بیمارانی که 48 ساعت روی برانکارد می‌مانند!

عصرخبر به نقل از خبرگزاری ایسنا: دکتر علی جعفریان درباره پیشنهادات دانشگاه علوم پزشکی تهران برای تعرفه‌های سال 95، با بیان اینکه موضوع تعرفه بحثی پیچیده‌ و دارای دو بخش حرفه‌ای و فنی است، گفت: بخش حرفه‌ای آن ماهیتا کاری حاکمیتی بوده و در عین حال بخش فنی تعرفه‌گذاری، هر چه منطقی‌تر باشد، موفقیت ما را بیشتر تضمین می‌کند.وی با بیان اینکه هر مجموعه‌ای دارای یکسری هزینه‌های جاری، ساختمانی، نگهداری و…است، افزود: باید این هزینه‌ها را محاسبه کنیم؛ چرا که در این صورت است که تکلیف خود را با خدمتی که ارائه می‌کنیم، روشن کرده‌ایم. البته می‌توان گفت که برای خدمتی که 10 هزار تومان است، 5000 تومان می‌دهیم، اما باید مطمئن باشیم که در این صورت خدمت ارائه شده، کیفیت لازم را ندارد.
در تعرفه‌گذاری به الگویی منطقی توجه کنیم
جعفریان با بیان اینکه بخش حرفه‌ای تعرفه‌گذاری به تعادل اجتماعی میان درآمدها بازمی‌گردد و برای تعیین آن باید به الگوی منطقی در کشور توجه کرد، ادامه داد: برای مثال معنای پزشک متخصص در کشور ما فردی است که حدود 12 سال فقط درس خوانده و کار بدون درآمد انجام داده است. همچنین چندین سال تعهداتش را گذرانده که آن هم بدون درآمد قابل توجه بوده است. حال باید دید این متخصص چقدر ارزش دارد.
گردش مالی بیمارستان‌ها درست شود
وی به واقعی شدن برخی تعرفه‌ها در سال گذشته اشاره و اظهار کرد: اتفاقاتی که در تعرفه‌گذاری K طی سال گذشته رخ داد، حرکتی بسیار جدی بود تا تعرفه‌گذاری به مسیر درستی وارد شود. حال اینکه اکنون چه باید کرد، بر عهده وزارت بهداشت است که بتواند در شورایعالی بیمه تعامل کند. البته از نظر من ما باید کار کنیم که گردش مالی بیمارستان‌ها مانند سال 93 درست شود.
خدمات آموزش و درمان هزینه دارند
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه باید بدانیم که هیچ خدمتی رایگان نیست، گفت: این برداشت اشتباه است. مثلا ما آموزش رایگان نداریم؛ چرا که دولت هزینه آموزش را پرداخت می‌کند. حال در صورتی این آموزش با کیفیت و درست خواهد بود که یا دولت یا مردم به درستی هزینه آن را پرداخت کنند. بالاخره خدماتی چون آموزش و درمان هزینه دارند و به صورت رایگان ارائه نمی‌شوند. حال اگر دولت برای ارائه خدمتی سوبسید می‌دهد، باید مشخص کنیم که میزان آن چقدر است. برای این کار نیز باید امکانات کشور را در نظر گرفت و به موازات آن مطالبات مردم را نیز با همان خدمت متناسب کنیم.
جعفریان همچنین افزود: ما نمی‌توانیم برای کاری که 100 واحد هزینه می‌برد، 70 واحد پرداخت کنیم و در عین حال مطالبات مردم‌مان 110 واحد باشد. اکنون گاهی شرایط ما در سیستم بهداشت و درمان به همین صورت است. بطوریکه مثلا ما یک سریال نشان می‌دهیم که در فلان کشور پیشرفته دنیا خدمات اورژانس به چه شکلی است، حال مردم این سریال را تماشا می‌کنند و زمانی که وارد بیمارستان‌های خودمان می‌شوند، می‌پرسند چرا ما چنین امکاناتی نداریم. مشخص است که امکانات ما مانند آنها نیست. باید ببینیم آنها چقدر برای حوزه سلامت هزینه می‌کنند و ما چقدر هزینه می‌کنیم. ما نیز اگر به همان میزان هزینه کنیم، می‌توانیم آن امکانات و حتی بهتر از آن را ایجاد کنیم. البته ما چنین هزینه‌هایی نمی‌خواهیم، حرف ما این است که اگر همین میزان هزینه‌ای را که در کشور به حوزه سلامت اختصاص می‌دهیم، اصلاح کنیم، می‌توانیم به همان کیفیت و امکانات در ارائه خدمات دست یابیم.
