اهمیت غیرنفتی تنگه هرمز
حضور کشتی‌های جنگی آمریکا مانع اصلی همکاری کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس با جمهوری اسلامی است. ناوهای آمریکایی به منظور ایجاد فاصله بین کشورهای عربی با ایران در خلیج فارس حضور یافته‌اند. خروج کشتی‌های جنگی آمریکا از خلیج فارس بر امنیت خطوط کشتیرانی خواهد افزود. اخیرا این ناوها به یک قایق ماهی گیری هندی در سواحل دوبی حمله و دو نفر از سرنشین‌های غیر نظامی آن را کشتند. حضور این ناوها بر نا امنی در خلیج فارس نیز می‌افزاید.
گلوگاه تنگه هرمز به دلیل موقعیت استراتژیکی آن همواره در کانون توجه بوده
است، اما این توجه از اوایل زمستان سال 90 بویژه پس از آغاز دور جدید
تحریم‌ها علیه ایران (تحریم نفتی)، برگزاری رزمایش دریایی و تمرین تاکتیکی
بستن تنگه هرمز از سوی ارتش ایران و نیز حضور ناوهای آمریکایی در خلیج فارس
شدت یافت.
پس از آن هرگونه اظهار نظر از سوی سیاسیون یا نظامیان
کشورهای درگیر در این مساله بویژه ایران و آمریکا، بازتاب گسترده‌ای در
رسانه‌ها پیدا كرد. روشن است که همگان به حساسیت این منطقه آگاه بوده و به
خوبی می‌دانند که هر رویداد و یا اقدام تنش‌زایی در این نقطه تنها به
کشورهای درگیر یا کشورهای حاشیه خلیج فارس محدود نخواهد ماند، اما شاید
بتوان از طولانی شدن جنجال‌ها بر سر این موضوع این‌گونه نتیجه گرفت که هریک
از کشورها (بویژه ایران و آمریکا) تلاش می‌کنند از هرگونه اقدام عجولانه و
چالش برانگیز در این‌باره خودداری کرده و با احتیاط بیشتری در مورد آن
موضع‌گیری کنند.
سردار حسین علایی اولين فرمانده نیروی دریایی سپاه
در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاري دانشجويان ايران(ایسنا)، در ارزیابی
خود از این موضوع اظهار كرد: از زمانی که طرح تحریم نفتی ایران از سوی
آمریکا و اتحادیه اروپا مطرح شد، موضوع احتمال بسته شدن تنگه هرمز هم مطرح
گردید.تحریم نفتی ایران عملا به مفهوم بسته شدن تنگه هرمز برای ایران خواهد
بود؛ بنابراین در چنین وضعیتی جمهوری اسلامی ایران انگیزه‌ای جهت هزینه
کردن برای باز نگاه داشتن تنگه هرمز نخواهد داشت.
وی با بیان این‌که
«برای بستن تنگه هرمز نیازی به استفاده از آب‌های جنوبی این تنگه نیست و
حتی از ساحل ایران هم امکان مسدود نمودن آن وجود دارد» افزود: هیچ یک از
کشورهای دنیا با بسته شدن تنگه هرمز موافق نیستند، زیرا تنگه هرمز یک نقش
بین المللی را ایفا میکند. طبیعی است ایران که تاکنون بیش از همه کشورها
برای باز نگاه داشتن تنگه هرمز تلاش کرده است، علاقه‌مند به روابط دوستانه
با کشورهای همسایه خود است. ایران همواره طرح تأمین امنیت منطقه‌ای را به
کشورهای حاشیه خلیج فارس پیشنهاد کرده است که به دلیل اشغال نظامی خلیج
فارس از سوی آمریکا و داشتن روابط گرم این کشورها با ایالات متحده،از این
طرح استقبال نشده است.
علایی تصریح کرد: بسته شدن تنگه هرمز به نفع
هیچ‌یک از کشورهای حاشیه خلیج فارس نخواهد بود و کشورهای وارد کننده نفت
خام هم از بسته شدن آن زیان خواهند دید. ایران حتی در دوران جنگ تحمیلی هم
نسبت به بستن تنگه هرمز اقدام نکرد. جمهوری اسلامی ایران همواره برای تأمین
امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز تلاش کرده است. البته آمریکا در تیرماه 1367
با حمله به هواپیمای مسافربری هما سعی در ناامن کردن تنگه هرمز داشت که
ایران با هوشیاری از توسعه درگیری‌ها جلوگیری کرد.
وی با اشاره به
مطرح شدن “طرح بسته شدن تنگه هرمز” در مجلس شورای اسلامی گفت: وقتی تهدیدی
علیه کشور مطرح می‌شود، مردم و نمایندگان آن‌ها را وادار به واکنش میکند و
طبیعی است که طرح این مساله از سوی نمایندگان محترم مجلس حاکی از نگرانی
آن‌ها است، اما موضوع تنگه هرمز از مسائل امنیت ملی کشور است؛ لذا این
مساله به شورای عالی امنیت ملی باز می‌گردد.
علایی درباره تبعات
بسته شدن تنگه هرمز نيز اظهار نظر کرد: بسته شدن تنگه هرمز وضعیت ناپایداری
را در ثبات خلیج فارس ایجاد کرده و صادرات نفت از خلیج فارس را دچار بحران
خواهد کرد. این اتفاق ممکن است به درگیری‌های نظامی بینجامد.
اولين
فرمانده نیروی دریایی سپاه با اشاره به تلاش ایران برای حفظ امنیت و ثبات
در خلیج فارس و تنگه هرمز بویژه در دوران دفاع مقدس، خاطرنشان کرد: ایران
همواره بر تأمین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز اصرار ورزیده است و در اوضاع
مغشوش کنونی نیز بهتر است، سیاست خود مبنی بر باز نگاه داشتن تنگه هرمز را
بیان کند تا از تبلیغات منفی علیه خود نیز بکاهد.
علایی درباره حضور
ناوهای آمریکایی در خلیج فارس نيز گفت: حضور کشتی‌های جنگی آمریکا مانع
اصلی همکاری کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس با جمهوری اسلامی است. ناوهای
آمریکایی به منظور ایجاد فاصله بین کشورهای عربی با ایران در خلیج فارس
حضور یافته‌اند. خروج کشتی‌های جنگی آمریکا از خلیج فارس بر امنیت خطوط
کشتیرانی خواهد افزود. اخیرا این ناوها به یک قایق ماهی گیری هندی در سواحل
دوبی حمله و دو نفر از سرنشین‌های غیر نظامی آن را کشتند. حضور این ناوها
بر نا امنی در خلیج فارس نیز می‌افزاید.
وی همچنين در ارزيابي نسبت
به تلاش برخي كشورها برای احداث خط لوله به منظور دور زدن تنگه هرمز و
این‌که آیا این اقدامات از اهمیت این گلوگاه خواهد کاست نيز تصریح کرد:
اهمیت تنگه هرمز تنها به صادرات نفت از مسیر آن نبوده، بلکه به صادرات و
واردات انواع کالاها نیز هست. عدم استفاده از خط لوله، هزینه صادرات نفت را
کاهش می‌دهد، میزان کمی از نفت امارات از طریق خط لوله احداثی صادر
می‌شود. اصولا رفتار و مواضع سیاسی کشورهای همسایه باید از افزایش
هزینه‌های آن‌ها جلوگیری کند و امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز می‌تواند به
دامنه همکاری‌ها بیفزاید.
