درآمد کارگر ایرانی در عراق 4 برابر ایران

به گزارش اقتصادنیوز، سمیه گلپور چمرکوهی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگری، در گفت‌وگو با اقتصادنیوز تصویر جدیدی از موج تازه مهاجرت نیروی کار ایران ترسیم می‌کند؛ موجی که نه‌تنها پرستاران، مهندسان، نخبگان و حتی استادان دانشگاه را در بر گرفته که حالا به افرادی که شغل‌های خدماتی دارند یا کارگران ساده هستند هم رسیده است.

او می‌گوید ریشه‌های این مهاجرت «کاملاً اقتصادی» است اما نبود آموزش مهارتی، ضعف نظارت مجلس، و ساختار معیوب تعیین دستمزد نیز آن را تشدید کرده است.

مشروح گفت‌وگوی اقتصادنیوز با سمیه گل‌پور چمرکوهی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگری را از اینجا بخوانید:

****

خانم گلپور! روایت ها و آمارها از رشد مهاجرت نیروی کار ایرانی حکایت دارند؛ از کارگران خدماتی و فنی گرفته تا پزشکان و مهندسان. شما به‌عنوان فعال صنفی این روند را چگونه می‌بینید؟ دلایل اقتصادی و ساختاری پشت این موج چیست و چه تفاوتی میان گروه‌های شغلی مختلف وجود دارد؟

بله، متأسفانه این واقعیتی است که این روزها در حوزه مشاغل خدماتی هم دیده می‌شود. در سال‌های اخیر درصد مهاجرت نیروی کار ما چند برابر شده است. اشتغال برای تأمین معاش و رفاه نسبی است، سطح درآمد کارگران ایرانی، از کارگر و کارمند گرفته تا کشاورز، دامدار، پرستار، پزشک، مهندس، خلبان و دریانورد و… با نیاز معیشتی‌شان تناسب ندارد.

مهاجرت به مشاغل خدماتی و قشر کارگر هم رسیده است

من افرادی رو میشناسم که با مدرک پی‌اچ‌دی(PHD) نگهبان شدند، نتیجه این می‌شود که افراد ترجیح می‌دهند کشور را ترک کنند تا حداقل‌های مطلوب زندگی را در جای دیگر به‌دست آورند؛ هرچند دوری از خانواده و دشواری‌های اقامت در کشور مقصد هم برایشان چالش‌برانگیز است.

در دهه اخیر به این شکل بود که شاید فقط در حوزه‌های خاصی مهاجرت انجام می‌شد و مهاجرت‌ها صنعتی تر بود ولی حالا ما در مشاغل خدماتی‌تر و قشر کارگر ساده هم این مهاجرت را می‌بینیم.

مهاجرت کارگران ایرانی به عراق؛ حقوق 3 تا 4 برابر ایران حتی برای کار ساده

ریشه اصلی این مهاجرت گسترده را در چه می‌بینید؟

دلیل اصلی کاملاً اقتصادی است. حداقل دستمزد طبق ماده ۴۱ قانون کار باید متناسب با سبد معیشت و نرخ تورم تعیین شود، اما این اتفاق نمی‌افتد. حتی با مزایایی مثل حق مسکن و عائله‌مندی، دستمزدها در بسیاری موارد نصف خط فقر هم نیست.

کارگران می‌بینند که برای همان تخصص در کشورهای همسایه سه تا چهار برابر حقوق می‌گیرند و طبیعی است که مهاجرت کنند. مسئولین هم متاسفانه خواب هستند.

شما اشاره کردید که دیگر فقط نیروهای متخصص نیستند که مهاجرت می‌کنند و حتی کارگران ساختمانی عادی با مهارت‌های متوسط، مهاجرت می کنند و درآمدی چند برابر ایران دارند. از نگاه شما چه سیاست‌های اشتباهی به‌ویژه در شورای‌عالی کار و تعیین دستمزد این وضعیت را رقم زده است و چرا دولت به‌عنوان «کارفرمای بزرگ» همچنان بر همین مسیر پافشاری می‌کند؟

بله امروز دیگر فقط متخصصان نیستند که مهاجرت را انتخاب می‌کنند؛ کارگران ساده هم مهاجرت می‌کنند. مثلاً کارگران ساختمانی که به کشورهایی مثل عراق می‌روند و سه‌چهار برابر ایران درآمد دارند. یک کارگر حرفه ‌ای ساختمان در عراق می‌تواند ماهانه دویست تا سیصد میلیون تومان کار می‌‌کند، در حالی که اینجا حتی با بالاترین مهارت‌ها هم به چنین رقمی نمی‌رسد. در واقع شروع این سیاستگذاری اشتباه از شورای عالی کار است که اعداد