular histogram
تابع زیستسنجشی: biometric function
صورتکهای چرنوف: chernoff faces
چارک اول: first quartile
چندک: quantile
ریسه: run
آماره کارا: efficient satistic