چند قلوزایی و مشکلات پیش روی خانواده

  افزوده شدن هرعضو جدید به خانواده اولین معنایش بالا رفتن هزینه های سبد زندگی است و خانواده هایی که یکباره با چند فرزندی مواجه می شوند اگر با دایره حمایتی موثر از سوی نهادهای اجتماعی همراه نباشند در چالش جدی گرفتار می آیند. 

تولد چند نوزاد با هم شاید برای کسی که رفتارهای آنان را به صورت گذرا و مقطعی می بیند جالب و جذاب باشد اما برای والدین آنان که باید به طور همزمان برنامه رسیدگی و مراقبت چند نوزاد را پی بگیرند، کاری طاقت فرسا است به ویژه اگر این نوزادان بی قرار باشند و یا با معضلی در سلامت مواجه شوند. 

بسیاری از خانواده های چندقلوزا از طبقه متوسط جامعه هستند و در برنامه زادآوری با توجه به اقتصاد خانوار برای یک فرزند خود را آماده کرده بودند اما با تولد دو یل چند نوزاد آنان به یکباره و دست تنهایی در نگهداری امور نوزادان از یک سو و نداشتن توان مالی از سوی دیگر گرفتار می آیند. 

دوقلوداری مصائب خاص خود را دارد و اگر در یک زایمان تعداد نوزادان به سه تا شش برسد چالش های مراقبتی متولدین چندین برابر می شود. 

مادران چندقلوها در قلب ماجرا و کانون مدیریت مشکلات مراقبتی نوزادان قرار دارند و شرایط دشوار در بسیاری موارد موجب می شود این زنان از نظر جسمی و روانی شکننده شوند واگر شاغل باشند مصائب مضاعفی را متحمل شوند. 

پدر نیز در خانواده چندقلوزا با مشکلات متعددی مواجه است از طرفی به دلیل مراقبت چند فرزند استراحت کمتری درخانه دارد و از سوی دیگر باید بتواند هزینه های بالای نگهداری این نوزادان را با کار بیشتر جبران کند. 

در این میان گرچه خانواده های زوج های صاحب نوزادان چند قلو نیز هر یک به سهم خود گوشه ای از کارها را می گیرند، اما نگاه ها همچنان به نهادهای دولتی است که اغراق نیست اگر گفته شود کمترین حمایت ها از این ناحیه بروز می کند. 

نقش دولت در حمایت از این خانواده ها به این علت مهم است که سیاست های افزایش جمعیت و استقبال از فرزندآوری بیشتر، مدت هاست مورد تاکید قرار گرفته و طبیعی است اگر زوج های دارای چندقلو توقع حمایت های به موقع و کارساز از جانب دولت را داشته باشند. 

دانشمندان با تحقیقات مختلف به این نتیجه رسیده اند که عواملی مانند داشتن سابقه خانوادگی تولد چندقلو در خانواده مادری، داشتن سابقه بیش از یک بارداری در گذشته (به ویژه یک بارداری چند قلو)، رژیم غذایی یا اضافه وزن و بلندی قد مادر، زایمان در سنین بالا، مصرف داروهای درمان کننده ناباروری و استفاده از روش های کمک باروری (ART) به میزان زیادی امکان چندقلوزایی را افزایش می دهند. 

طبق جدیدترین آمارهای ثبت احوال کشور، به طور متوسط درهر شبانه روز بیش از سه هزار و 800 نفر در کشور به دنیا می آیند، یعنی هر ساعت 162 نفر که از آن سه هزارو 800 نفر، 54 نفرشان دوقلو و چندقلو هستند. 

از آمار ثبت احوال واقعیت هایی استخراج شده است که سه درصد کل ولادت های کشور مربوط به چندقلوها است و در این بین استان های تهران، خراسان رضوی و خوزستان در صدر دوقلوزایی قرار دارند. 

از ابتدای امسال تاکنون از مجموع 19 هزارو 595 نوزاد متولد شده در استان مرکزی 292 دوقلوزایی و 12مورد سه قلوزایی اتفاق افتاده است. 

