سفر تاریخی پوتین به ایران و پیام‌های چند جانبه آن

عصرخبر به نقل از تسنیم:  روزنامه لبنانی الاخبار در مقاله‌ای نوشت: سفر ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه که دیروز به تهران انجام شد در تمامی معیارها یک سفر تاریخی به شمار می‌رفت که پیام‌های زیادی را در استقبال قابل توجه ایرانی‌ها و تعامل جدی روسیه به ویژه در زمینه اهتمام رئیس‌جمهور این کشور به توسعه مناسبات خود با طرف ایرانی در خود جای داده بود. این موضوع مورد توجه رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز قرار گرفت که خطوط کلی و خط قرمزهای مربوط به سیاست خارجی کشور را تعیین می‌کند.
سفر رئیس‌جمهور روسیه به تهران در ابعاد متعدد و مختلف یک سفر عادی نبود، این سفر ویژگی‌های بزرگی داشت که این ویژگی‌ها را می‌توان در سطح هیئت استقبال ‌کننده ایرانی یا عملکرد رئیس‌جمهور روسیه مشاهده کرد. پوتین با عملکرد خود در زمان ورود به ایران پیام‌های متعددی را به طرف‌های مختلف ارسال کرد که همگی آنها حول محور یک حقیقت واحد قرار داشتند: روسیه به سمت تقویت ائتلاف خود با ایران پیش می‌رود.  پوتین در دیدارهای دیپلماتیک خود در جریان این سفر چندین بار پروتکل‌های عادی اعمال شده در سفرهای رسمی را نادیده گرفت، مهم‌ترین آنها دیدار مستقیم با رهبر معظم انقلاب اسلامی قبل از برپایی مراسم استقبال بود که یک عرف دیپلماتیک به شمار می رود. همچنین علاوه بر کادر گسترده‌ای از هیئت همراه رئیس‌جمهور روسیه و تعداد زیادی از روزنامه‌نگاران و همراهان آنها ، صندوق سبز رنگ بزرگی در میان این هیئت به چشم می‌خورد که دو نفر آن را به سمت خودروهای هیئت مذکور حمل می کردند. این صندوق سؤالات زیادی را در مورد محتوای آن ایجاد کرده بود. هیئت روسی بلافاصله از فرودگاه مهرآباد به سمت مرکز شهر تهران یعنی محل اقامت رهبر معظم انقلاب پیش رفت. تدابیر امنیتی اتخاذ شده به رئیس‌جمهور روسیه اجازه داد سریعاً بدون ترافیک عادی پایتخت تهران به این منطقه برسد. در اینجا بود که صندوق نیز از خودروها پایین آمد و داخل سالن نشست آورده شد تا راز محتوای آن فاش شود. محتوای این صندوق نسخه خطی و نفیس و بسیار قدیمی از قرآن کریم بود که پوتین آن را به رهبر انقلاب اسلامی ایران هدیه کرد. این هدیه نمادین نشان دهنده عمق شناخت رئیس‌جمهور روسیه نسبت به دیدگاه‌ها و اهتمام شخصیت‌های ایرانی بود و نشان داد که روسیه که تعداد زیادی از مسلمانان را در خود جای داده است ، حاضر به همکاری با جریان‌های اسلامی برای مبارزه با تروریسم است. 
پوتین پیش از سفر به تهران نیز دستور رفع تحریم‌های اعمال شده بر خرید و فروش تجهیزات تکنولوژیک مرتبط با انرژی هسته‌ای به ویژه در تأسیسات هسته‌ای فردو و اراک را صادر کرد، این اقدام در راستای عمل به توافق هسته‌ای امضا شده بود. مهدی صانعی سفیر ایران در مسکو اعلام کرد که این کشور اقدامات خود را برای تجهیز ایران به سامانه دفاع موشکی اس 300 آغاز کرده است، سامانه‌ای که قرارداد تحویل آن به ایران در روز نهم نوامبر امصا شده است.
موضوع جالب دیگر این سفر تأخیر یک ساعته پوتین از نشست اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز در تهران بود که به علت دیدار طولانی و فوق‌العاده وی با امام خامنه ای انجام شد، دیدار دو ساعته ای که می‌توان آن را دیدار تاریخی به شمار آورد، به‌ ویژه که این زمان در چارچوب نشست‌های انجام شده رهبر معظم انقلاب با سران کشورهای مختلف نیز بی‌سابقه است. 
بعد از این نشست بود که دیمتری بیسکوف سخنگوی کرملین اعلام کرد که روسیه و ایران دیدگاه واحدی در تقابل با ماهیت غیر قابل ‌قبول تلاش‌های خارجی برای اعمال دیکته‌های خود در روند سازش سیاسی در سوریه دارند. بنا بر این اظهارات دو طرف تأکید می‌کنند که هر تغییر در رهبری کشوری باید از طریق انتخابات انجام شود. وی این دیدار را بسیار سازنده توصیف کرد که در جریان آن تبادل آرا در جزئی ترین موضوعات مورد توجه قرار گرفت.
سخنان دو طرف در این دیدار بر ضرورت ایجاد محیط امن جهت سرمایه گذاری تأکید داشت،‌ این در حالی است که چنین محیطی به علت جنگ در منطقه وجود ندارد. سوریه محور عبور گاز برای همه به شمار می‌رود، گازی که ایران و روسیه به دنبال رساندن آن به سواحل دریای مدیترانه هستند. همچنین قطر به عنوان یکی از ایستگاه‌های گاز به  اروپا به شمار می‌رود. این در حالی است که ترکیه مانع اساسی در اجرای پروژه ایران در احداث خط لوله از طریق عراق به سمت سواحل سوریه ایجاد کرده است. این کشور می‌خواهد خط لوله گاز را از اراضی خود عبور دهد تا هم بتواند از گاز آن استفاده کند و هم از عبور خط لوله از اراضی خود سود آوری داشته باشد.
این نشست سران اقتصادی، رنگ و بویی سیاسی داشت. چرا که نشست‌های دوجانبه‌ای بدون توجه به مسائل مربوط به گاز برگزار می‌شود. مبارزه با تروریسم در اولویت محور مذاکرات پشت پرده بود که در بخش مربوط به استقبال از رؤسای جمهوری در ساختمان چسبیده به ساختمان اجلاس وجود داشت. دیدارهایی که نتایج و پیامدهای آن طی روزها و هفته‌های آینده خود را نشان خواهد داد. بعد از اجلاس سران، ‌رؤسای جمهوری ایران و روسیه کنفرانسی مطبوعاتی برگزار کردند. پوتین در این کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که به دنبال تقویت مناسبات تجاری با ایران است. وی از طرح‌هایی برای ایجاد منطقه تجارت آزاد بین اتحادیه اقتصادی به رهبری مسکو شامل دولت‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق و ایران خبر داد و گفت که روند استفاده از پول ملی به تجارت با تهران بیش از پیش دنبال خواهد شد.
روحانی نیز از تلاش کشورش برای افزایش همکاری‌ها با مسکو در زمینه‌های انرژی و بانکداری و حمل و نقل خبر داد و گفت که پروژه‌های زیادی در بخش نفت و گاز و برق وجود دارد که می‌توانیم در آنها با یکدیگر همکاری کنیم. وی افزود همچنین افزایش مناسبات بانکی به عنوان یکی از ستون‌های مناسبات مشترک در این نشست‌ها بررسی شد. وی به امضای چندین یادداشت تفاهم در این دیدارها اشاره کرد که مناسبات بین ایران و روسیه را روز به روز افزایش خواهد داد.