جعفریان عدم تعادل میان هزینه‌های واقعی، هزینه‌های قابل تامین و مطالبات را یکی از مشکلات کنونی سیستم بهداشت و درمان کشور دانست و گفت: یعنی هنوز مشخص نیست که هزینه واقعی ما چقدر است، آیا می‌توانیم آن را تامین کنیم، چطور می‌توانیم آن را تامین کنیم و انتظار مردم چیست. بطوریکه در کشور ما این سه مورد هنوز با هم هماهنگ نشده‌اند. بنابراین هر زمان که این هماهنگی میان این سه مورد ایجاد شود، موفق می‌شویم.
وی تاکید کرد که البته در این صورت نمی‌توان گفت ما بهترین نظام سلامت را خواهیم داشت، بلکه می‌توان گفت که در سیستم سلامت کشور به صورت منطقی عمل می‌کنیم. برای مثال می‌بینیم که یک کشور 18 درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف حوزه سلامت می‌کند، البته همه جا معتقدند که این میزان ولخرجی است، حال کشوری 12 درصد تولیدی ناخالص داخلی خود را در حوزه سلامت خرج می‌کند که نظام سلامت نسبتا موفقی دارد و کشور دیگر مانند ما شش درصد از تولید ناخالص را در حوزه سلامت هزینه می‌کند. بنابراین تفاوت در هزینه‌کردها، میان کیفیت‌ خدمات نیز تفاوت ایجاد می‌کند.
ازدحام بیمارستان‌ها تقصیر کیست؟
جعفریان ادامه داد: اگر در حال حاضر بیمارستان‌های ما پر ازدحام است، تقصیر بیمارستان‌ها نیست، چرا که مردم آنجا را انتخاب می‌کنند. حال باید پرسید چرا مردم علی‌رغم شلوغی بیمارستان باز هم به آنجا مراجعه می‌کنند؟ من فکر می‌کنم به این علت است که مردم به این سیستم اعتماد دارند یا منابع مالی آنها اجازه مراجعه به جای دیگر را نمی‌دهد. من معتقدم که مردم به بخش دولتی اعتماد بیشتری نسبت به بخش خصوصی دارند. هر چند که بخش خصوصی جزیی جدی از خدمات سلامت را در کشور ارائه می‌کند. بنابراین نمی‌توانیم آن را کنار بگذاریم، زیرا یکی از زیرساخت‌های مهم کشور است و باید به درستی کار کند.
لزوم انطباق تعرفه با هزینه تمام شده و مطالبات مردم
وی همچنین اظهار کرد: هزینه‌های درمان و خدمات سلامت یعنی تعرفه، زمانی درست و منطقی است که قیمت تمام شده را با آنچه که قابل تامین است و همچنین با مطالبات مردم، هماهنگ و منطبق کنیم. هر چند که هنوز راه زیادی مانده تا این اتفاق بیفتد اما در صورتی که چنین تفکری داشته باشیم، انجام این کار هرچند طولانی باشد اما دشوار نیست.
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران، ادامه داد: نمی‌توان هنگام تبلیغات به مردم گفت که باید بهترین خدمات را دریافت کنید، در حالیکه هزینه آن را نمی‌دهیم. بنابراین یا باید خدمت مورد نظر مردم را با احتساب هزینه‌های آن پرداخت کنیم یا اینکه بگوییم به اندازه میزان پولی که داریم، می‌توانیم خدمات ارائه کنیم.
دعواهای همیشگی حوزه سلامت
جعفریان، کمبود اعتبارات و مشکلات مدیریتی را از دعواهای همیشگی در سیستم بهداشت و درمان کشور خواند و گفت: بنابراین فردی که مدیریت می‌کند، می‌گوید منابع را افزایش دهید و فردی که مسوول دادن اعتبارات و منابع است، می‌گوید مدیریت را بهبود بخشید. البته هر دو طرف باید سعی خود را انجام دهند. منتها بر اساس نرم بین‌المللی می‌توان به این نتیجه رسید که با چه میزان اعتبار، چه خدماتی را، با چه کیفیتی می‌توان به دست آورد. بنابراین ما باید آنچه را که می‌توانیم فراهم کرده و متناسب با آن استانداردها را نیز تعریف و به مردم ارائه کنیم.