مسئول مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری جهاد دانشگاهی استان مرکزی معتقد است: روند چندقلوزایی در ایران و جهان به واسطه استفاده از تکنیک های کمک باروری و استفاده از داروهای تحریک تخمک گذاری رو به افزایش است و این افزایش به معنی بیشتر شدن تعداد خانواده های نیازمند حمایت است. 

دکترعلی اصغر غفاری زاده افزود: در کشور ما به دلایل مختلف مانند فقدان فناوری، تعداد دو یا سه جنین، ظرف مدت زمان زودتری به بدن مادر منتقل می شود که زیادتر بودن جنین به علت امکان گیرایی بیشتر صورت می گیرد. 

وی اظهار کرد: انتقال دو یا چند جنین به مادر، هفت یا هشت درصد احتمال منجر به تولد چند قلو را افزایش می دهد و این روند نیازمند حمایت نهادها از خانواده های دارای چندقلو را دو چندان می کند. 

دکتر غفاری زاده گفت: در مرکز ناباروری اصفهان و تهران مواردی از چندقلوزایی به دلایل یاد شده مشاهده شده اما در استان مرکزی با وجود انتقال چند جنین به مادر چندقلوزایی رخ نداده است. 

علی رضا چگینی پدر سه دوقلو گفت: فرزندانم یازده ماهه هستند و در این مدت رقم ناچیزی معادل چهار میلیون ریال کمک نقدی از بهزیستی دریافت کرده ام. 

وی با انتقاد از قطع شدن سهمیه شیر خشک فرزندانش افزود: در دو سه ماه گذشته در مراجعه به بهزیستی اعلام شد که شیرخشک برای توزیع بین خانواده های چند قلو وجود ندارد. 

وی اظهار کرد: مجبورم شیرخشک سه قلوها را از بازار آزاد هر قوطی 110 هزار ریال تهیه کنم و هر بسته پوشک نیز فقط برای یک روز جوابگو است که فشار ناشی از هزینه بچه ها زندگی را برای من و همسرم بسیار سخت کرده است. 

وی گفت: بچه ها غذاخور شده اند و تامین خوراک روزانه و توجه به تغذیه سالم نیز برمشکلات ما افزوده است و با وجود وعده ها، هیچ ارگان و نهادی در تامین هزینه بچه ها به ما کمک نکرده است. 

چگینی افزود: شغلم مسافرکشی است، بیشر شبها به همسرم در نگهداری بچه ها کمک می کنم و به علت نداشتن استراحت لازم هنگام کار با مشکل مواجه هستم. 

وی گفت: مراجعه به ادارات مربوطه به منظور کمک برای تامین هزینه بچه ها نیز بی نتیجه بوده و بهزیستی نیز برای پرداخت تسهیلات مدارکی را از متقاضی می خواهد که شامل من نمی شود. 

سمیه رضا پور، مادر دو دختر دوقلو نیز از قطع سهمیه شیر خشک نوزادانش توسط بهزیستی گلایه کرد و گفت: از دو، سه ماه گذشته سهمیه شیرخشک از طرف بهزیستی قطع شده و مجبورم آن را از بازار آزاد تهیه کنم. 

وی اظهار کرد: ظرف مدت 10 ماه گذشته بهزیستی فقط یک میلیون و 400 هزار ریال کمک هزینه به دو فرزندم پرداخت کرده که این رقم ناچیز هزینه مدت زمان کوتاهی شد. 

وی از بهزیستی خواست کمک هزینه خانواده هایی که فرزند چندقلو دارند را افزایش دهد و با حمایت آنان از سختی در نگهداری نوزادان بکاهد. 

آیت اناری پدر دخترهای دوقلوی اراکی، تامین پوشک، دارو درمان، نگهداری و لباس متناسب با فصل را از مشکلاتش عنوان و اظهار داشت: منزل شخصی نداریم و هرماه بابت پرداخت اجاره بها مشکل داریم و تامین هزینه های نوزادان زندگی را برای خانواده ام سخت کرده است. 

