روحانی می‌دانست که برجام نتیجه اقتصادی نخواهدداشت

محمد صادق کوشکی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، به نگرش حقیقی دولت به برجام پرداخت و گفت: نگرش حقیقی دولت یازدهم به برجام را باید در جمله مشهوری که آقای روحانی در تبلیغات ریاست جمهوری سال 92 مطرح کرد، جست‌وجو کنیم و آن هم این بود که آقای روحانی راه‌حل اصلی برون‌رفت ایران از مشکلات را بستن با کدخدا اعلام کرد.
وی ادامه داد: روحانی درواقع به‌صراحت اعلام کرد که هدف اصلی وی ارتباط با آمریکا است. ما یک تأکید دیگر هم بر این دیدگاه داریم و آن هم مصاحبه ابوطالبی معاون سیاسی نهاد ریاست جمهوری در فروردین ماه سال 1394 با روزنامه ایران است که به‌‌صراحت اعلام کرد «برجام پله اول از نردبانی است که درنهایت به رابطه عادی با آمریکا ختم خواهد شد»، یعنی از نظر روحانی و همکاران وی، برجام صرفاً گام اولی است که برای برداشتن گام‌های دیگر مانند برجام موشکی و برجام فعالیت‌های ایران در منطقه و درنهایت رفتن ایران به سمت آمریکا برداشته شده است.
کوشکی در ادامه افزود: ابوطالبی در همان مصاحبه که عرض کردم به‌صراحت اعلام کرد که برجام حل مسائل اقتصادی را دربرنخواهد داشت. متن برجام به صورتی است که طرف‌های غربی و خصوصاً طرف ایرانی که آن را تنظیم کرده‌، می‌دانست که موجب گشایش اقتصادی نخواهد شد و دلیل آن هم در مقدمه برجام آمده است که (تعهدات طرفین داوطلبانه بوده) و طبق این بند اگر آمریکایی‌ها به تعهداتشان عمل نکنند، نمی‌شود آنها را شماتت کرد، زیرا آنها در برجام تعهدی نداده‌اند و گفته‌اند که داوطلبانه می‌توانیم اقدامی را انجام بدهیم یا نه.
این تحلیل‌گر سیاسی با اشاره به صحبت‌های روحانی در چند ماه اخیر گفت: طرح روحانی این بود که پله‌هایی را گام به گام به سمت آمریکا بردارد و قرار نیست آمریکا برای ایران کاری بکند، بلکه این ایران است که باید به سمت آمریکا برود و باید کدخدایی و بزرگی آمریکا را بپذیرد. آقای روحانی از بعد از توافق ژنو تا به امروز اصرار دارد که دیوار تحریم‌ها ترک برداشته و با صراحت اعلام کرد که همه تحریم‌ها لغو خواهد شد و این درحالی است که وی به عنوان یک حقوقدان به خوبی می‌دانست که برجام اصلاً پیامد حقوقی ندارد و نتایج اقتصادی نخواهد داشت. این اقدامات به‌نوعی آماده‌سازی و تشنه کردن جامعه برای توافق ژنو و برجام بود و فضا برای اینکه حرکتی به‌سوی رابطه با آمریکا و عادی‌سازی روابط انجام شود.
وی در ادامه با اشاره به حوادث مصر در چند سال گذشته پرداخت و گفت: اگر امروز هم به آن نقطه مطلوبی که مدنظر آقای روحانی است، برسیم،‌ یعنی برویم با کدخدا ببندیم و آمریکا هم ما را بپذیرد، باز هم مشکلات اقتصادی ما حل نخواهد شد. به عنوان نمونه دولت حسنی مبارک که 30 سال با آمریکا رابطه داشت و آمریکایی‌ها دولت مبارک را به عنوان بهترین متحد خود در غرب آسیا یاد می‌کردند و سالانه بین  سه تا هفت میلیارد دلار کمک بلاعوض به مبارک می‌کردند، اما مصر در این ایام گامی به سوی بهبود اقتصادی برنداشت و روز به روز از نظر اقتصادی وضعیتش خراب‌تر شد تا جایی که یکی از ریشه‌های قیام مردم علیه مبارک وضعیت معیشتی و اقتصادی بود. این اتفاق در مورد ایران هم صدق می‌کند، هم‌چنان که آقای روحانی و اطرافیانش صادقانه اعتراف کردند هدف برجام حل مشکلات اقتصادی نبوده و دنبال عادی‌سازی رابطه با آمریکا هستند.