ظرفیت درمانی دولتی، نسبت به نیاز مردم کم است
وی افزود: در نظام سلامت بسیاری از کشورهای دنیا ممکن است زمان انجام یک عمل جراحی برای شش ماه بعد تعیین شود و کسی از این بابت شکایتی نمی‌کند. در حالیکه در ایران پشت درب بیمارستان امام خمینی (ره)، گزارشی تهیه می‌شود با این مضمون که چرا به بیماری گفته‌اند سه ماه دیگر مراجعه کن. سپس این موضوع در تلویزیون ما به عنوان یک نقطه منفی برای این بیمارستان به شمار می‌آید. این در حالیست که تقصیر متوجه بیمارستان امام خمینی نیست، بلکه ظرفیت‌های درمانی دولتی نسبت به نیاز مردم کم است. حال بسیاری از بیماران توان مالی مراجعه به بخش خصوصی را ندارند، ما نیز بیش از ظرفیت خود سرویس ارائه کنیم و این موضوع تقصیر بیمارستان نیست.
دو راهکار کاهش مشکلات سلامت
وی با تاکید بر لزوم ایجاد زیرساخت‌ها و اصلاح مدیریت از سوی متولیان سلامت کشور، آن را دو راهکار برای کاهش مشکلات دانست و اظهار کرد: البته در حال حاضر این اقدام در حال انجام است. برای مثال وزیر بهداشت از اورژانس‌ها بازدید و نکاتی را گوشزد کردند، ما نیز پیگیری کردیم و بسیاری از مشکلات رفع شد. این درحالیست که اورژانس بیمارستان امام خمینی خلوت نمی‌شود، زیرا ضریب اشغال آن حدود 250 درصد است. یعنی به ازای هر یک تخت، 2.5 بیمار داریم. بنابراین هر بیماری که به این بیمارستان مراجعه کند، ناراضی خواهد بود.
حکایت بیمارانی که 48 ساعت روی برانکارد منتظر می‌مانند
جعفریان با بیان اینکه ما از این نارضایتی بیماران اطلاع داریم و به آنها حق هم می‌دهیم، گفت: دلیل این نارضایتی این است که بیمارستانی مانند امام خمینی (ره)، بسیار شلوغ است. بنابراین دشوار است که بیمار اورژانسی که دچار بیماری جدی است، به مدت 48 ساعت روی برانکارد منتظر بماند. حال سوال این است که چرا علی‌رغم این ازدحام بیماران مجددا به این بیمارستان مراجعه می‌کند؟. پاسخ این است که بیماران به این بیمارستان اعتماد دارد، یا به جای دیگر مراجعه کرده و بعد به ما ارجاع شده است و یا فقط به دلیل مسائل مالی به ما مراجعه کرده است.
پیشنهاد آقای رییس درباره تعرفه‌های 95
رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در پاسخ به اینکه پیشنهاد شما برای تعرفه‌گذاری خدمات پزشکی در سال 95 چیست؟ گفت: به نظر من یک گام برای K در سال گذشته برداشته شد و این گام باید با شیب منطقی حفظ شود. البته در این زمینه به جهش نیاز نداریم، چرا که جهشی در سال گذشته انجام شده و اکنون باید یک شیب منطقی و متناسب با تورم را برای آن حفظ کنیم.
لزوم تعیین هزینه تمام شده هتلینگ
جعفریان با تاکید بر لزوم تعیین هزینه تمام شده در قسمت‌هایی مانند هتلینگ، افزود: در غیر اینصورت به جای اول‌مان بازمی‌گردیم. البته در زمینه تعرفه خدمات سرپایی مشکلات زیادی نداریم و کافی است که شیبی را متناسب با تورم برای آن حفظ کنیم. به نظر می‌آید که این کار برای سال آینده منطقی است.
وی ادامه داد: در حال حاضر ویزیت در کشور تعریف شده و اگر همین شیب را حفظ کنیم، برای سال آینده منطقی است. البته این باید تا زمانی باشد که منابع کشور غنی‌تر شده، وضعیت گردش اقتصادی بهبود یابد و تولید بیشتری داشته باشیم. اما در هزینه هتلینگ که به گردش بیمارستان مربوط می‌شود اگر هزینه واقعی تمام شده را حساب نکنیم، گرفتار می‌شویم. زیرا در غیر اینصورت نمی‌توانیم خدمتی را که در نظر داریم، ارائه دهیم، مگر اینکه یا قیمت تمام شده آن را حساب کنیم یا مردم هزینه آن را پرداخت کنند که چنین چیزی با طرح تحول سلامت در تناقض است.