وی افزود: مشکلات مالی و اقتصادی کودکان برایمان کمرشکن شده است و از سویی دست تنهایی همسرم بر روند مشکلات نگهداری نوزادان افزوده است. 

فاطمه سرمدی که مادر دو دختر و یک پسر است، فرزندانش به علت مشکلات جسمی و تنفسی باید تحت درمان پزشک متخصص در کنترل قد و وزن باشند، نیز می گوید: هزینه ویزیت، دارو، رفت وآمد به مراکز درمانی او را کلافه و درمانده کرده است. 

وی گفت: شیر مادرانی که دو یا چند قلو دارند، به تنهایی برای یکی از بچه ها کافی است و هزینه شیرخشک، پوشک و دیگر لوازم مورد نیاز سنگین است و از سویی نگهداری همزمان از چندنوزاد، کاری طاقت فرسا و شبانه روزی است. 

وی که شاغل است گفت: برای زایمان دوقلو هم مثل یک قلو، فقط شش ماه مرخصی می دهند، من که دیگر نمی توانم سر کارم برگردم، آن قدر کار دارم که باید کسی را برای کمک به نگهداری و مراقبت بکار بگیرم. 

معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان مرکزی نیز با بیان اینکه سهمیه شیر خشک استان مرکزی تمام شده است گفت: فروردین امسال 11 هزار و 700 قوطی شیر خشک سهمیه استان، بین خانواده های چند قلو توزیع شد. 

عبدالکریم یادگاری افزود: این میزان اکنون که پایان سال است به اتمام رسیده و به علت محدودیت تاریخ مصرف ، رایزنی با سازمان در تهران در حال انجام است و تا قبل از سال جدید، شیرخشک و کمک هزینه به دست خانواد های تحت پوشش می رسد. 

وی اظهار کرد: اعتبار کمک هزینه به خانواده های صاحب چندقلو هم مقطعی به دست ما می رسد به همین علت ارقام ناچیز و در مدت زمان طولانی در اختیار خانواده ها قرار می گیرد. 

معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان مرکزی، با بیان اینکه کمک حمایتی به خانواد های چندقلو جزو سیاست افزایش جمعیتی است گفت: پرداخت ماهیانه 400 تا 500 هزار ریال کمک هزینه به خانواد های چند قلو جوابگوی مخارج نیست و برای موفقیت در اجرای این سیاست جمعیتی باید میزان کمک هزینه و موارد حمایتی افزایش قابل توجه داشته باشد. 

یادگاری افزود: هم اینک 162 مورد از این خانوارها با 324 فرزند دوقلو، 40 خانوار با 120 فرزند سه قلو و سه خانواده با 12 فرزند چهار قلو، از خدمات حمایتی بهزیستی استان استفاده می کنند. 

وی اظهار کرد: پیرو ابلاغیه اجرای سیاست های تشویق افزایش جمعیت توسط مقام معظم رهبری، در 9 ماهه امسال 710 میلیون ریال اعتبار برای خانواده های چند قلوزا استان مرکزی اختصاص یافته است. 

یادگاری افزود: تأمین هزینه های نوزدان تا سن دو سالگی شامل 11 هزار و 700 قوطی شیرخشک برای خانواده های ضعیف دارای فرزند چندقلو از دیگر خدمات امسال بهزیستی استان مرکزی است. 

معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان مرکزی گفت: پرداخت تسهیلات 100 تا 150 میلیون ریال به خانواده هایی که چند قلو دارند به شرط داشتن مهارت فنی وحرفه ای از دیگر خدمات حمایتی از این خانواده ها در این استان است. 

یادگاری افزود: حمایت ها از خانواده های نیازمند با فرزندان چند قلو طبق شرایط تعریف شده در آیین نامه بهزیستی است و متقاضیان مشمول می توانند با مراجعه به بهزیستی، زیر پوشش خدمات این نهاد قرار گیرند.