فوریت های پزشکی درحوادث اسیدپاشی

عصرخبر:حدود یک سالی است که متن اکثر پیام‌ها در شبکه‌های اجتماعی، موضوع داغ بحث‌ها در محافل دوستانه و خانوادگی، اسید پاشی‌های صورت گرفته است. به طور کلی علت اسید پاشی اغلب خصومت‌های خانوادگی، اختلافات مالی و یاشکست عشقی بیان شده است. اما اسید پاشی‌های زنجیره‌ای در اصفهان ماجرای دیگری را حکایت می‌کند. البته علت این اقدام چندان اهمیتی ندارد موضوع مورد توجه نحوه‌ی برخورد با این ناهنجاری است.
اسید پاشی برای همه‌ی افراد جامعه، چه زن چه مرد، با توجه به حوادث چند سال اخیر، تهدیدی جدی به شمار می‌رود. اما با شناخت ماهیت این ماده و آگاهی در مورد نحوه‌ی مقابله با آن می‌توان در صورت بروز این اتفاق حداقل از تشدید صدمات ناشی از آن جلوگیری کرد.
اسید و اثرات مخرب آن روی بدن
اسید ماده‌ای شیمیایی است که خاصیت خورندگی دارد. اسیدهای مورد استفاده در اسید پاشی بیشتر اسید سولفوریک، اسید کلریدریک، نیتریک و سود سوز آور یا هیدروکسید سدیم است.
گاز ناشی از این مواد نه تنها راه‌های هوایی بدن را شدیدا تحت تاثیر قرار می‌دهند بلکه موجب از بین رفتن بافت‌های پوست می‌شود.
در همین زمینه محمدرضا مسجدی فوق تخصص ریه می‌گوید: یکی از مهمترین آسیب‌هایی که به دستگاه تنفسی وارد می‌شود، آسیب‌های شیمیایی است که فرد از طریق تنفس بخار یا گاز مواد شیمیایی به آن دچار می‌شود.
از دهان و بینی گرفته تا حبابچه‌های هوای موجود در ریه در معرض آسیب‌های شیمیایی تاثیر پذیر هستند.
فرد در مجاورت این مواد به مشکلات تنفسی دچار می‌شود و این آسیب‌ها بسته به نوع ماده و غلظت آن وی را به سمت ناراحتی‌های مزمن تنفسی و حتی مرگ پیش می‌برد.
اما علاوه بر آسیب‌های تنفسی بهتر است به آسیب‌های پوستی نیز اشاره شود.خلیل صداقت پیشه متخصص پوست و مو معتقد است: اسید مانند آتش پوست را می‌سوزاند. 
وی می‌گوید: مواد شیمیایی نظیر اسیدها، اتصالات بین سلولهای پوست را از بین می‌برد، لایه‌های مختلف پوست را تخریب می‌کند و باعث بروز تاول روی پوست می‌شود.
همچنین اگر اسید غلیظ باشد می‌تواندبه موها، غدد چربی و عروق آسیب برساند و موجب تغییر شکل پوست شود.
شستشو با آب بهترین اقدام است
بهتر است افراد با رعایت جوانب احتیاط و ایمنی از مواد شیمیایی استفاده کنند. اما کسانی که قربانی اسید پاشی می‌شوند با توجه به اینکه آگاهی قبلی نسبت به این موضوع ندارند ناچارند تنها از شدید شدن میزان سوختگی و عوارض آن جلوگیری کنند.
سوختگی‌های شیمیایی به هر نحو که باشد یک اصول اولیه مراقبتی دارند که باید به آن توجه شود. کمک‌های اولیه باید با توجه به همان سه مورد غلظت، مقدار و زمان مواد اولیه به این افراد انجام شود.
صداقت پیشه نیز تاکید می‌کند: بسته به غلظت اسید و مدت زمانیکه روی پوست می‌ماند، آسیب کمتر و یا بیشتری به فرد وارد می‌کند. در مواجه با این موقعیت بهترین راه شستشوی محل اسیدی با آب است. زیرا آب اسید را رقیق کرده و اثر آن روی پوست را به حداقل می‌رساند. البته باید توجه کرد که فرد قربانی هرچه سریعتر باید تحت نظر پزشک قرار بگیرد.
مسجدی نیز اضافه کرد: هنگامی که بخار یا گاز مواد شیمیایی وارد راههای تنفسی فرد می‌شود بهتر است از مجاورت با دود، گرد و خاک جلوگیری کند و هر چه زودتر به اورژانس منتقل شود.
محمد کی پور اپتومتریست با اشاره به این که مواد اسیدی در برخورد با چشم آسیب‌های سطحی به این عضو وارد می‌کند، تصریح کرد: در صورت ورود اسید به چشم در وهله‌ی اول باید چشم را با مقادیر زیادی آب تمیز شستشو داد تا از نفوذ اسید جلوگیری شود. این شستشو تا زمان رفع درد و سوزش باید ادامه پیدا کند و قابل تاکید است که هر چه سریعتر فرد باید تحت مراقبت‌ قرار بگیرد.

آماری که بی جهت سر و صدا می‌کند
پدیده‌ی اسید پاشی در بیشتر کشورهای دنیا دیده می‌شود و یک آمار جدی را به خود اختصاص می‌دهد. به طوری که در انگلستان در بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ میلادی تعداد قربانیان در این کشور ۱۳۰ نفر گزارش شده است.
براساس آمارها، بنگلادش در سال ۲۰۰۲ بیشترین قربانی اسید پاشی یعنی ۲۶۲ نفر را به خود دیده است. این در صورتی است که در ایران طی سالهای ۱۳۸۴ تاکنون فقط ۲۰ مورد اسید پاشی رخ داده است که ۴ مورد آن متعلق به خبر ساز‌ترین آنها در سالهای اخیر یعنی اسید پاشی زنجیره‌ای در اصفهان در سال ۱۳۹۳ است.
اسید پاشی بر روی افراد در ایران اگرچه همواره سر و صدای جهانی را به دنبال دارد اما آمار استفاده از این روش در کشورهای دیگر جهان بسیار بالاتر از ایران است.