تلاش شورای شهر برای بقا!

عصرخبر: 17 سال از شروع فعالیت شورای شهر می‌گذرد، این نهاد، از دوره نونهالی به ایام نوجوانی و جوانی پای می‌گذارد. اما با وجود تجربه 17 ساله اداره شورایی شهرها، هنوز هم کسی پاسخ روشنی به این پرسش نداده است که «پارلمان شهری چه چشم اندازی می‌تواند داشته باشد؟»
به گزارش ایسنا، قرار بود شورای شهر به عنوان پارلمان محلی عمل کند و با خلاقیت و ذهن روشن اعضای شوراها و درگیرنشدن در آیین‌نامه‌ها، ‌موافقت‌نامه‌ها و روابط معمول اداری بیشتر به ظرفیت‌های بالقوه مردمی بپردازد.
اما در طول عمر 17ساله خود با فراز و نشیب‌های مختلفی روبرو شد و دولت‌های مختلف با رفتارهای گوناگون، تدوین و اصلاح قوانین و مقررات مختلف گاهی موجب ارتقا و گاهی موجبات تنزل این پارلمان شهری شدند که نمونه آخر این اقدامات چشم‌انداز شوراها در برنامه ششم توسعه بود که موجب انتقاد اعضای شوراهای شهر شد.

برنامه شش گانه توسعه را به عنوان چشم انداز و چراغ راهنمای حرکت مسئولان می‌دانند که برای 5سال، کلیه سیاست‌های اجرایی را مشخص می‌کند و درباره شورای شهر آنگونه که رضاتقی‌پور سخنگوی شورای شهر می‌گوید: « احکام برنامه ششم توسعه پیدا نشان می‌دهد که در این برنامه احکام مناسبی برای مدیریت شهری در نظر گرفته نشده است.»
وی با بیان اینکه ” انتظارمان این است که روز به روز نمود مشارکت مردم در اداره امور خودشان که مهم‌ترین آن‌ها تقویت شوراهاست نمود بیشتر پیدا کند” ادامه می‌دهد: اما متاسفانه روح حاکم بر احکام برنامه ششم توسعه کشور که راجع به موضوعات شورا و مدیریت شهری نوشته شده است، اختیارات شوراها را به دولت تفویض می‌کند.
سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به احکام در حال تدوین برنامه ششم توسعه، می‌گوید: پیشنهاد دولت این بوده است که سهم شهرداری‌ها از مالیات بر ارزش افزوده در خزانه دولت واریز شود و فقط 20 درصد آن با نظر استانداری‌ها برای کلانشهرها در نظر گرفته شود . یعنی اینکه تنها منبع درآمد پایدار شهرداری‌ها اینگونه حذف می‌شود که این موضوع اداره شهرها را تعطیل خواهد کرد .
تقی‌پور همچنین به تبصره 39 این برنامه اشاره می‌کند که و می‌افزاید: در این تبصره ظاهر موضوع این است که برخی از اختیارات دولتی به شهرداری‌ها واگذار شود اما در حقیقت منابع و اعتبارات آن مشخص نشده است که این موضوع نه تنها مشکل را حل نخواهد کرد بلکه بر مشکلات مدیریت شهری اضافه خواهد کرد.
هرچند به دلیل کوتاهی عمر مجلس و برخی کاستی‌ها، برنامه ششم توسعه به دولت بازگردانده و برای یکسال دیگر برنامه پنجم تمدید شد، اما آنگونه که مهدی چمران رئیس شورای شهر می‌گوید هنوز خطر بندهای برنامه ششم شورای شهر را رها نکرده است.
رئیس شورای شهر تهران در خصوص چشم انداز شوراهای شهر نیز با بیان اینکه باید برای نگه داشتن شوراها همواره مبارزه کنیم، افزود: اگر لحظه‌ای کوتاه بیاییم و آرام بنشینیم شوراها آسیب می‌بینند و اختیاراتشان از وضعیت موجود کمتر خواهد شد.
چمران با بیان اینکه باید از شورای شهر دائما حفاظت کنیم گفت: نباید لحظه‌ای به خواب برویم به خصوص در حوزه شورای عالی استانها، باید همواره از دستاوردهای قانونی محافظت کرده و پله به پله بالاتر برویم.

