کشت خشخاش؛ موضوعی که نه تایید شد و نه رد!

عصر خبر: آماری از میزان کشت غیرقانونی خشخاش در دست نیست. مسئولان هم ترجیح می‌دهند این مساله را مسکوت بگذارند. تنها گاه‌گاهی در میان خبرها از انهدام مزارع غیرقانونی خبرهایی می‌شنویم و سکوت دوباره ادامه پیدا می‌کند.
آخرین اظهارنظر رسمی در مورد این مساله هم به صحبت‌های سردار مومنی، جانشین فرمانده ناجا برمی‌گردد که در جمع خبرنگاران گفته بود: اگر خبری در این مورد به ما برسد بلافاصله مقابله خواهد شد، اما این‌که به طور رسمی گزارشی پیرامون کشت موادمخدر در کشور داشته باشیم مورد تایید نیست و نیز اجازه داده نمی‌شود، البته مردم ما نیز چنین کاری را انجام نخواهند داد چرا که از مواد مخدر آسیب فراوانی دیده‌اند.
ایسنا، این موضوع را با تعدادی از نمایندگان مناطقی که خبرهایی درمورد کشت غیرقانونی خشخاش در آن‌ها منتشر شده در میان گذاشته است. هرچند نمایندگان هم اصرار دارند در منطقه حوزه انتخابیه‌شان چنین تخلفاتی وجود ندارد، صحبت‌های‌شان به طور تلویحی تایید کننده رواج کشت غیرقانونی خشخاش در برخی نقاط کشور است.
شرایط اقتصادی، کشاورزان را به این سمت کشانده است
ناصر صالحی نسب، نماینده مردم دشت آزادگان است. او به خبرنگار ایسنا می‌گوید: این مساله را نه می‌شود رد کرد و نه می‌شود تایید کرد.
البته او گلایه‌ای هم از مدیریت نامناسب وزارت جهاد کشاورزی دارد که الگوی کشت را تعریف و رعایت نکرده، در نتیجه به زعم او، کشاورز می‌تواند هر کاری خواست انجام دهد و کسی هم نمی‌تواند جلوی او را بگیرد. مقصر اصلی در این بحث، برنامه‌ریزی است.
سود سرشار کشت خشخاش برای کشاورزان هم مساله دیگری است که صالحی نسب بر آن تاکید می‌کند: کشاورز، هر محصولی را که سودآور و اقتصادی باشد کشت می‌کند. کشاورزران ما به راه هستند و شاید شرایط اقتصادی آنها را به این سو کشانده است.
او ادامه می‌دهد: ما مسئولان ذی‌ربط می‌خواهیم که از طریق فرمانداری، بخشداری و استانداری تاکید کنند که این موضوع به نحو مقتضی اطلاع‌رسانی شود و قبل از این که توسعه پیدا کند جلو آن را بگیرند. نگذاریم این موضوع به صورت فرهنگ دربیاید.
دولت مخالف بود، مردم مزارع خشخاش را از بین بردند
هدایت‌الله میرمرادزهی، نماینده سراوان می‌گوید تا همین چند سال پیش کشت خشخاش به صورت غیرقانونی در این منطقه وجود داشته اما حالا منسوخ شده است.
او توضیح می‌دهد:‌ زمانی (در سال‌های 91-90) مزارع خشخاش در دامنه‌های نیک‌شهر وجود داد که با فرهنگ‌سازی و توسط خود مردم از بین رفتند. چند مزرعه وجود داشت اما چون مردم احساس کردند این کاری است که باید با آن مبارزه شود از طریق مسئولین مربوطه اطلاع‌رسانی کردند و بوته‌های خشخاش را از بین بردند.
این نماینده مجلس ادامه می‌دهد:‌ تا چندی پیش، مزارع کشت خشخاش تک و توک در بیابان‌ها وجود داشت اما چون دولت مخالف بود و اطلاع‌رسانی کرده بود، مردم خودشان آن‌ها را از بین بردند.
او می‌گوید: الان کشت خشخاش بیشتر در افغانستان انجام می‌شود. در سراوان به یقین می‌دانم که چنین چیزی وجود ندارد.
میرمرادزهی، نظارت بر این مساله را برعهده مسئولین محلی می‌داند و ادامه می‌دهد: مسئولین محلی در این مناطق حضور دارند تا بر این مساله نظارت کنند.
با قاطعیت با کشت غیرقانونی خشخاش برخورد می‌شود
موسی غضنفرآبادی نماینده بم است، او می‌گوید: “ممکن است در جاهایی تخلف شود” اما در عین حال از حوزه انتخابیه‌اش دفاع می‌کند و می‌گوید: در استان کرمان، کشتی وجود ندارد که مخفی باشد.
او ادامه می‌دهد: کشت خشخاش باید به صورت دیمی باشد و در ارتفاعات انجام شود تا بتوان آن را مخفی کرد. در استان کرمان، ارتفاعاتی که بخواهد محرمانه باشد وجود ندارد. به علاوه، خشکسالی امان همه را بریده و امکان زیادی برای کشت دیمی وجود ندارد.
نماینده بم خاطرنشان می‌کند: درست است که پیش از انقلاب اسلامی، در این منطقه کشت خشخاش انجام می‌گرفته است اما در مدتی که من نظارت می‌کنم، در استان کرمان موردی نداشتیم که کشت غیرقانونی خشخاش انجام شود.
این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تاکید می‌کند که خلاء قانونی در این زمینه وجود ندارد. با این حال ممکن است در جاهایی تخلفاتی صورت گیرد. اگر هم در جایی دیده شود با قاطعیت با آن برخورد می شود.
این نماینده مجلس، به همکاری مردم برای کشف موارد غیرمجاز هم اشاره می‌کند: مردم کمک می‌کنند و در جاهایی که احتمال می‌دهند کشت مخفیانه‌ای وجود داشته باشد اطلاع می‌دهند.
کشت خشخاش شرایط خاصی می‌خواهد
عباس پاپی‌زاده، نماینده مردم دزفول است. او کشت خشخاش در دشت خوزستان را منتفی می‌داند و می‌گوید: تا جایی که من در جریانم در دشت خوزستان چنین امکانی فراهم نیست.
او ادامه می‌دهد: به لحاظ ارتفاع و شرایط خاص این گیاه چنین شرایطی در دشت خوزستان وجود ندارد. این گیاه علائمی نشان می‌دهد که قابل رصد و قابل رویت است و به راحتی نمی‌توان دست به چنین اقدامی زد.
این نماینده مجلس، همچنین خاطرشان می‌کند: تا به حال گزارشی در این مورد به دست ما نرسیده است.
***
هر چند صحبت‌های نمایندگان مجلس حکایت از وجود مواردی از کشت غیرقانونی خشخاش در کشور دارد، اما باید توجه داشت که ناامنی شغلی، مشکلات معیشتی، عدم اختصاص تسهیلات مناسب، بیمه‌های ناکافی، عدم حمایت دولت، وجود واسطه‌ها و هزینه‌های بالا در مقابل درآمد پایین از جمله مواردی است که در سوق دادن کشاورزان به سمت سود بیشتر و در نتیجه کشت‌های غیرقانونی بی تاثیر نیست.