چمران با بیان اینکه مردم و دولت به ثمربخش بودن شوراها باور دارند اظهار کرد: شوراهای شهر تحولاتی در شهر ایجاد کرده‌اند که قبلا نبوده است و اگر شوراها نبودند شاهد این تحولات نیز در شهرها نبودیم و این مساله سبب شده که توقعات مردمی از شوراها افزایش یابد به گونه‌ای که در حال حاضر مردم هر مشکلی داشته باشند به شورای شهر مراجعه می کنند و این در حالی است که در بسیاری از موارد حل این مشکلات مردمی در حیطه وظایف شوراها نیست. به عنوان مثال مردم در خصوص مشکلات خود در حوزه بهداشت، درمان، آموزش و پرورش و حتی مشکلات شخصی با این استدلال که به اعضای شورای شهر به عنوان نماینده خود رای داده‌اند، توقع کمک دارند که البته توقعات مردم به جا و درست است.
رئیس شورای شهر تهران در خصوص چشم انداز شوراهای شهر نیز با بیان اینکه باید برای نگه داشتن شوراها همواره مبارزه کنیم، افزود: اگر لحظه‌ای کوتاه بیاییم و آرام بنشینیم شوراها آسیب می‌بینند و اختیاراتشان از وضعیت موجود کمتر خواهد شد.با گذشت چهار دوره از تشکیل شوراهای اسلامی شهر و روستا در کشور، سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چشم انداز پیش‌روی شوراها در زمینه مدیریت شهری چگونه است؟ سوالی که برای پاسخ دادن به آن به سراغ اعضای شورای شهر رفته تا آنها که به عنوان نماینده مردم پایتخت به صندلی شورا تکیه داده‌اند چه دیدگاهی دارند؟
شورای اول،موفق‌ترین شورای شهر بود

غلامرضا انصاری عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در پاسخ به این سوال که چشم‌انداز شورای شهر در آینده و با توجه به وضعیت موجود چگونه خواهد بود، گفت: شورای شهر با چالش‌های عمده‌ای روبرو است که می‌توان نبود جایگاه قانونی محکم برای شوراها را یکی از چالش‌های عمده برشمرد
وی با بیان اینکه در دولت هفتم (اصلاحات) یکی از کارهای اساسی و زیربنایی، تحقق اصل شوراها با تاکید بر حاکمیت مردمی بود، گفت: قطعا شوراهای شهر می‌توانند بار دولت را در حوزه شهری و محلی سبک‌تر کنند و دولت‌ها نیز وقت بیشتری برای پرداختن به مسائل استراتژیک و زیربنایی داشته باشند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران با بیان اینکه دولت اصلاحات به دنبال تحقق مدیریت یکپارچه شهری بود، گفت: با این حال عمر دولت اصلاحات به اجرای این مهم قد نداد و متاسفانه در دولت‌های بعدی نیز با توجه به جوسازی جریان مقابل اصلاحات که امروز از آن به عنوان دلواپسان یاد می‌شوند که به دنبال سیاه‌نمایی و دنبال پروژه شکست شوراها بودند این مهم محقق نبود.
در شورای دوم و سوم برای قوام و دوام شورای شهر تهران اقدام مناسبی صورت نگرفتانصاری با بیان اینکه شورای اول را می‌توان موفق‌ترین شورا طی 4 دوره گذشته نامید، گفت: بیشترین آیین‌نامه و کار اجرایی در حوزه ساماندهی مشکلات مردم، در دوره اول بود و در شورای دوم و سوم که شاهد حاکمیت مطلق جریان اصولگرایی و دلواپسان بوده‌ایم هیچ کاری در راستای استقلال ساختار اداری و مالی انجام نشد و در حوزه نظارتی نیز اقداماتی همچون ایجاد دیوان محاسبات در شهرداری تهران مغفول ماند و متاسفانه در شورای دوم و سوم برای قوام و دوام شورای شهر تهران اقدام مناسبی صورت نگرفت و این در حالی است که در شورای چهارم با توجه به اینکه اکثریت شورا در دست جریان اصولگرایی است، این رخداد تداوم پیدا کرد به جز یک سال از دوره مدیریت بصیری پور در شورای عالی استان‌ها و مسجدجامعی در شورای شهر تهران باید بگویم که گام اساسی در راستای ارتقای جایگاه شوراهای شهر صورت نگرفت.
کار هیاتی در شورانگاه سرد مجلس به شوراهاوی با بیان اینکه با عدم انتخاب مسجدجامعی به عنوان رییس شورای شهر تهران در سال دوم، باز هم در به همان پاشنه قبل چرخید گفت: کار هیاتی آغاز شد و باید بگویم خاطره شورای دوم و سوم تکرار می‌شود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران با اشاره به اقدامات عجولانه و غیرکارشناسانه مجلس فعلی با بیان اینکه چند مصوبه در مجلس مطرح شد که نه تنها اختیارات قبلی حفظ نشد بلکه بخشی از وظایف شوراها مجددا به دولت واگذار شد، گفت: اصلاح پیش‌نویس برنامه ششم و کاهش تعداد اعضای شورای شهر از این اقدامات بود.
رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران ضمن هشدار به دولتی شدن شوراها گفت: باید مسئولان درجه یک کشور این موضوع را به مسئولان امر متذکر شوند که اداره امور شهری محلی مردم باید به دست شوراها بیفتد تا دولت نیز فرصت بیشتری برای موضوعات مهمتر داشته باشد.انصاری با بیان اینکه امیدواریم مجلس آینده و دولت یازدهم با همراهی و همکاری شوراها ادامه دهند تا شوراها جایگاه واقعی خود را پیدا کنند گفت: یکی از مصوبات بحث‌برانگیز مجلس فعلی چالش تعداد اعضای شورای شهر بود و این در حالیست که هر منطقه شهرداری تهران معادل 5 کلانشهر کار عملیاتی دارد و چگونه می‌شود با این اعضای کم نظارت را افزایش داد.
وی در مورد چشم‌انداز شورای شهر تهران با بیان اینکه تفکر حاکم بر شورای شهر روز به روز حال شوراها بدتر کند، گفت: وقتی افرادی در شورای شهر هستند که با وجود آنکه رای خود را از مردم می‌گیرند و اعتقادی به مردم ندارند چه می‌شود کرد؟
عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران با بیان اینکه قانون اساسی در خصوص شوراها شفاف و روشن سخن گفته، گفت: امیدواریم با حضور اکثریت اصلاح‌طلبان در مجلس آینده شاهد افزایش ارتقای جایگاه شوراها باشیم.

نجات جایگاه شورا از برنامه ششم توسعهمحمد سالاری رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر نیز در گفت وگو با ایسنا با بیان اینکه یکی از اولویت‌های اعضای شورای شهر نجات جایگاه شورا است گفت: باید در زمان باقی مانده از عمر شورای چهارم به اصلاح برنامه ششم واردشویم چراکه اساسا با تصویب برنامه ششم توسعه شهرداری ها دولتی می شود.
وی با بیان اینکه براساس برنامه شش توسعه بسیاری از عوارضی که مستقیم به حساب شهرداری ها واریز می شد باید از این پس به حساب فرمانداری ریخته و عملا با تصویب این برنامه شهرداری ها دولتی می شوند و باید برای نجات جایگاه شورا اقدامی جدی شود.
قانون گذران جایگاه شورا را باور کنندبا این حال دکتر رحمت الله حافظی رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران نیز در گفت وگو با ایسنا،در مورد آینده شوراهای شهر گفت: تثبیت جایگاه شوراها، موضوعی نیست که یک شبه تحولی در آن ایجاد شود و باید شوراها مسیری را به سمت خودکفایی طی کنند.

حافظی با بیان اینکه شوراها نمادی از دموکراسی و واگذاری اختیارات به مردم است و برای قدرت گرفتن شوراها، زمان نیاز است گفت:باید زمان بگذرد تا تصمیم گیران و قانون گذاران این جایگاه را قبول کنند اما متاسفانه می بینم در 30 گذشته ، قانون شوراها هربار که به مجلس راه پیدا کرده محدودتر می شود و این در حالیست که موضوع شوراها در کتاب دینی و قانون اساسی مورد تایید قرار گرفته و قانون گذار اختیارات شورا را کمتر می کند.
هشدار به دولتی شدن شوراهااین عضو شورای شهر ضمن هشدار به دولتی شدن شوراها گفت: باید مسئولان درجه یک کشور این موضوع را به مسئولان امر متذکر شوند که اداره امور شهری محلی مردم باید به دست شوراها بیفتد تا دولت نیز فرصت بیشتری برای موضوعات مهمتر داشته باشد.
حافظی افزود: شوراها هنوز بلوغ لازم را ندارند و باید اجازه داده شود که شوراها به رشد و باور برسند.
به گزارش ایسنا، شاید در طول 17سال، شوراها توانستند تشکیلات و سازمان خود را روز به روز منظم‌تر کنند، اما زمان آن فرا رسیده تا مسوولان دولتی هم تفکرات مدیریتی خود را در مورد شوراها مورد تجدید نظر قرار دهند و به سمتی حرکت کنیم که کارهای اجرایی در امور شهری به دست مردم بی‌افتد و در این راه شوراها به خصوص در محلات باید در ریزترین مسایل شرکت داده شده و تقویت شوند.